Παγκοσμιοποίηση και Κύπρος

Κάποτε ήταν το κίνημα των Λουδιστών Στα πρώτα βήματα της βιομηχανικής επανάστασης στην Αγγλία (18ος αιώνας), ορισμένοι εργάτες, κάτω από τις παροτρύνσεις κάποιου λουδ, πίστεψαν πως τώρα που τα μέσα παραγωγής αλλάζουν, ένοχος για τα (νέα) προβλήματα των εργατών είναι οι μηχανές. Έτσι με επιθέσεις, καταστροφές των μηχανών στους χώρους των εργοστασίων, έκαναν το δικό τους ταξικό αγώνα. Για να επιτύχουν τελικά το μηδενικό αποτέλεσμα. Η ανάπτυξη της βιομηχανικής κοινωνίας υπήρξε “νομοτελειακή” και οι εργάτες απλά κυνήγησαν ένα κάποιο φάντασμα. Οι μηχανές άλλαζαν τον κόσμο και οι εργάτες άλλαζαν τον κόσμο και οι εργάτες άλλαζαν θέσεις στα πλαίσια ενός κόσμου που δεν τον έλεγχαν. Οι Λουδιστές έμειναν στην ιστορία ως ένα κίνημα του ανάποδου συνδικαλισμού, και ο Λουδσάν ένα παιχνίδι της ιστορίας.

Οι ομοιότητες με το σημερινό κόσμο είναι υπαρκτές και συνδέονται με το φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης. Και στην Κύπρο το ζήτημα γίνεται γνωστότερο, Εκδηλώσεις “κατά” της παγκοσμιοποίησης γίνονται και γενικά κάτι κινείται. Αυτό το μυστήριο με τη λέξη “κατά” (της παγκοσμιοποίησης) είναι παρμένο από ομιλία του γ.γ. του ΑΚΕΛ Δ. Χριστόφια σε ομιλία του στην Λευκωσία τον περασμένο Ιούλιο. Το ζήτημα δεν μπαίνει σε διλημματική βάση υπέρ, κατά, ζήτω, αίσχος, πάνω, κάτω! Υπάρχει ένα πλαίσιο εξέλιξης σε οικουμενική διάσταση και ως έχει τη βάση του στην ανάπτυξη της πληροφορικής του διαδικτύου, την κατάργηση του προστατευτισμού σε κρατικό επίπεδο, τη διεύρυνση του εμπορίου, στα ανοικτά σύνορα. Ένα μίγμα από λόγοι οδήγησαν σ’ αυτήν την εξέλιξη. Το ηλεκτρονικό εμπόριο (e-commerce) δεν προέκυψε από “σατανικές” συνωμοσίες, ούτε με εντολές της ΣΙΑ. Είναι προϊόν της τεχνολογικής ανάπτυξης, όπου πλέον η υψηλή τεχνολογία διαπερνά τα πάντα, διαλύει τις αποστάσεις (π.χ. e-mail) και επιβάλλει νέους κανόνες στο εμπόριο (e-commence), την ιατρική (τηλεϊατρική), την επικοινωνία (internet).

Αυτή η γιγαντιαία μεταβολή σε παγκόσμιο επίπεδο εμπεριέχει κινδύνους, δυσκολίες, ρίσκο. Η ως τώρα άσκηση της έφερε περισσότερα κέρδη στις υπεραναπτυγμένες χώρες. Δεν έδωσε λύσεις στα προβλήματα των φτωχών και υπανάπτυκτων περιοχών του πλανήτη μας. Αυτό, όμως, που αφορά τη δική μας πατρίδα είναι το σπουδαιότερο, είναι η ευθύνη της πολιτικής ηγεσίας της χώρας να δημιουργήσει συνθήκες, πλαίσια εξέλιξης, που να κάνουν στην Κύπρο πιο ανταγωνιστική στα πλαίσια της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας.

Η παγκοσμιοποίηση δεν είναι μια μαύρη εξέλιξη. Προσφέρει ταυτόχρονα και ευκαιρίες δίνει νέες λύσεις στις εθνικές οικονομίες (π.χ. Ιρλανδία), ανοίγει νέες δυνατότητες σε γεωγραφικό / πολιτικό επίπεδο (κράτη της Ν. Α. Ασίας). Αυτές οι νέες δυνατότητες συνδέονται απόλυτα με εθνικούς σχεδιασμούς, με επενδύσεις στη τεχνολογία, αλλαγές στην παιδεία αντιμετώπιση του ψηφιακού αναλφαβητισμού σε όλα τα επίπεδα της αναπτυξιακής βάσης (βιομηχανία, μικρομεσαίοι, εργατικό δυναμικό με περισσότερες δεξιότητες, ψηφιακή αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας, κρατικές επενδύσεις στην έρευνα και την τεχνολογία).

