Οι τεχνικές επιτροπές σε περισυλλογή;

Στις 18 Αυγούστου δημοσίευμα στο ΚΥΠΕ αναφέρει τα πιο κάτω σχετικά με πληροφορίες για απόφαση αναστολής ή μείωσης, ή παγώματος της δραστηριότητας των Τεχνικών Επιτροπών (ΤΕ) στο κυπριακό:

«Οι οδηγίες που έχουν δοθεί στους Ελληνοκύπριους επικεφαλής των δικοινοτικών Τεχνικών Επιτροπών, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του ΚΥΠΕ, είναι όπως υπάρχει συνεννόηση με το γραφείο του Διαπραγματευτή της ελληνοκυπριακής πλευράς πριν αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για νέες δράσεις. Και αυτό, όπως αναφέρθηκε στο ΚΥΠΕ, για να αποφευχθεί η μετατροπή του έργου των Επιτροπών σε μια διαδικασία εξομάλυνσης που θα λειτουργήσει ως υποκατάστατο της λύσης. Όπως είναι γνωστό, οι Τεχνικές Επιτροπές είναι υπό την εποπτεία του διαπραγματευτή, και σύμφωνα με αρμόδια πηγή «υπάρχουν Επιτροπές όπως η Επιτροπή για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς που συνεχίζουν κανονικά».

Η ίδια πηγή, η οποία κλήθηκε από το ΚΥΠΕ να σχολιάσει τα δημοσιεύματα που αναφέρονται σε πάγωμα του έργου των Επιτροπών έπειτα από οδηγίες του Προεδρικού προς τους Ελληνοκύπριους επικεφαλής τους, σημείωσε πως «υπάρχουν άλλες (Επιτροπές) που έχουν προγραμματισμένες δράσεις τις οποίες θα φέρουν εις πέρας κανονικά, όπως για παράδειγμα η Επιτροπή για τα Οδοφράγματα, η Επιτροπή Διαχείρισης Κρίσεων, ενώ  υπάρχουν και κάποιες που ήταν ήδη σε αδράνεια».

Σημειώνεται πως στο ηλεκτρονικό μήνυμα που στάληκε προς τους επικεφαλής των Τεχνικών Επιτροπών από το γραφείο του Διαπραγματευτή στις 11 Ιουλίου αναφέρεται πως «σε συνέχεια της ολοκλήρωσης της Διάσκεψης για την Κύπρο στο Crans Montana άνευ αποτελέσματος, και λαμβάνοντας υπόψη την κρισιμότητα της τρέχουσας φάσης που διανύουμε, παράκληση του Διαπραγματευτή και του Συντονιστή Τεχνικών Επιτροπών είναι όπως διατηρήσετε στάση αναμονής όσον αφορά στις δράσεις και συναντήσεις των Τεχνικών Επιτροπών. Η διακριτική στάση από όλους μας κρίνεται απαραίτητη, ούτως ώστε να αφήσουμε να διαφανούν οι προθέσεις όσον αφορά στις ουσιαστικές διαπραγματεύσεις. Επομένως, παράκληση όπως αποφύγετε στο παρόν στάδιο να αναλάβετε περαιτέρω πρωτοβουλίες και διαβουλευθείτε μαζί μας σε περίπτωση που λάβει δημοσιότητα κάποιο από τα θέματα που εμπίπτουν στις αρμοδιότητες των Τεχνικών Επιτροπών σας» (ΚΥΠΕ 18 Αυγούστου 2017)

Πέντε παρατηρήσεις επί του περιεχομένου αυτού του μηνύματος:

Α. «Για να αποφευχθεί η μετατροπή του έργου των Επιτροπών σε μια διαδικασία εξομάλυνσης που θα λειτουργήσει ως υποκατάστατο της λύσης».

Αυτό το σημείο δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Αντίθετα, από το 2008 μέχρι σήμερα η λειτουργία των ΤΕ ήταν υποβοηθητική, οι ΤΕ να κάνουν δηλαδή επί μέρους δραστηριότητες που είτε θα επιλύουν προβλήματα της καθημερινότητας, είτε θα παράγουν υποστηρικτικό υλικό της κεντρικής, πολιτικής διαπραγμάτευσης ανάμεσα στους ηγέτες των δύο κοινοτήτων.

