Το εθνικό συμβούλιο και η ουρά του

To Eθνικό Συμβούλιο για δεκαετίες είναι ένα ερωτηματικό. Όλοι εκτιμούν τη σημασία του αλλά το προϊόν καθ’ ευατό δεν ευδοκιμεί. Δεκάδες φορές έχουν κατατεθεί προτάσεις για το καλύτερο Εθνικό Συμβούλιο αλλά τα χρόνια απέδειξαν ότι όλα είναι ακίνητα. Τις πταίει; Παλαιότερα πίστευα ότι έλειπαν οι καλές προτάσεις. Σήμερα εκτιμώ ότι η αιτία αυτής της κακοδαιμονίας βρίσκεται στην ποιότητα του πολιτικού μας προσωπικού. Το Εθνικό Συμβούλιο για να έχει ικανοποιητική λειτουργία σημαίνει ανάπτυξη υψηλού αισθήματος ευθύνης από τους εκπροσώπους του πολιτικού συστήματος, διαβουλεύσεις απαλλαγμένες από προσωπική ή κομματική ιδιοτέλεια. Σημαίνει να θέτουμε άλλες προτεραιότητες, ικανές να ενδυναμώσουν το αίσθημα της συλλογικής δράσης αλλά και της συλλογικής ευθύνης. Όσο υστερούμε σε αυτά τα σημεία, στην ουσία αναζητούμε ένα Εθνικό Συμβούλιο που κυνηγά την ουρά του. Το πιο εύκολο σημείο είναι η δημιουργία υποδομής από ειδικούς για να ενημερώνουν με εκτιμήσεις και εισηγήσεις τους κομματικούς ηγέτες. Γιατί αυτό το τόσο απλό δεν έγινε κατορθωτό στις δεκαετίες που πέρασαν; Πιθανώς γιατί η πολιτική ηγεσία εκτιμά απεριόριστα τον εμπειρισμό από τη θεσμική γνώση, την αυτάρκεια που προκύπτει από την προσωπική συμμετοχή στις εξελίξεις από τη δυνατότητα να αποφασίζει πάνω στα δεδομένα που η τεκμηρίωση ή οι επιλογές από σενάρια εισηγούνται. Πολλοί πιστεύουν ότι το παράδειγμα της Τουρκίας για ότι ονομάζεται «εθνική πολιτική της χώρας» είναι καλό για την Κύπρο. Δεν συμμερίζομαι αυτή την άποψη γιατί το τουρκικό σχήμα είναι προϊόν επιβολής, άρα δεν ταιριάζει σε ανοικτές, δημοκρατικές κοινωνίες. Το Εθνικό Συμβούλιο μπορεί να πάει μπροστά μόνο με καλύτερη λειτουργία του πολιτικού μας συστήματος. Εφικτές ιδέες έχουν διατυπωθεί: πιο μικρό σχήμα, ανοικτή διαβούλευση, υποστήριξη από ειδικούς. Τίποτε από τα πιο πάνω δεν θα προχωρήσει εάν δεν υπάρχει η βούληση για να αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο διεξαγωγής του πολιτικού αγώνα. Η αλλαγή είναι χρήσιμη αλλά δεν προκύπτει αφεαυτής: εάν στην επέτειο της εισβολής ή εκείνη της ανακήρυξης του ψευδοκράτους η οργή ή η διαμαρτυρία μας είναι δια τρία ή δια τέσσερα γιατί το Εθνικό Συμβούλιο να είναι άλλο;