Το 301 στο στόχαστρο…
Το σύνθημα «είμαστε όλοι Άρμένιοι» ακούστηκε με τον πιο καθαρό τρόπο στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης. Ο αρμένιος δημοσιογράφος Χραντ Ντιγκ άφηνε το τελευταίο του μήνυμα και το πλήθος των εκτιμητών του το ένιωσε απολύτως δικό του και το φώναξε δημόσια.
Η δολοφονία του εκδότη της εφημερίδα «Άγκος» Χραντ Ντιγκ στις 19 Ιανουαρίου 2007 δείχνει το πόσο δύσκολη και πολύπλοκη είναι η προσαρμογή της Τουρκίας σε μια διαφορετική σελίδα.
Στο χώρο της τουρκικής ακροδεξιάς αναπτύσσεται αυτή η απίστευτη σε ένταση μισαλλοδοξία εναντίον εκείνων που πιστεύουν ότι είναι «εχθροί» της Τουρκίας, είτε αυτοί είναι μη τούρκοι όπως ο Ντιγκ, είτε είναι τούρκοι που έχουν συνεπή ευρωπαϊκό προσανατολισμό και αγωνίζονται για μεταρρυθμίσεις στο πολιτικό σύστημα της χώρας.
Ο κατ’ ομολογία του δολοφόνος, ο 17 χρονος Ο. Σαμάστ έλκεται από τις ιδέες της τουρκικής ακροδεξιάς και τις διάφορες παραφυάδες της. Τα κίνητρά του είναι μέσα στο αβυσσαλέο μίσος που τρέφουν κατά των «εχθρών» του τουρκισμού. Το Ισραήλ μπορεί πάντα να μας θυμίζει τα κίνητρα του δολοφόνου του Γ. Ράμπιν: ένας ισραηλινός που πίστευε ότι ο πρωθυπουργός της χώρας του γινόταν «προδότης» της επειδή προωθούσε συμφωνία ειρήνευσης με τον παλαιστίνιο ηγέτη Γ. Αραφάτ.
Ωστόσο, με τη δολοφονία του Ντιγκ προέκυψε στην Τουρκία ακριβώς το αντίθετο από ότι στο Ισραήλ. Η μαζική έκφραση αλληλεγγύης προς τον αρμένιο δημοσιογράφο βοήθησε τις προσπάθειες για να «ωριμάσουν» ορισμένες λύσεις στον τουρκικό χώρο. Ως καλύτερη απόδειξη αυτού θεωρώ τη δημόσια δήλωση του τούρκου ΥΠΕΞ Α. Γκιουλ ότι πρέπει να τροποποιηθεί το άρθρο 301 του τουρκικού ποινικού κώδικα. Έως τώρα υπουργοί της κυβέρνησης Ερντογάν υπεράσπιζαν τη χρησιμότητά του. Σήμερα ο Γκιουλ κάνει ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός δηλώνοντας την αντίθεσή σε ένα άρθρο που έχει οδηγήσει στα δικαστήριοα δεκάδες τούρκους διανοούμενους με την κατηγορία της προσβολής του «τουρκισμού».
Το άρθρο 301 με τη διάταξη «περί δημόσιας δυσφήμισης ή υποτίμησης της τουρκικής ταυτότητας» εισάγει μια περίεργη και ασαφή ερμηνεία του όρου «τουρκική ταυτότητα», γεγονός που εμποδίζει την ελευθερία της έκφρασης και παραμένει ως διαρκής απειλή κατά της διατύπωσης διαφορετικής γνώμης. Ο υπουργός Δικαιοσύνης Τ. Τσιτσέκ υπερασπίστηκε την ορθότητα του άρθρου 301 με τον ισχυρισμό ότι « ο νέος ποινικός κώδικας μπήκε σε εφαρμογή μόλις τον περασμένο Ιούνιο (2005) και δεν μπορεί να αλλάξει σύμφωνα με τις διαφορετικές γνώμες διαφορετικών ανθρώπων. Τέτοιες αλλαγές θα μπορούσαν να αλλάξουν τη συνοχή του κώδικα». (ΝTV Television, 20/12/2005).
Σήμερα το δημόσιο σύνθημα στις 23 Ιανουαρίου «είμαστε όλοι αρμένιοι» αποτελεί ένα αποφασιστικό βήμα που υποστηρίζει τη δημόσια προσπάθεια πολλών παραγόντων για να αλλάξει το άρθρο 301 όπως η ΕΕ έχει ζητήσει. Ο Γκιουλ έκανε ένα βήμα μπροστά. Οι κεμαλιστές θέλουν τη διατήρησή του και ο «κέρβερος» του κεμαλισμού Αχμέτ Σεζέρ περιμένει. Ο Ερντογάν έχει, εκ των πραγμάτων,τον τελικό λόγο…