Στις κάλπες με οδηγό τη «Λαϊκή Συμμαχία»
Η συναπόφαση Ερτογάν-Μπαχτσελί για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες (προεδρικές, βουλευτικές ταυτόχρονα) ήταν κάτι αναμενόμενο, ίσως όχι τόσο γρήγορα, πάντως οι ενδείξεις έδειχναν εντός της τρέχουσας πολιτικής επικαιρότητας. Έτσι ο Τ. Ερτογάν και το ΚΑΔ (Κόμμα Ανάπτυξης και Δικαιοσύνης) έδωσαν το ρόλο του «αγγελιαφόρου» στον νέο εκλογικό τους σύμμαχο, το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (ΚΕΔ) με ηγέτη τον Ν. Μπαχτσελί. Στις 17 Απριλίου ο Μπαχτσελί ζήτησε πρόωρες, στις 18 Απριλίου τα είπαν με τον Τ. Ερτογάν στο προεδρικό μέγαρο και έτσι ορίστηκε η σχετική ημερομηνία-14 Ιουνίου 2018. Η αλλαγή του κανονικού χρόνου των εκλογών (3 Νοεμβρίου 2019) σε εκλογές 16 μήνες ενωρίτερα συνιστά μιαν αποφασιστική κίνηση από την πλευρά της «Λαϊκής Συμμαχίας» όπως έχει ονομαστεί η συνεργασία του ΚΑΔ και του ΚΕΔ. Οι υποψηφιότητες για την προεδρία αφορούνσε μια πρώτη ανάγνωση τον Τ. Ερτογάν, τον Κ. Κιλινστάρογου και την πρόεδρο του «Καλού» Κόμματος Μ. Ακσιενέρ.
Το τελευταίο διάστημα το ΚΑΔ και το ΚΕΔ εργάστηκαν συστηματικά πάνω στα εξής σημεία:
Πρώτο, ετοίμασαν τη νομική μορφή της συνεργασίας τους,
Δεύτερο, ψήφισαν το σχετικό νόμο που επιτρέπει αυτές της μεγάλες συνεργασίες,
Τρίτο, ετοιμάστηκαν σε εξαιρετικά καλό βαθμό ώστε όχι μόνο να εμφανιστούν ως εκλογικοί εταίροι, αλλά και να αιφνιδιάσουν, ως συνήθως, το υπνώττον ΡΛΚ του Κ. Κιλιντσάρογλου, και,
Τέταρτο, εδώ και μήνες η ρητορική Ερτογάν ενσωματώθηκε στις εκλογικές συνθήκες, χωρίς η αντιπολίτευση πώς να γνωρίζει ή να αντιδράσει. Ο αιφνιδιασμός της 18ης Απριλίου συνιστά κρίσιμο σημείο της δίμηνης εκλογικής μάχης που θα δοθεί μέχρι τις 24 Ιουνίου.
Δηλώσεις , επιλογές, ή κινήσεις Ερτογάν εδώ και ικανό χρονικό διάστημα οδηγούσαν στο συμπέρασμα ότι η Τουρκία δεν θα εξαντλήσει την τρέχουσα κοινοβουλευτική τετραετία. Οι δηλώσεις σχετικές με την αντιπολίτευση και προσωπικά με δικαστικές προσφυγές Ερτογάν κατά του αδύναμου κρίκου της, του Κιλινστάρογλου. Οι κινήσεις και ο τελικός έλεγχος του Αφρίν. Η κατανάλωση ρητορικής στα ζητήματα που συνδέονται με την Ελλάδα. Η με έργα παρεμπόδιση γεώτρησης στην κυπριακή ΑΟΖ. Τα εγκαίνια πυρηνικού σταθμού στο Άκογιου μαζί με τον Πούτιν. Συνέχεια στα μεγάλα έργα σε όλη την επικράτεια-αεροδρόμια, μαρίνες, οδικά δίκτυα, νέες θέσεις εργασίας. Αυτές οι κινήσεις, μέσα και έξω από την Τουρκία, έδωσαν το «υπόστρωμα» για να ετοιμαστεί η απόφαση για πρόωρη προσφυγή στην κάλπη.
Στις 18 Απριλίου ο Τ. Ερτογάν μίλησε για «ασθένειες του παλιού συστήματος, που βρίσκονται ως εμπόδιο σε κάθε βήμα που λαμβάνουμε, παρά το γενονός ότι ο πρόεδρος και η κυβέρνηση εργάζονται αρμονικά». Βεβαίως ένα κόμμα που κυβερνά από το 2002, δύσκολα πείθει όταν κάνει λόγο για «παλιό σύστημα». Ωστόσο, κανείς δεν πρέπει να υποτιμά την ικανότητα Ερτογάν να βρίσκει διλήμματα και να κατασκευάζει κάθε φορά «πόλους», που συγκρούονται (ένα «καλό» και έναν «κακό») και έτσι να θέτει το δικό του πόλο σε θέση ισχύος αφού αυτός συνιστά τον «καλό» πόλο. Τώρα θα αποδώσει αδυναμίες και λάθη που συμβαίνουν σήμερα επί δικής του διακυβέρνησης στο «παλιό σύστημα», το οποίο θα ηττηθεί μόνο με την υλοποίηση της συνταγματικής αλλαγής του 2017 για προεδρικό σύστημα-πρόεδρος με εκτεταμένες εξουσίες, διορισμός αντιπροέδρων, τέλος στη θέση του πρωθυπουργού.
Πάνω σε αυτή την ανάλυση θα κτίσει ο Τ. Ερτογάν και το ΚΑΔ την εκλογική του καμπάνια τόσο για τις προεδρικές όσο και βουλευτικές εκλογές: μάχη για το νέο που ταυτίζεται με τη νέα συνταγματική δομή σε γκωλικό πρότυπο. Μάχη ενάντια στο παλιό σύστημα που προφανώς αφορά τους κεμαλιστές, το Ρεπουπλικανικό Λαϊκό Κόμμα και τον γνωστό, αδύναμο, ηγέτη του, τον Κ. Κιλιντσάρογλου.
Ευθεία παράβαση κανόνων που έχει θεσπίσει το Συμβούλιο της Ευρώπης για τη λειτουργία του κράτους δικαίου συνιστά η διεξαγωγή των εκλογών μέσα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, όπως αυτή ψηφίστηκε και έκτοτε ανανεώθηκε επτά φορές μετά την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία το 2016. Τη νέα παράταση ψήφισε το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας στις 17 Απριλίου και αυτό ψηφίζει η τουρκική εθνοσυνέλευση στις 19 Απριλίου. Ο Μ. Γκιλντιρίμ ήδη δήλωσε ότι η κυβέρνηση «θα ενεργήσει σύμφωνα με αυτή την απόφαση για επέκταση της για ακόμα τρεις μήνες».
Οι δημοσκοπήσεις σύντομα θα δείξουν τις προτιμήσεις του εκλογικού σώματος. Βέβαιον είναι πως το ΚΑΔ μελετά σε βάθος και συστηματικά τις τάσεις που διαμορφώνονται ανάμεσα στους τούρκους ψηφοφόρους. Η προκήρυξη της 18ης Απριλίου δείχνει πως το ΚΑΔ γνωρίζει πώς να αιφνιδιάζει τους αντιπάλους του και πως να θέτει τις βάσεις για να διατηρήσει την πολιτική του ηγεμονία.
Λάρκος Λάρκου