Τέσσερα χρόνια, τέσσερις περιστροφές

Μέρες μετά τη συνάντηση Γκουτέρες-Αναστασιάδη-Τατάρ (27/9) η γραμματεία του ΟΗΕ αδυνατεί να εκδόσει κοινό ανακοινωθέν-δείγμα γραφής για το πού έχουν φτάσει τα πράγματα. Η διαφωνία (ειδικός απεσταλμένος ή ειδικός αντιπρόσωπος) αφορά την ουσία, καθώς πλέον η τ/κ πλευρά ζητά να διαμορφωθούν «κατευθύνσεις» για την αποστολή του ειδικού απεσταλμένου με κυριότερη την αναγνώριση με πράξεις  της περί της «κυριαρχικής ισότητας» έννοιας.

Ο πρόεδρος Αναστασιάδης μετά τη συνάντηση με Γκουτέρες-Τατάρ δήλωσε πως «ήταν μια δημιουργική  συνάντηση. Βεβαίως οι διαφορές καταγράφηκαν. Ανέπτυξε τις θέσεις περί κυριαρχικής ισότητας και περί δύο ανεξαρτήτων κρατών ο κ. Τατάρ». Ωστόσο, ο Ε. Τατάρ δεν ανέπτυξε τις θέσεις αυτές μόλις στις 27/9/21. Ο ίδιος Τατάρ μίλησε δημόσια σε προεκλογική συγκέντρωση στις 27/02/2020 και είπε πως «η βάση της λύσης θα είναι η πολιτική ισότητα με δύο κυρίαρχα κράτη που θα υπάρχουν δίπλα-δίπλα». Παρ’ όλο που ο Ν. Αναστασιάδης γνώριζε πολύ καλά τι σημαίνει αλλαγή στην Τ/Κ ηγεσία, συνέχισε με συστηματικό τρόπο την πολιτική του «κλαδέματος» Ακιντζί με τους εξής τρόπους:

1. Αποχώρησε από τη Σύνοδο για την Κύπρο στο Μον Πελεράν στις 20 Νοεμβρίου 2016 λέγοντας ψευδώς πως του το ζήτησε ο τότε ΓΓ του ΑΚΕΛ Α. Κυπριανού.
2. Συνάντησε τον Μ. Τσαβούσογλου στο Κραν Μοντάνα στις 6 Ιουλίου 2017 και του μίλησε για λύση από «δύο κράτη».
3. Απέρριψε τη πρόταση Ακιντζί για μετατροπή του Πλαισίου Γκουτέρες σε «Στρατηγική Συμφωνία για τη λύση» στις 2 Μαϊου 2018.
4. Οργάνωσε «μυστικό δείπνο» με τον τότε «υπεξ» της «τδβκ» Κ. Όζερσάυ στις 4 Ιουνίου 2019
5. Δεν έκανε δεκτή πρόταση Ακιντζί για βοήθεια για αντιμετώπιση της πυρκαγιάς στην Κακοπετριά στις 16 Ιούνιου 2016
6. Έκλεισε τα οδοφράγματα χωρίς καμμιά διαβούλευση με τον τ/κ ηγέτη στις 28/2/2020.
7. Σε συνεννόηση με το ΕΛΑΜ πέρασε τροπολογία στη Βουλή για «αναβάθμιση» του εορτασμού στα σχολεία του «ενωτικού δημοψηφίσματος» της 15ης Ιανουαρίου 1950 στις 10/2/2017
8. Βγήκε από την αίθουσα της συνάντησης με τον Μ. Ακιντζί στο αεροδρόμιο Λευκωσίας για να καπνίσει για 40 λεπτά στις 17/2/2017
9. Αποχώρησε από το δείπνο που θα δινόταν στους συμμετέχοντες στην Παγκόσμια Σύνοδο του ΟΗΕ για την Ανθρωπιστική Βοήθεια στην Κ/πολη, επειδή θα παρευρισκόταν και ο Μ. Ακιντζί στις 24 Μαϊου 2016
10. Καμμιά συνεργασία στη μάχη για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού με βάση την έκκληση Γκουτέρες στις 27 Μαρτίου 2020
11. Απ’ ευθείας στήριξη στον Τατάρ με την ανοικτή κάλυψη στις δύο «αντικατοχικές» εκδηλώσεις στο οδόφραγμα στη Δερύνεια στις παραμονές της ψηφοφορίας ανάμεσα στους Τ/Κ την Κυριακή 11/10/2020 και το Σάββατο 17/10/2020
12. Είχε πλήρη γνώση για την μετωπική σύγκρουση στη συνάντηση Ακιντζί (ΔΔΟ)-Τσαβούσογλου («δύο κράτη»), καθώς σχετικό ρεπορτάζ δημοσιεύτηκε στην Gaktv στις 20/4/2018

