«Πανδημία» στο Κυπριακό χωρίς αναισθητικό!
Η υπόθεση της πανδημίας επισκιάζει κάθε άλλη ανθρώπινη δραστηριότητα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο οι διεργασίες για το κυπριακό, που ήταν προγραμματισμένες από τον ΟΗΕ για το διάστημα αμέσως μετά την ολοκλήρωση της ψηφοφορίας στην τ/κ κοινότητα στις 26 Απριλίου 2020, μετατίθενται για το τέλος του χρόνου. Ήδη ο ΓΓ του ΟΗΕ Α. Γκουτέρες παρουσίασε στις 27 Μαρτίου τις προτεραιότητες του Οργανισμού που θα έχουν ως κύρια αποστολή τους, τον συντονισμό δυνάμεων για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας απειλής. Γι’ αυτό δήλωσε πως «οι Ειδικοί μας Απεσταλμένοι προσπαθούν να πετύχουν κατάπαυση του πυρός στη Συρία, την Υεμένη, και τη Λιβύη. Πολλά από τα κινήματα έχουν ανταποκριθεί θετικά, ενώ σε μερικά έχουμε δει ακόμη και συνεργασία. Σε άλλες περιπτώσεις δεν προχωρούν όπως συμβαίνει στο Τσαντ». Ο ΓΓ του ΟΗΕ συμπεραίνει ότι «όλοι σταδιακά συνειδητοποιούν ότι έχουμε μόνο έναν πόλεμο, αυτόν κατά του κορονοϊού». Στις 31 Μαρτίου ο Ν. Αναστασιάδης και ο Β. Νετανιάχου «συζήτησαν τρόπους που αφορούν την μάχη κατά του κορωνοϊού, καθώς και τη διμερή συνεργασία σε θέματα πολιτικής, έρευνας και ανάπτυξης και προμηθειών»..
Οι διαπίστωσεις του ΓΓ του ΟΗΕ ενέχουν ιδιαίτερη σημασία στην περίπτωση της Κύπρου, καθ’ ότι μέχρι τώρα δεν έχει διαπιστωθεί κάποιο θετικό «κρούσμα» στο νησί. Η κρίση αντί να φέρει κοντύτερα κοινότητες, ηγεσίες και επιτροπές, έως τώρα καταγράφει νέες αποστάσεις και νέα ψυχρότητα.
1. Η διαχείρηση του ζητήματος της διακίνησης προσώπων στα «σημεία ελέγχου» από και προς το κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου. Ο Ν. Αναστασιάδης ανακοίνωσε στο τέλος Φεβρουαρίου κλείσιμο 4 σημείων. Κανένας ρόλος στην Τεχνική Επιτροπή για την Υγεία. Καμμιά συνεννόηση με τον Μ. Ακιντζί παρόλο που σε συνάντηση των δύο ηγετών στις 3 Φεβρουαρίου συμφωνήθηκε το αντίθετο. Και βέβαια καμμία προηγούμενη διαβούλευση με την ΕΕ και ως εκ τούτου το θέμα απασχολεί τη νομική υπηρεσία της ΕΕ. Στη συνέχεια την σκυτάλη πήρε η «κυβέρνηση» Τατάρ και τα έκλεισε όλα.
2. Η ΤΕ για την Υγεία αποτελείται από ειδικούς επιστήμονες και των δύο πλευρών. Είναι σε θέση να έχει εικόνα και στοιχεία από όλη την Κύπρο. Θα μπορούσε να εισηγηθεί κλείσιμο σημείων ελέγχου, με βάση την επιστημονική της γνώση. Αντί να παίξει ηγετικό ρόλο, μπήκε σε καραντίνα και ο κάθε επικεφαλής της απευθύνεται στη δική του κοινότητα.
