Νομική νίκη – πολιτική ενίσχυση.

Το Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ) στις 27 Απριλίου δικαίωσε τον Μ. Αποστολίδη στην προσφυγή του κατά του ζεύγους Ντέιβιντ και Λίντα Οραμς το οποίο έχει καταδικαστεί από κυπριακό δικαστήριο για την παράνομη κατοχή της ιδιοκτησίας του Μ. Αποστολίδη στην κατεχόμενη Λάπηθο. Στην ανακοίνωση του ΔΕΚ αναφέρεται ότι «συνεπεία της επεμβάσεως των τουρκικών στρατευμάτων το 1974, η Κύπρος χωρίστηκε σε δύο τμήματα. Η Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία προσχώρησε στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004, δεν ελέγχει στην πράξη παρά μόνον το νότιο τμήμα της νήσου, ενώ στο βόρειο τμήμα συστάθηκε η Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου, την οποία, με την εξαίρεση της Τουρκίας, δεν αναγνωρίζει η διεθνής κοινότητα. Υπό τις συνθήκες αυτές, η εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου στο βόρειο τμήμα της Κυπριακής Δημοκρατίας ανεστάλη με πρωτόκολλο που προσαρτήθηκε στην Πράξη Προσχωρήσεως». Είναι πολύ σημαντική η επισήμανση του ΔΕΚ ότι «η απόφαση ενός Δικαστηρίου της Κυπριακής Δημοκρατίας πρέπει να αναγνωρίζεται και να εκτελείται από τα άλλα κράτη μέλη ακόμη και όταν αφορά μια έκταση η οποία βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της νήσου». Η αναφορά αυτή συνδέεται με βρετανικό δικαστήριο στο οποίο υπέβαλε αίτηση ο Μ. Αποστολίδης για να εγγραφεί σε αυτό η απόφαση του κυπριακού δικαστηρίου, που προνοούσε κατεδάφιση της οικίας του ζεύγους Οραμς επί της περιουσίας του, καταβολή αποζημιώσεων και απόδοση σε αυτόν της περιουσίας του.

Η απόφαση αυτή αποτελεί μια σημαντική εξέλιξη. Το ΔΕΚ έδωσε νομικές απαντήσεις στους σφετεριστές ε/κ περιουσιών στην κατεχόμενη Κύπρο δικαιώνοντας τον Μ. Αποστολίδη. Αυτή η απόφαση είναι ένα νομικό δεδικασμένο που ενισχύει τις δυνατότητες της ε/κ πλευράς να υπερασπιστεί το δικαίωμα της ιδιοκτησίας των προσφύγων. Οι κατά καιρούς νομικές αποφάσεις Ευρωπαϊκών Δικαστηρίων έχουν ενισχύσει το εύρος της ε/κ επιχειρηματολογίας στις διακοινοτικές συνομιλίες γι΄ αυτό και είναι εύστοχη η παρατήρηση του προέδρου Χριστόφια ότι η απόφαση του ΔΕΚ «δικαιώνει την Κυπριακή Δημοκρατία».

Σε κάθε περίπτωση το νομικό κέρδος είναι σημαντικό. Ωστόσο, χρειάζεται να υπογραμμίσουμε το αυτονόητο: η νομική επικουρεί την πολιτική και όχι το αντίθετο. Ενώ οι δικαστικές αποφάσεις είναι αυτόδηλα σημαντικές, η θέση του προέδρου Χριστόφια («οι διαπραγματεύσεις, είναι διαπραγματεύσεις και δεν πρέπει αυτή την στιγμή να μας κυριεύσει ο ενθουσιασμός και να θεωρήσουμε ότι τα πάντα επιλύονται ως δια μαγείας ένεκα της απόφασης του Δικαστηρίου») θεωρώ ότι είναι σημαντική γιατί θέτει την ουσία του κυπριακού στην πιο σημαντική της διάσταση. Το κυπριακό ήταν και παραμένει πολιτικό ζήτημα που για να επιλυθεί χρειάζεται πολιτική διαπραγμάτευση και πολιτικές αποφάσεις στο πιο υψηλό επίπεδο. Τα ψηφίσματα του ΟΗΕ δίνουν το πλαίσιο. Χρειάζεται πολιτική βούληση για να αλλάξει η σημερινή κατάσταση. Η κατοχή του 37% ευρωπαϊκού εδάφους από τα τουρκικά στρατεύματα αποτελεί τον μεγαλύτερο αναχρονισμό επί ευρωπαϊκού εδάφους και η απόφαση του ΔΕΚ συμβάλλει σε στέρεες προσεγγίσεις στο πεδίο της διαπραγμάτευσης.