Ριάντ καλεί νήσον!
Πιο κυπριακά δεν γίνοται-αν και εκ πρώτης όψεως δεν τους φαίνεται!
Κοινή Σύνοδος Κορυφής, ο Αραβικός Σύνδεσμος μαζί με την Οργάνωση Ισλαμικής Συνεργασίας, Κοινό Ανακοινωθέν- Ριάντ, 11/11: «Οι Άραβες και Μουσουλμάνοι ηγέτες καλούν το Ισραήλ να αποσυρθεί πλήρως από τα αραβικά εδάφη που κατέχει από το 1967. Δεν μπορεί να επιτευχθεί περιεκτική και δίκαιη ειρήνη στην περιοχή, χωρίς τον τερματισμό της ισραηλινής κατοχής σε όλα τα κατεχόμενα αραβικά εδάφη στη γραμμή από τις 4 Ιουνίου1967— την Δυτική Όχθη, την Ανατολική Ιερουσαλήμ, την Λωρίδα της Γάζας και τα Υψώματα Γκολάν σύμφωνα με την Αραβική Πρωτοβουλία Ειρήνης του 2002, πρωτοβουλία που πρόσφερε ομαλοποίηση σχέσεων με το Ισραήλ με αντάλλαγμα τη δημιουργία Παλαιστιακού Κράτους. Η Συνέλευση του Ριάντ καταδίκασε με τον πιο έντονο τρόπο τις επιθέσεις του ισραηλινού στρατού στα Γάζα, στα πλαίσιο του εγκλήματος της γενοκτονίας, ειδικά στην βόρεια Γάζα»
Την ίδια μέρα ο ακροδεξιός Υπουργός Οικονομικών του Ισραήλ Μπεζαλέλ Σμότριχ δήλωσε ότι «ελπίζει το Ισραήλ να επεκτείνει την κυριαρχία του στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη μέσα στο 2025—και θα πιέσει την κυβέρνηση ώστε να κερδίσει την υποστήριξη της νέας αμερικάνικης διοίκησης Τραμπ προς τον σκοπό αυτό». Ο νέος ΥΠΕΞ του Ισραήλ Γκίντεον Σάαρ εμμέσως επιβεβαίωσε Σμότριχ: «Δεν έχει ληφθεί απόφαση, το ζήτημα θα εγερθεί στις συζητήσεις με την μελλοντική διοίκηση στις ΗΠΑ» (Reuters, 9/11)
Ο Nabil Abu Rudeineh, εκπρόσωπος τύπου του προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής Α. Αμπάς ανέφερε πως «οι δηλώσεις Σμότριχ επιβεβαίωσαν την πρόθεση της ισραηλικής κυβερνησης να προσαρτήσει την Δ. Όχθη, αψηφώντας τον διεθνή νόμο. Καθιστούμε τις ισραηνικές κατοχικές δυνάμεις υπεύθυνες για τις επιπτώσεις από από αυτες τις επικίνδυνες πολιτικές. Οι ΗΠΑ είναι υπεύθυνες για την συνεχή υποστήριξη που προσφέρουν στην Ισραηλική επιθετικότητα»
Όλος ο αραβικός κόσμος, όλη η παγκόσμια μουσουλμανική κοινότητα εκδίδουν από κοινού ανακοίνωση, επικαλούμενη την Αραβική Πρωτοβουλία Ειρήνης του 2002. Αλλά την ίδια μέρα ο Μπεζαλέλ Σμότριχ εκδήλωσε την ελπίδα του όπως «το Ισραήλ επεκτείνει την κυριαρχία του στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη μέσα στο 2025». Ποιο από τα δύο ενδεχόμενα (αραβική πρωτοβουλία-επέκταση Ισραήλ στην ΔΟ) είναι πιθανόν να συμβεί μέσα στο 2025; Δεν είναι δύσκολη η απάντηση, καθώς ο αραβικός κόσμος παραμένει διασπασμένος, κάθε χώρα, κάθε εμίρης τη δική του ατζέντα, η Σύνοδος του Ριάντ έδωσε μόνο ορισμένες πρόσκαιρες εντυπώσεις. Οι Παλαιστίνιοι υφίστανται μόνοι τους την τραγική πραγματικότητα.
