Σύνθετη μετ’εμποδίων…

Η νέα πρόταση του μεσολαβητή του ΟΗΕ για το Σκοπιανό Μ. Νίμιτς όπως είδε το φως της δημοσιότητας στις 26 Μαρτίου, πιθανόν να είναι η πραγματική δοκιμή της διαπραγματευτικής του τακτικής. Αφού έδωσε ορισμένες αδιέξοδες εισηγήσεις (λ.χ. «Ανεξάρτητη Δημοκρατία της Μακεδονίας»), τελικά έδωσε αυτό που πιθανώς να ήταν η εξαρχής «κρυφή» του επιλογή: «Δημοκρατία της Μακεδονίας-Σκόπια». Είναι αυτή η πρόταση ικανή να δώσει συμφωνημένη λύση; Θα εμπιστευτούν οι δύο πλευρές το πακέτο αυτής της «σύνθετης» ονομασίας; Τι θα γίνει με εκείνα τα σημεία της αντιπαράθεσης που δεν αφορούν την ονομασία και που δημιουργούν εμπόδια και καχυποψίες στην ελληνική πλευρά;

Τα ερωτήματα έως αυτή τη στιγμή δεν έχουν απαντηθεί επαρκώς, συνεπώς η διαπραγμάτευση συνεχίζεται. Η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι στις 6 Απριλίου είναι υποβοηθητική για τη διαπραγματευτική τακτική της Αθήνας. Είναι ένα χαρτί που ενισχύει την ελληνική θέση και η Ν. Μπακογιάννη το αξιοποιεί σωστά.

Είναι πολύ ενδιαφέρον να ειπωθεί ότι οι πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΝ, ΚΚΕ) συγκλίνουν σε μεγάλο βαθμό ως προς την αναζήτηση του τελικού αποτελέσματος, με εμφανή υποστήριξη στη λύση της «σύνθετης ονομασίας», με γεωγραφικό προσδιορισμό που θα ξεχωρίζει τα Σκόπια από την ελληνική Μακεδονία. Υποστηρίζουν «σύνθετη ονομασία» όχι μόνο στις διμερείς σχέσεις, αλλά για όλες τις χρήσεις. Αυτή η σύγκλιση δεν έγινε σε άλλες εποχές και το κόστος της λύσης αυξήθηκε. Γίνεται τώρα και είναι αναμφίβολα πολύ καλή εξέλιξη και συμβάλλει στην ενίσχυση της ελληνικής θέσης.

Είναι ήδη γνωστό στην ελληνική πλευρά ότι τα Σκόπια συζητούν την πιθανότητα μιας άλλης «σύνθετης λύσης»- πέρα από τη συνταγματική τους ονομασία- μόνο για χρήση της από την Ελλάδα και για καθορισμένους διεθνείς οργανισμούς. Ταυτόχρονα, τα εσωτερικά προβλήματα στην κομματική σκηνή των Σκοπίων παραμένουν ανοικτά και επηρεάζουν τη διαπραγμάτευση. Οι εκλογές είναι κοντά και όλα γίνονται πιο πολύπλοκα.

Η Ελλάδα δεν είναι ικανοποιημένη από τη νέα πρόταση του Μ. Νίμιτς. Ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής ομιλώντας στο Κοινοβούλιο στις 27 Μαρτίου τόνισε ότι «απέχουμε από μια αμοιβαία αποδεκτή λύση και ότι η προσπάθεια στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών πρέπει να συνεχιστεί». Ο Κ. Καραμανλής έκανε λόγο για «ουσιαστικά σύνθετη ονομασία που να ισχύει έναντι όλων, λύση για όλες τις χρήσεις, με την επικύρωση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ». Το δρόμο άνοιξε η ΥΠΕΞ Ν. Μπακογιάννη η οποία στις 26 Μαρτίου στην ουσία απέρριψε την τελευταία πρόταση Νίμιτς λέγοντας ότι «αν δεν υπάρξει συμφωνία η διαπραγμάτευση θα συνεχιστεί». Το Σκοπιανό αποτελεί πλέον σημαντικό κομμάτι της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και, έτσι ή αλλιώς, προσθέτει νέα δεδομένα στις ελληνοσκοπιανές σχέσεις και την ελληνική παρουσία στα Βαλκάνια.