Β. «Όπως διατηρήσετε στάση αναμονής όσον αφορά στις δράσεις και συναντήσεις των Τεχνικών Επιτροπών».

Σε πολιτικό επίπεδο αυτή η «στάση αναμονής στις δράσεις των ΤΕ» μοιάζει ακατανόητη, καθώς η αποτυχία στο Κρανς Μοντάνα δημιούργησε πολύ ισχυρές παρενέργειες. Εξ αιτίας αυτής, υπήρχε ισχυρή πολιτική ανάγκη να κρατηθούν και, αν είναι εφικτό, να ενισχυθούν οι δίαυλοι επικοινωνίας, και όχι το αντίθετο.

Γ. «Επομένως, παράκληση όπως αποφύγετε στο παρόν στάδιο να αναλάβετε περαιτέρω πρωτοβουλίες και διαβουλευθείτε μαζί μας σε περίπτωση που λάβει δημοσιότητα κάποιο από τα θέματα που εμπίπτουν στις αρμοδιότητες των Τεχνικών Επιτροπών σας».

Η διαβούλευση φαίνεται φυσιολογική αν υπάρχει κάποιος στόχος, αν η δράση των ΤΕ υπηρετεί κάποιο προσανατολισμό.  Αν η δράση τείνει να εκλείψει, ή αν η πορεία είναι καθοδική, τότε τι νόημα θα έχει αυτή η διαβούλευση ανάμεσα στο Γραφείο του Διαπραγματευτή και των ΤΕ; Άλλωστε αυτή της μορφής η «διαβούλευση» στο προηγούμενο χρονικό διάστημα έδειξε  μικρό αποτέλεσμα, με μιαν κορυφαία εξαίρεση.

Δ. «Η διακριτική στάση από όλους μας, κρίνεται απαραίτητη, ούτως ώστε να αφήσουμε να διαφανούν οι προθέσεις όσον αφορά στις ουσιαστικές διαπραγματεύσεις».

Η υπόθεση συνδέεται με το πασίγνωστο σχήμα περί της κότας και του αυγού: «οι ουσιαστικές διαπραγματεύσεις» έχουν φτάσει στο πιο χαμηλό επίπεδο, πρακτικά δεν υπάρχει κάποια επικοινωνία ανάμεσα στους δύο πλευρές, άρα δεν πρέπει κάποιος να έχει κάποιο δίαυλο επικοινωνίας ανοικτό; Και αν δεν είναι οι ΤΕ τότε ποιος άλλος;

Ε. «Υπάρχουν Επιτροπές όπως η Επιτροπή για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς που συνεχίζουν κανονικά».

Αν κάποιες ΤΕ συνεχίζουν κανονικά το έργο τους, τότε πώς ισχύει η φράση «για να αποφευχθεί η μετατροπή του έργου των Επιτροπών σε μια διαδικασία εξομάλυνσης που θα λειτουργήσει ως υποκατάστατο της λύσης;». Εδώ υπάρχει ζήτημα. Δεν μπορεί να ισχύουν και τα δύο!

Συνολικά η εγκύκλιος αυτή δεν βοηθά την εικόνα της ε/κ πλευράς στη συνολική σκακιέρα των συνομιλιών και της γενικότερης αποτίμησης των πραγμάτων από τον ΟΗΕ και τη διεθνή κοινότητα. Στέλλει λάθος μήνυμα εντός και εκτός Κύπρου, και μάλιστα στο πιο ακατάλληλο πολιτικά χρονικό σημείο. Σε μια δύσκολη συγκυρία, η ε/κ πλευρά θα μπορούσε να κάνει ακριβώς το αντίθετο: να ενισχύσει την επικοινωνία, να αυξήσει τις δραστηριότητες με στόχο να φέρει την ημέρα της επανέναρξης μιας συνεννόησης σε υψηλότερο επίπεδο, κάπως πιο κοντά. Τι θα έλεγε η ε/κ κοινωνία αν αυτήν την απόφαση την είχε λάβει η τ/κ πλευρά;

Λάρκος Λάρκου