Πού στέκει η Κύπρος απέναντι στην περιήγηση αυτή; Σε πολλά παραμένουμε προβλέψιμοι: ψηφίσματα, συνελεύσεις, καταδίκες κλπ. Αλλά όλοι γνωρίζουμε ότι αυτά στην πραγματική πολιτική αρένα έχουν πολύ περιορισμένη αξία. Το «δόγμα Θουκυδίδη»: «σάς συμφέρει να μάς βοηθήσετε». Την πολιτική την κινούν τα συμφέροντα, την κινούν τα αμοιβαίως επωφελή συμφέροντα, την κινούν τα σχεδιασμένα αμοιβαίως επωφελή συμφέροντα. Η Κύπρος συνήθισε στην επίκληση του δικαίου ή στα ψηφίσματα. Όλα με ελάχιστη συνεισφορά στο τελικό αποτέλεσμα. Ωστόσο, αμοιβαίως επωφελή συμφέροντα υπάρχουν και είναι η δική μας ευθύνη να τα αναδείξουμε και να τα αναπτύξουμε. Όπως οι σχέσεις Ε/Κ και Τ/Κ, όπως οι σχέσεις ΕΕ-Τ/Κ, όπως (και κυρίως) οι τριγωνικές σχέσεις Κύπρος-ΕΕ-Τουρκία. Χωρίς κίνηση στα πεδία αυτά, από μόνη της η διαδικασία επίλυσης παραμένει στα γνωστά. Χρειάζεται να δουλέψουν «τα αμοιβαίως επωφελή συμφέροντα» ώστε να τεθεί σε τροχιά η διαδικασία επίλυσης.
Η περιοχή μας έχει εξελιχθεί στην πιο επικίνδυνη περιοχή του πλανήτη. Ο πόλεμος στη Γάζα παραμένει ένα δεδομένο με απροσδιόριστες διαστάσεις και συνέπειες. Η γεωγραφία δεν προκύπτει από τα ζάρια, αυτή είναι και αυτή καθιστά τα πράγματα ιδιαιτέρως σκληρά, ρευστά και ανεξέλεγκτα. Το καλό κλίμα ανάμεσα σε Γεραπετρίτη-Φιντάν (συνάντηση στην Αθήνα, 8/11) επιτρέπει την ανάπτυξη διαύλων επικοινωνίας ανάμεσα στον ΥΠΕΞ της Τουρκίας Χ. Φιντάν και σε απεσταλμένο της Λευκωσίας με κύρια ευθύνη την αναζήτηση της φόρμουλας που μπορεί να ξεκλειδώσει εξελίξεις. Το ερώτημα: τι ακριβως σημαίνει η ορολογία «κυριαρχική ισότητα» και σε τι διαφέρει από την συμφωνηθείσα στο κεφάλαιο για την διακυβέρνηση «πολιτική ισότητα» στο Κραν Μοντάνα το 2017; Τα αναγκαία κανάλια επικοινωνίας ανάμεσα σε Λευκωσία και Φιντάν διευκολύνουν την ακριβή απεικόνιση των πραγμάτων. Ο ΓΓ των ΗΕ δεν θα πάρει πρωτοβουλίες στο κενό, ούτε θέλει να επαναλάβει συνόδους τύπου Κραν Μοντάνα, θέτει προϋποθέσεις, ζητά δεσμεύσεις, κατά συνέπεια περιμένει «σήμα» από τις πλευρές για να δει, αν και τι θα βάλει στην ατζέντα. Η πειστική διπλωματική δράση μάς αφορά. Αλλά, αποφεύγουμε τα προφανή. Η αποφυγή ανάληψης της πολιτικής ευθύνης κρύβεται πίσω από ταξίδια και κατανάλωση εικόνας.
Λάρκος Λάρκου