3. Η επικοινωνία ανάμεσα στους δύο ηγέτες, οι συμβολισμοί, η διάθεση, τα μηνύματα, ο τρόπος εμφάνισής τους στην κοινή γνώμη ενέχουν μεγάλη πολιτική σπουδαιότητα, αν βέβαια ενδιαφέρει κάποιους το σύνολο της Κύπρου. Η καθηγήτρια Θεανώ Καλαβανά σημειώνει ότι «για να μπορεί ένας ηγέτης να τα κάνει όλα αυτά χρειάζεται να έχει αναπτυγμένη την συναισθηματική νοημοσύνη που είναι συνδεδεμένη με αυτό που ονομάζεται ενσυναίσθηση. Το να μπορεί, δηλαδή, να κατανοεί, τα αισθήματα των ατόμων που ηγείται», (άρθρο, «Καθημερινή», 28/3). Το μέλος της ΤΕ για τη Διατήρηση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, πολεοδόμος, Γλαύκος Κωνσταντινίδης (31/3) συμπληρώνει τις παρατηρήσεις της Θ. Καλαβανά ως εξής: «αν κοιτάξει όμως κανείς το Κυπριακό κάτω από το πρίσμα της προσέγγισης στο όλο ζήτημα, οι παράπλευρες επιπτώσεις δεν θα μπορούσαν να ήταν χειρότερες για το Κυπριακό και την Κύπρο. Γιατί η Κύπρος λειτούργησε σαν δυο χώρες. Η επιλογή να υιοθετήσουμε «εμείς» τα δικά μας μέτρα εδώ και οι Τουρκοκύπριοι τα «δικά» τους εκεί φέρνει τη διχοτόμηση πολύ κοντά, εμβαθύνει τον διαχωρισμό και εμπεδώνει μια πραγματικότητα της Κύπρου των δυο πλευρών».
4. Μέσα σε ένα περιβάλλον μη επαφών, ο Μ. Ακιντζί στις 28 Μαρτίου ανακοίνωσε ότι απέστειλε επιστολές στην Τουρκία, στην ΕΕ, στην Παγκόσμια Τράπεζα και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Αναπτύξεως. Ο Μ. Ακιντζί επισημαίνει προς όλους πως η βοήθειά τους «θα είναι ζωτικής σημασίας για την τ/κ κοινότητα σε αυτή τη δύσκολη μάχη», ενώ κάνει λόγο για «σοβαρές ελλείψεις στον τομέα της υγείας». Σημειώνει δε πως «οι τ/κ έχουν περιορισμένες ευκαιρίες πρόσβασης σε παγκόσμιο επίπεδο λόγω άδικων αποφάσεων». Βεβαίως έχει την ειδική του σημασία του πως ο τ/κ ηγέτης απέστειλε επιστολή στον πρόεδρο της Τουρκίας με τον οποίο οι ευθείες γραμμές επικοινωνίας εξακολουθούν να παραμένουν προβληματικές. Μια εβδομάδα ενωρίτερα η ΕΕ ανακοίνωσε οικονομική βοήθεια προς την τ/κ κοινότητα ύψους 5 εκατομμυρίων ευρώ για να αγοραστεί ιατρικός εξοπλισμός, αναπνευστήρες, αντιδραστήρια για τεστ και μάσκες, γάντια και άλλα αναλώσιμα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του τ/κ επιμελητηρίου μικρομεσαίων καταστηματαρχών μέχρι το τέλος της κρίσης του κορωνοϊού «θα έχει χρεωκοπήσει το 70%-80% των περίπου 15.000 μικρομεσαίων επιχειρήσεων, οι οποίες εργοδοτούν γύρω στις 40.000-45.000 εργαζόμενους-ήδη σταμάτησε το 80% της οικονομικής δραστηριότητας» (1/4).
5. Η διασύνδεση της πανδημίας με το κλασσικό κυπριακό δείχνει ότι τα πράγματα ολοένα και δυσκολεύουν. Η κρίση ως εργαλείο για να επανασυγκολληθούν πράγματα, δεν είναι στην ατζέντα της κοινότητας που όφειλε να έχει πιο ανοικτές κεραίες για την επίλυση. Η κρίση επιβάλλει μικρές και συμβολικές κινήσεις, όπως κάνουν ισραηλινοί και παλαιστίνιοι, που επιτρέπει στον Πούτιν σε στέλλει βοήθεια στον Τραμπ, και στον Α. Γκουτέρες να μιλά για επιτυχημένες προσπάθειες κατάπαυση του πυρός σε διάφορες περιοχές. Η ε/κ ηγεσία παραμένει αιχμάλωτη της ρητορείας που η ίδια φρόντισε να καλλιεργήσει. Δύο βήματα και δεν μπορείς να συνεννοηθεις σε τρία πράγματα για την πανδημία και μετά νομίζεις ότι θα έχεις ακροατήριο να καταγγέλλεις επ’ άπειρον την τουρκική αδιαλλαξία;
Λάρκος Λάρκου