Μπορεί ξανά ο Ταλάτ;

Ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ κέρδισε την πλειοψηφία των τ/κ στην ψηφοφορία για την ανάδειξη νέου ηγέτη στις 20 Φεβρουαρίου 2005. Στα χρόνια της κυριαρχίας Ντενκτάς έδωσε όλο το βάρος του στην οργανωτική επιτυχία του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (ΡΤΚ). Αυτό του επέτρεψε να ηγηθεί με μεγάλη επιτυχία των μαζικών διαδηλώσεων (2003), που συνέβαλαν τα μέγιστα στην ανατροπή του Ρ. Ντενκτάς. Έτσι κάτω από πολύ δύσκολους συσχετισμούς δυνάμεων (κατοχικός στρατός, έποικοι, δημογραφική αλλοίωση, επιρροές του ντενκτασισμού) μπόρεσε να συμβάλει σε μια διαφορετική πορεία.  Το κόμμα του «μαλακού ισλαμισμού» του Τ. Ερντογάν και το με μαρξιστικό υπόβαθρο Ρεπουπλικανικό Τουρκικό Κόμμα με ηγέτη τον Μ.Α. Ταλάτ, συνεργάστηκαν στο κυπριακό, αν και είναι δύο ανάδελφα κόμματα. Η συνέχεια δεν ήταν η καλύτερη δυνατή. Για μια σειρά από λόγους ο Ταλάτ το 2010 έχασε στην ψηφοφορία από τον Ν. Έρογλου-ακρίβεια, ανεργία, κακοδιοίκηση, χωρίς μεταρρυθμιστική πρόταση σε οικονομία-ανάπτυξη, λάθος επιλογές σε «πρωθυπουργούς».

Έκτοτε Ο Μ. Α. Ταλάτ  παραμένει μάχιμος, παρεμβαίνει στις τ/κ υποθέσεις, παρουσιάζει μια αξιόλογη δραστηριότητα, σχολιάζει, κρίνει. Έτσι στις 7 Μαρτίου 2013 «θεωρεί πιθανή την έναρξη των συνομιλιών για το κυπριακό τον Σεπτέμβριο», κάτι που κατανόησε αφού πρώτα μίλησε με τον πρόεδρο Αναστασιάδη. Επιτέθηκε την ίδια μέρα στον Έρογλου που δήλωσε ότι και «η μη συμφωνία, είναι συμφωνία», λέγοντας ότι «εάν η ε/κ πλευρά αποδεχθεί ότι δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε, αυτό δεν θα μας επιφέρει κάτι εμάς, ούτε τη διεθνή αναγνώριση, ούτε την άρση των εμπάργκο», χαρακτηρίζοντας την τοποθέτηση Έρογλου ως «μια άδεια σκέψη».

Δηλώνει ότι «οι τ/κ δεν έχουν την πολυτέλεια της μη λύσης» και εξηγεί τη θέση του ότι το κυρίαρχο πρόβλημα για την εσωτερική κατάσταση στην τ/κ κοινότητα είναι το κυπριακό. Θέλει «πρώτα οι τ/κ να σωθούν από τον κόμμα Εθνικής Ενότητας και από τον Έρογλου, και αμέσως μετά πρέπει να ξαναζωντανέψει το κυπριακό με σοβαρό τρόπο, δουλεύοντας προς την κατεύθυνση ότι η τ/κ πλευρά θέλει άμεσα αποτέλεσμα. Η τουρκοκυπριακή πλευρά και η Τουρκία έχουν πιο πολύ ανάγκη τη λύση στην Κύπρο, το πρόβλημα ως δηλητήριο ζημιώνει τις σχέσεις της Τουρκίας».

Στις 14 Μαρτίου 2013 κρίνει δημόσια «ότι ο Ν. Αναστασιάδης θα είναι πιο θαρραλέος σε ότι αφορά στην επίτευξη λύσης στο Κυπριακό» έχοντας την εντύπωση πως «δεν προτίθεται να καθυστερήσει για λύση» και ότι ο νέος πρόεδρος, «δεν είναι εναντίον της εμπλοκής της Τουρκίας και της Ελλάδας σε μια λύση αλλά θέλει την ΕΕ να συμμετέχει στη διαδικασία». Απαντώντας σε ερώτηση είπε ότι «τίποτε δεν μπορεί να αντικαταστήσει μια λύση στο Κυπριακό».

Αυτές οι παρεμβάσεις Ταλάτ σημαίνουν, πρώτο, τη συνεπή στάση του σε σχέση με την επίλυση, δεύτερο, την τεκμηριωμένη κριτική του στο σημερινό τ/κ ηγέτη, τρίτο, τη διαρκή ζύμωση που επιχειρεί ανάμεσα στην τ/κ κοινότητα με στόχο την επίλυση. Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις που, έστω, ως αντιπολίτευση να δημιουργούν κλίμα και να πιέζουν σε μια θετική κατεύθυνση. Ενδιαφέρεται ο Ταλάτ να είναι ξανά ηγέτης των τ/κ; Πολύ δύσκολο να απαντηθεί το ερώτημα καθώς η ψηφοφορία είναι μακριά (Απρίλης, 2015) και θα προηγηθεί κύκλος συνομιλιών Αναστασιάδη-Έρογλου με μια αξιόλογη διεθνή υποστήριξη στις συνομιλίες του Φθινοπώρου. Σε κάθε περίπτωση η συνεργασία Ερτογάν-Ταλάτ θα συνεχιστεί για όποιο ρόλο διαδραματίζει ο τ/κ πολιτικός. Σε κάθε σενάριο ή πιθανή κινητικότητα στο μέλλον, ο Ταλάτ θα έχει την ιδιότητα ενός σημαντικού τ/κ πολιτικού που εργάστηκε και θα εργαστεί με συνέπεια για την επίλυση.