Το εκλογικό δίλημμα στην Κύπρο σήμερα

Τι σημαίνουν οι σημερινές προεδρικές στην πατρίδα μας; Πρώτα, ασφαλώς σημαίνουν επιλογή προσώπου αλλά και επιλογή πολιτικής στην πιο δύσκολη περίοδο της Κύπρου μετά την εισβολή, εξαιτίας του σοβαρού κινδύνου χρεοκοπίας της χώρας. Ο μεγάλος εκτροχιασμός της κυπριακής οικονομίας έχει εξήγηση: λάθος επιλογή Υπουργού Οικονομικών για τρία και μισό χρόνια, αδυναμία συνεννόησης Κεντρικής Τράπεζας- Υπουργείου Οικονομικών βασισμένη σε παιδικά πείσματα, άγνοια χειρισμών από το Προεδρικό σε σχέση με το ελληνικό κούρεμα και τις επιπτώσεις του στην κυπριακή οικονομία, κορώνα- γράμματα τα δημόσια οικονομικά εν αναμονή «κάποιου» ρωσικού δανείου, γενικά μια κυβέρνηση εντυπωσιακά αμήχανη μπροστά στα πασιφανή. Η συγκυρία είναι η χειρότερη δυνατή. Ο Γιοργκ Άσμουσεν, μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας προειδοποίησε (10-2-2013) ότι η Κύπρος οδεύει προς πτώχευση, γι΄αυτό εισηγείται η έγκριση του κυπριακού Μνημονίου να μην καθυστερήσει μετά τον Μάρτιο-«η πρόοδος που σημειώθηκε στην οικονομία της Ευρωζώνης θα τεθεί σε κίνδυνο αν δεν συμφωνηθεί το συντομότερο το οικονομικό πακέτο για την Κύπρο». Συνεπώς το πρώτο καθήκον του νέου προέδρου  είναι να ολοκληρώσει τις συζητήσεις με την τρόικα ώστε να υπογραφεί το συντομότερο δυνατό η δανειακή σύμβαση.

Η περιπέτεια με την τρόικα διέκοψε την αμεριμνησία του κυπριακού θαύματος και πιέζει με έναν πιο επιθετικό τρόπο σε αναθεώρηση πρακτικών που κυριάρχησαν τις περασμένες δεκαετίες. Χρειαζόμαστε μια διαφορετική αντίληψη για την πολιτική. Η Κύπρος, και ο νέος Πρόεδρος πρέπει να σπάσουν τον φαύλο κύκλο του μικροκομματισμού. Για δεκαετίες τα κόμματα προσπαθούσαν να βρουν τις δικές τους «ισορροπίες» στο σύστημα των εξυπηρετήσεων (να πάρουμε την εξουσία για να αλλάξουν χρώμα οι εξυπηρετήσεις, πρώτα αυτοί, ύστερα οι άλλοι κ.ο.κ.). Η περιπέτεια με την τρόικα είναι η πιο χαρακτηριστική και συντριπτική ήττα του πελατειακού κράτους και του τυφλού κομματισμού.

Η Κύπρος, μαζί της και ο νέος Πρόεδρος, έχουν μπροστά τους την πρόκληση ότι είναι καιρός να αξιοποιούμε ότι καλύτερο διαθέτει η Κύπρος με γνώμονα την ικανότητα και τη γνώση. Ορισμένα σημαντικά βήματα είναι εφικτά, φτάνει να απαντήσουμε με σύγχρονους όρους το ερώτημα ποια κοινωνία θέλουμε και ποιας μορφής ανάπτυξη επιδιώκουμε. Αυτή προκύπτει μέσα από μια διαφορετική λειτουργία του πολιτικού αγώνα, με κόμματα που να δουλεύουν σε μια άλλη κατεύθυνση δημιουργώντας τις προϋποθέσεις της θεσμικής ισονομίας, της δημιουργίας περισσότερων ευκαιριών, του κράτους που διαμορφώνει δυνατότητες αξιοποίησης των πιο ικανών, του κράτους της κοινωνικής αλληλεγγύης στα πιο αδύνατα μέλη του και της δημιουργίας ενός δικτύου υποστήριξης για όσους την χρειάζονται.

Η Κύπρος χρειάζεται, επίσης, κάτι πολύ πιο σημαντικό από τη διαχείριση της κρίσης -μια ποιοτική διαφορά σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες: την ανάληψη μιας ισχυρής προσπάθειας για επίλυση του κυπριακού, γεγονός που θα επιτρέψει μέσα σε καλύτερες προϋποθέσεις τη μετάβασή από την κρίση στην ειρήνη, από την ασφυκτική πίεση της οικονομικής οπισθοδρόμησης στην ανάπτυξη σε όλη την επικράτεια, και από την τουρκική κατοχή στη σταθερότητα πάνω σε μια διαφορετική Κύπρο. Η κρίση μπορεί να ξεπεραστεί, η διχοτόμηση όχι.

Επιλογικά, ο νέος πρόεδρος μπορεί και πρέπει να διαβάσει το μάθημα που προκύπτει από τις εμπειρίες των τελευταίων ετών. Η ιστορία είναι μια παράξενη επιστήμη. Αν δεν ανταποκριθείς στα βασικά της μηνύματα, αν δεν διαβάσεις σωστά το αίτημα μιας εποχής, όταν σβήσουν τα φώτα, δεν υπάρχεις στο χάρτη, μένεις απλώς στα αζήτητα. Συνεπώς το σημερινό «αίτημα», το απάντησε με σοφία ο Θουκυδίδης, χρειαζόμαστε «πολιτική που θα υπηρετεί το «μονιμότερο συμφέρον της πόλης»- αυτό που θα υπερτερεί της πολιτικής που έχει ως στόχο την  «απόλαυση μιας πρόσκαιρης δόξας».