Εάν όλες αυτές οι προϋποθέσεις δεν λειτουργούν, όπως σε μεγάλο βαθμό στην Κύπρο, τότε για πολλούς μένει η καταγγελία, η άρνηση, η περιχαράκωση. Στα στατιστικά στοιχεία της Ε.Ε.η Κύπρος είναι από τις τελευταίες χώρες (στις 5 υπό ένταξη χώρες) εις ότι αφορά τις επενδύσεις στη νέα τεχνολογία. Για το σοσιαλιστικό κίνημα της Κύπρου η παγκοσμιοποίηση δεν αντιμετωπίζεται με πρακτικές “Λουιδισμού”.

Τα πολιτικά κόμματα οφείλουν να καταθέτουν προτάσεις για τις πραγματικές ανάγκες των πολιτών και όχι να καταναλώνουν ρητορείες για να ικανοποιούν ένα κομμάτι του εσωτερικού τους ακροατηρίου, το οποίο δημιούργησαν οι ίδιες οι ηγεσίες.

Τα κινήματα αμφισβήτησης σε διάφορα επίπεδα (Σιατλ, Γένοβα κλπ) είναι κινήματα χρήσιμα στο είδος τους. Αυτό όμως που ενδιαφέρει τη μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών είναι η ρεαλιστική αντιμετώπιση αυτού του κόσμου που είναι καθημερινά μπροστά τους. Γι’ αυτό και το σοσιαλιστικό κίνημα, τόσο στα πλαίσια της Ε.Ε. όσο και σε εθνική βάση, επιχειρεί να αντιμετωπίσει τα νέα κοινωνικά φαινόμενα με συνεργασία και με επενδύσεις στην υψηλή τεχνολογία. Τα πράγματα κινούνται, δίνουν ευκαιρίες, δημιουργούν προκλήσεις. Αυτή είναι η πρόταση ενός σοσιαλιστικού κινήματος με την ευθύνη να ασκήσει εξουσία, με τη συμμετοχή του στην επόμενη κυβέρνηση.

Το γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα με εισήγηση του γ.γ. Λ. Ζιοσπέν (28.8.2001) επιθυμεί την επιβολή ενός φόρου στη διακίνηση του διεθνούς κεφαλαίου και το ποσόν αυτό να διατίθεται για την ανάπτυξη των φτωχών χωρών. Ο Γάλλος ΥΠΕΞ Ι. Βεντρίν (28/8/2001) δηλώνει πως “συνεχίζουμε τις προσπάθειες μας για μια ανθρώπινη και ελεγχόμενη παγκοσμιοποίηση δεν επιθυμούμε μια οποιαδήποτε παγκοσμιοποίηση”. Τα προβλήματα που προκύπτουν από την παγκοσμιοποίηση θέλουν υπερεθνικές λύσεις, συνεργασίες σε ιδεολογική βάση (π.χ. Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα, Σοσιαλιστική Διεθνής) διεθνείς πρωτοβουλίες για μια παγκοσμιοποίηση με δικαιότερο πρόσωπο.

Να γιατί ένα σοσιαλιστικό κίνημα είναι ευαίσθητος δέκτης και παραγωγός εναλλακτικής πολιτικής εις ότι αφορά τις αρνητικές διαστάσεις της παγκοσμιοποίησης. Η πολιτιστική ομοιομορφία, η πίεση που δέχεται η δική μας πολιτιστική ταυτότητα, τα παγκοσμιοποιημένα πρότυπα και ανάγκες, χρειάζονται ισχυρές αντιστάσεις και την ύπαρξη μιας καλύτερης ισορροπίας εθνικής και διεθνικής σχέσης. Γι’ αυτό είναι από κάθε άποψη αναγκαίο στον τομέα της Παιδείας να δοθεί περισσότερο βάρος στις κλασικές σπουδές (ιστορία / φιλολογία) να ενισχύεται η εθνική ιδεολογική θωράκιση μπροστά στον κόσμο των ανοικτών κοινωνιών και της συχνά απρόσωπης τεχνολογικής βιομηχανίας. Ο πολίτης με την πλούσια πολιτιστική υποδομή, είναι εκείνος που θα βιώσει την εποχή του με γνώση αυτοπεποίθηση ταλέντο. Με επίγνωση των δυσκολιών αλλά και με την πίστη πως όσοι είναι στην πρωτοπορία της δικής μας εποχής δημιουργούν και τις καλύτερες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη, την πρόοδο και τις καλύτερες συνθήκες ζωής για τους δικούς τους πολίτες. Δημιουργούν πλούτο για τους πιο αδύνατους, ανοίγουν νέους ορίζοντες για τους περισσότερους.