Ο Ν. Αναστασιάδης είπε επίσης στη ΓΣ του ΟΗΕ «πως έχω απευθύνει πρόσκληση στους Τ/Κ να επανέλθουν στους κρατικούς θεσμούς που θεσπίστηκαν με το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας του 1960, εφαρμόζοντας έτσι πλήρως, τηρουμένων των αναλογιών, τις σχετικές πρόνοιές του».

Ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστήμιου Κύπρου Κώστας Μ. Κωνσταντίνου αναλύει το θέμα ως εξής: «Οι πρόσφατες αμφιταλαντεύσεις από την διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία στην «ιδεοθύελλα» των δύο κρατών και ακολούθως στην πρόταση για επιστροφή στο Σύνταγμα του 1960 – με όλες τις αντιφάσεις και αναιρέσεις των βασικών μας θέσεων – πλήττουν περαιτέρω την αξιοπιστία μας. Αν έχει λίγη διπλωματική φαντασία η Τουρκία θα μας αποδομήσει πλήρως. Θα δεχθεί να συζητήσει και την επιλογή επιστροφής στο Σύνταγμα του 1960 με όλες τις πρόνοιες του, επιμένοντας στο βέτο του Τ/Κ αντιπροέδρου σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, άμυνας και ασφάλειας, και στο μονομερές επεμβατικό της δικαίωμα και διατήρησης στρατού εσαεί, που κατοχυρώνονται από το άρθρο 181 του Συντάγματος», (εφ/δα Πολίτης, συνέντευξη,  13/09/2021).

Οι φράσεις «εφαρμόζοντας πλήρως, το σύνταγμα του 1960» και «τηρουμένων των αναλογιών», περισσότερο αποσκοπούν στη δημιουργία περαιτέρω σύγχυσης ανάμεσα στους Ε/Κ παρά  προσθέτουν οτιδήποτε. Η μεγάλη εικόνα μάς αποκαλύπτει τη διαδρομή από το 2017 μέχρι το σημερινό στρατηγικό αδιέξοδο. Μέσα σε τέσσερα χρόνια (2017-2021) ο Ν. Αναστασιάδης εμφάνισε τέσσερις διαφορετικές περιστροφές  γύρω από άξονα της ακινησίας:

1. Υποστήριζε ως βάση για παρακάτω το «Πλαίσιο Γκουτέρες», όχι όμως το πραγματικό (30/6/17) αλλά το ανύπαρκτο με ημερομηνία 4/7/17.
2. Μετά υποστήριζε συνομιλίες «από εκεί που μείναμε στο Κραν Μοντάνα».
3. Μετά υποστήριζε μια μη προσδιορισμένη «αποκεντρωμένη» ομοσπονδία
4. Μετά υποστήριξε επιστροφή στο σύνταγμα του 1960.

Οι στροφές δείχνουν πως δεν τον ενδιαφέρει η ουσία, η πρόοδος, η επίλυση. Τον ενδιαφέρουν όμως οι στροφές μόνο και μόνο για να διαχειρίζεται την Ε/Κ κοινή γνώμη, εφευρίσκοντας προφάσεις και κάθε είδους τεχνάσματα μέχρι να εξαντλήσει την θητεία του. Ο διαπραγματευτής Α. Μαυρογιάννης είπε πως στη Σύνοδο για την Κύπρο στο Κραν Μοντάνα φτάσαμε «παρά τρίχα στη λύση», ενώ ο υπεξ Ν. Χριστοδουλίδης ότι φτάσαμε στο «παρά πέντε» της λύσης. Πού είμαστε τώρα; Ο μεν Ν. Αναστασιάδης ζήτησε από του βήματος της ΓΣ του ΟΗΕ «να διερευνηθούν ΜΟΕ, αλλά και η πιθανότητα εξεύρεσης κοινού εδάφους για μια μελλοντική προοπτική επανέναρξης του διαλόγου», ο δε Ε. Τατάρ πως «τα πράγματα έφθασαν σε ένα επιθυμητό σημείο, προτάσσεται το κράτος και η κυριαρχία εξ ονόματος του Τ/Κ λαού» (29/9)…

Λάρκος Λάρκου