Ο πυρήνας της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης

Η «Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση» είναι ένα διαρκές αίτημα της κοινωνίας μας. Δηλαδή σε κάθε ιστορική περίοδο το περιεχόμενο και οι στόχο της εκπαιδευτικής διαδικασίας να ανταποκρίνονται σε συνθήκες και τις απαιτήσεις της. Έτσι και σήμερα: χρειάζεται η Κύπρος την «εκπαιδευτική μεταρρύθμιση» γιατί οι νέες γενιές χρειάζεται να αποκτήσουν όλα εκείνα τα εφόδια που θα τους επιτρέπουν να αναπτύσσουν τις δεξιότητες τους και να συναγωνισθούν με ίσους όρους τους άλλους Ευρωπαίους νέους, με τους οποίους «συγκατοικούν» σε κοινό σπίτι (ελεύθερη διακίνηση εργαζομένων, ηλεκτρονική εποχή, νέες μορφές απασχόλησης, ευρωπαϊκά προγράμματα κλπ).

Σήμερα η κυπριακή παιδεία χρειάζεται να αναπτύξει τα περιεχόμενά της πάνω σε πέντε πυλώνες:

Δραστήρια συμμετοχή των νέων στους θεσμούς της Ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας (ανεξάρτητο κράτος, σεβασμός στους κανόνες του, αγώνας για απαλλαγή της Κύπρου από την τουρκική κατοχή).

Συνείδηση της ελληνικής εθνικής ταυτότητας (γλώσσα, πολιτισμός, παραδόσεις).

Επίγνωση της συμμετοχής στη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια (πολυεθνική κοινότητα με τα δικά της εξωτερικά και εσωτερικά γνωρίσματα).

Ανάπτυξη της πολυπολιτιστικής παιδείας (συγκατοίκηση με άλλες εθνότητες, σεβασμός στη διαφορετικότητα, παιδεία με βάση τις νέες αξίες που το πολυπολιτιστικό περιβάλλον διαμορφώνει).

Κεντρικός πυρήνας της παιδείας η σύζευξη της τεχνολογίας με την ανθρωπιστική (ουμανιστική) παιδεία. Σύζευξη της ιστορικής γνώσης με την ανάγκη για αξιοποίηση των νέων πολιτιστικών κατακτήσεων της παγκόσμιας κοινότητας.

Σήμερα το Υπουργείο Παιδείας έχει εξαγγείλει τη δική του «εκπαιδευτική μεταρρύθμιση». Έχει παραχθεί ένα κείμενο από μία «επιτροπή σοφών». Αυτό το κείμενο περιέχει ενδιαφέροντα στοιχεία και καταγράφει ορισμένες ιδέες. Το πρόβλημα είναι ότι με διακηρύξεις δεν μπορούμε να πάμε μπροστά. Χρειάζονται πολιτικές αποφάσεις, πολιτική βούληση για αλλαγές, πρόγραμμα, σχέδια, αποφασιστικότητα, υπουργός που να εμπνέει και να ταυτίζεται με αυτές τις αλλαγές. Τίποτα από τα πιο πάνω δεν συμβαίνει, γι’ αυτό το καλόπιστο κείμενο της «ομάδας των σοφών» παραμένει ουσιαστικά στα συρτάρια. Είναι ένα κείμενο το οποίο πλέον δεν ικανοποιεί ούτε τους έως χθες υποστηρικτές του. Αυτό που χρειάζεται κυρίως η Κύπρος είναι η απάντηση στο ερώτημα «ποια παιδεία», με ποιους προσανατολισμούς, ποια είναι η διεύθυνση μιας πολιτικής για την παιδεία. Στην απάντηση αυτού του ερωτήματος συμβάλλει το πιο κάτω απόσπασμα της πολιτικής σκέψης του Κ. Σημίτη:

« Η γνώση, οι νέοι τρόποι οργάνωσης της οικονομικής δραστηριότητας, τα νέα πεδία δράσεων που δημιουργούνται με έρευνα, καινοτομία και αξιοποίηση της διεθνούς εμπειρίας είναι οι κρίσιμοι παράγοντες για μια σταθερά υψηλή ανάπτυξη σε βάθος χρόνου… η χώρα χρειάζεται να προσανατολιστεί σε μια παιδεία ανοιχτών συνόρων. Με νέες στοχεύσεις και νέο προσανατολισμό. Σε επαφή με τις ευρωπαϊκές συνθήκες και εξελίξεις οι οποίες είναι οι νέες συνθήκες εργασίας των νέων σήμερα. Η προσαρμογή στο νέο περιβάλλον δεν επιτυγχάνεται με τον πεισματικό εγκλεισμό στην παράδοση και στην ατέρμονη επανάληψη γνώσεων, που έχουν ξεπεραστεί. Χρειάζεται τόλμη και ταχύτητα στις αλλαγές… » ( 9 Μαρτίου 2006).