Μιά νέα εξίσωση για το κουρδικό;

Σημαντικές οι ειδήσεις από την Τουρκία, αν αποδειχθεί ότι διαθέτουν την απαιτούμενη εγκυρότητα. Ο ανεξάρτητος βουλευτής Αχμέτ Τουρκ επιβεβαίωσε ότι είχε συνάντησή  με τον Α. Οτσαλάν στις φυλακές Ιμραλί. Από εκεί και πέρα οι ειδήσεις τρέχουν με γρήγορο ρυθμό.

Κατά την «Σαμπάχ», ο Α. Τουρκ δήλωσε ότι «τα αιτήματα του Οτσαλάν σχετίζονται με την ενδυνάμωση της Δημοκρατίας και ότι πρέπει να συνεχιστούν οι συνομιλίες με στόχο τον τερματισμό του πολέμου».

Κατά την «Βατάν» ο Οτσαλάν «ζητά την εξίσωση της υπηκοότητας για Τούρκους και Κούρδους στο νέο Σύνταγμα, το δικαίωμα χρήσης της μητρικής γλώσσας στο Δικαστήριο, την αποφυλάκιση των υπόπτων για συμμετοχή στο KCK, αλλαγές στη νομοθεσία που διέπει τα πολιτικά κόμματα καθώς και στον εκλογικό νόμο».

Κατά την «Ραντικάλ» «το πλαίσιο των τελευταίων εξελίξεων με τις συνομιλίες τουρκικού κράτους και Οτσαλάν, το φιλοκουρδικό κόμμα Ειρήνης και Δημοκρατίας (BDP) έχει βγάλει από το τραπέζι τα αιτήματα για ανεξάρτητο Κουρδιστάν, για την δημιουργία ομοσπονδίας και για δημοκρατική αυτονομία. Επίκειται εφαρμογή σχεδίου 4 σημείων. Πρώτο σημείο είναι η επίσκεψη στο Ιμραλί αντιπροσωπείας του BDP, στην οποία ο Οτσαλάν θα παραδώσει 4 επιστολές που θα εκφράζουν την αποφασιστικότητά του να εργαστεί για την επίλυση του Κουρδικού. Οι επιστολές θα απευθύνονται στο BDP, στο Καντίλ, στην Ευρώπη και στην τουρκική κοινή γνώμη. Δεύτερο σημείο αναφέρεται η ανακήρυξη εκεχειρίας και ακολούθως η αποχώρηση από το τουρκικό έδαφος 4000 μαχητών του ΡΚΚ. Επίσης, το τουρκικό κράτος θα ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για τον αφοπλισμό του ΡΚΚ και τα βήματα γι’ αυτήν την διαδικασία θα αποφασιστούν μαζί με τα υπόλοιπα πολιτικά κόμματα. Στο τέταρτο σημείο που είναι ο αφοπλισμός του ΡΚΚ, σημειώνεται πως πρόκειται για το πλέον ευαίσθητο τμήμα της διαδικασίας και σύμφωνα με πληροφορίες, ο Οτσαλάν διαθέτει σχέδιο για την υλοποίησή του.Η εφημερίδα προσθέτει ότι τρία είναι τα πλέον ευαίσθητα σημεία της παραπάνω διαδικασίας, το ζήτημα παροχής γενικής αμνηστίας, να τεθεί ο Οτσαλάν σε κατ’ οίκον περιορισμό και ο αφοπλισμός του ΡΚΚ. Η αβεβαιότητα για τα ζητήματα αυτά, σημειώνεται, θα συνεχιστεί έως το τελικό στάδιο των διαπραγματεύσεων».

Κατά την «Ταράφ»,  «η τουρκική κυβέρνηση θα συνεργαστεί με το φιλοκουρδικό κόμμα BDP στο θέμα των συνταγματικών μεταρρυθμίσεων, ενώ μια επιτροπή της Εθνοσυνέλευσης θα επιληφθεί των υποθέσεων ανεπίλυτων δολοφονιών στη ΝΑ Τουρκία. Επίσης θα γίνουν ρυθμίσεις ώστε να επιτραπεί σε μέλη του ΡΚΚ να ξεκινήσουν νόμιμη πολιτική δραστηριότητα, ενώ παράλληλα το ΡΚΚ θα διεξάγει «εθνικό συνέδριο» τον Ιούνιο ή Ιούλιο όπου θα ανακοινώσει την απόφαση του για τερματισμό της ένοπλης πάλης. Στο συνέδριο θα υιοθετήσει «ιστορική διακήρυξη» του Οτσαλάν για την εκτίμηση των εξελίξεων και για την αξιολόγηση των σχέσεων Τούρκων και Κούρδων. Θα εγκαταληφθεί το όνομα «ΕΚΚ». Το τελικό στάδιο είναι το στάδιο της ειρήνης».

Ο Τ. Ερντογάν στις 10 Ιανουαρίου δήλωσε ότι «τα βήματα που έχει κάνει πρόσφατα η τουρκική κυβέρνηση δείχνουν την ειλικρίνειά της στο θέμα επίλυσης του κουρδικού. Τα μέλη του ΡΚΚ πρέπει να παραδώσουν τα όπλα και να εγκαταλείψουν την Τουρκία». (τα στοιχεία από ρεπορτάζ του ΚΥΠΕ, στις 9 και 10/1/2013).

Η πολιτική που ακολούθησε το ΕΚΚ έχει καταστεί αδιέξοδη. Συνεπώς, στο βαθμό που τα ρεπορτάζ σημαίνουν κάτι σημαντικό, θα πρόκειται για μια ουσιαστική εξέλιξη, αφού πλέον το κουρδικό ζήτημα θα μπει σε νέα βάση. Η πρακτική που ακολούθησε για χρόνια το ΕΚΚ αλλάζει και αυτό -στο βαθμό που ο Οτσαλάν επηρεάζει πράγματα-, μπορεί να αποδειχθεί μια αποφασιστικής σημασίας αλλαγή συσχετισμών δύναμης και επιδιώξεων. Είναι προφανές ότι η τουρκική κυβέρνηση επιδιώκει να αλλάξει την ατζέντα στο διάλογό της με τους κούρδους και ο φυλακισμένος Οτσαλάν μπορεί να προσφέρει μια ευκαιρία στην αλλαγή των πραγμάτων με μια νέου τύπου διαπραγμάτευση.

Η εξέλιξη αυτή, αν ολοκληρωθεί, θα τύχει μιας πολύ ισχυρής διεθνούς υποστήριξης καθώς πτυχές του κουρδικού έχουν απασχολήσει σώματα στην ΕΕ, το ΕΔΑΔ και το Συμβούλιο της Ευρώπης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο τα αιτήματα των κούρδων στην τουρκική επικράτεια θα πάρουν μια σαφή κατεύθυνση, την οποία η ΕΕ έχει από χρόνια θέσει στην πολιτική ατζέντα των συζητήσεών της με την Άγκυρα: πολιτικές ελευθερίες στους κούρδους και τα κουρδικά κόμματα, χρήση κουρδικής γλώσσας, ισονομία σε σχέση με το κράτος και τη δικαιοσύνη, ελεύθερη έκφραση ιδεών.

Στο βαθμό που τα αιτήματα των κούρδων εκφραστούν στο επίπεδο που έχει διαμορφώσει η ΕΕ μέσα από σημαντικά κείμενά της, εκτιμώ ότι οι αλλαγές μπορεί να προχωρήσουν με αργό και σταθερό ρυθμό. Ασφαλώς ουδείς μπορεί να παραβλέψει το γεγονός ότι ακόμα και ένα ασήμαντο ή τυχαίο γεγονός μπορεί να ακυρώσει ή να αναβάλει την συνολική προσπάθεια. Στο βαθμό που η προεργασία είναι ουσιώδης, ενδεχομένως να ακολουθήσει μια επίσημη τοποθέτηση και από τις δύο πλευρές και πάνω σε αυτήν να υπάρχει μια σαφής εξήγηση ως προς το πού  πάνε τα πράγματα.