Το ευρωβαρόμετρο έχει μυστικά!
Το «Ευρωβαρόμετρο» λέει πολλά, στην περίπτωση όμως των τουρκοκυπρίων, τα λέει σχεδόν όλα. Στις 14 Ιουνίου ο Α. Αθανασίου έχει το ρεπορτάζ στο ΚΥΠΕ:
«To Ευρωβαρόμετρο διεξήγαγε 500 συνεντεύξεις στην τουρκοκυπριακή κοινότητα, από τις 17 ως τις 26 Μαρτίου του 2018. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, το 37% θεωρεί την κατάσταση της οικονομίας της τ/κ κοινότητας ως “καλή”, με αύξηση +1 μονάδα, το 60% ως “κακή”, με μείωση -1 μονάδα και 3% δεν απαντά.
Το 74% εκτιμά ότι η οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού στο οποίο ανήκει είναι καλή και παρομοίως το 70% κρίνει την επαγγελματική του κατάσταση ως θετική. Ωστόσο το 41% εκτιμά ότι η απασχόληση στην κοινότητα θα επιδεινωθεί μέσα στο επόμενο δωδεκάμηνο, έναντι 30% που κρίνει ότι θα παραμείνει αμετάβλητη. Το 45% πιστεύει ότι η κατάσταση της οικονομίας στην τ/κ κοινότητα θα επιδεινωθεί (+1), έναντι 28% που εκτιμά ότι θα παραμείνει αμετάβλητη (-1), ενώ το 37% θεωρεί ότι η δική του προσωπική επαγγελματική κατάσταση θα βελτιωθεί, έναντι 31% που εκτιμά ότι θα παραμείνει αμετάβλητη. Το 38% των Τ/κ εκτιμά ότι η οικονομική κατάσταση στην ΕΕ θα βελτιωθεί.
Το 36% των Τ/κ θεωρεί το κόστος ζωής ως το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η κοινότητα και ακολουθεί η οικονομική κατάσταση με 32%, η ανεργία με 29%, το έγκλημα με 20%, το Κυπριακό ζήτημα με 17%, το κοινωνικό κράτος με 15%, το εκπαιδευτικό σύστημα με 11% και η φορολογία με 8%. Σε προσωπικό επίπεδο οι Τ/κ δηλώνουν ότι τους απασχολούν η ακρίβεια με 34% και η ανεργία με 18%. Παρομοίως το 66% διαφωνεί με την εκτίμηση ότι η χρηματοπιστωτική κρίση έχει φτάσει στο αποκορύφωμά της και τα πράγματα θα βελτιωθούν το επόμενο διάστημα, εκτιμώντας ότι “τα χειρότερα έρχονται”.
Το 53% δηλώνει ότι εμπιστεύεται την ΕΕ και το 40% δηλώνει ότι δεν την εμπιστεύεται, ποσοστά αμετάβλητα από το 2017, ενώ το 94% δηλώνει προσκολλημένο στο χωριό ή την πόλη του, το 91% στην κοινότητα, το 48% στην ΕΕ και το 39% στην Ευρώπη γενικά.
Παρόλα αυτά και σε γενικές γραμμές 52% απαντά ότι έχει θετική εικόνα για την ΕΕ (-1), 22% ουδέτερη και επίσης 22% αρνητική (+1). Το 35% αναφέρει ότι για αυτούς “ΕΕ σημαίνει ελευθερία να ταξιδεύει κανείς, να σπουδάζει και να εργάζεται όπου θέλει στην ΕΕ”, το 29% απαντά ότι σημαίνει “ειρήνη” και το 24% “οικονομική ευμάρεια”.
Τέλος τα μέλη της τ/κ κοινότητα καλούνται να απαντήσουν με “σωστό ή λάθος” σε μια σειρά από ερωτήσεις όπως “αν οι Ευρωβουλευτές εκλέγονται απευθείας από τα κράτη μέλη”, όπου το 52% απαντά “σωστό”, το 40% απαντά ότι είναι “σωστό”, πως “η ευρωζώνη αποτελείται από 19 κράτη μέλη” , ενώ το 33% πιστεύει ότι η Ελβετία είναι μέλος της ΕΕ, το 29% λέει πως δεν είναι και το 38% δεν γνωρίζει». (ΚΥΠΕ, 14 Ιουνίου)
Μερικά σημεία από όσα παρουσιάζει η έρευνα δείχνουν ότι οι τ/κ έχουν κοινή αντίληψη σε σχέση με αυτήν που εμφανίζουν πολλοί ευρωπαίοι ως τα προς ζητήματα που τους απασχολούν περισσότερο: οικονομική κατάσταση, ανεργία, έγκλημα, εκπαίδευση, φορολογία κλπ.
Ορισμένα κύρια σημεία της έρευνας ταυτίζονται με την ουσία του κυπριακού. Ως εξής:
1. «Το 52% απαντά ότι έχει θετική εικόνα για την ΕΕ (-1), 22% ουδέτερη και επίσης 22% αρνητική (+1)». Σε μια εποχή με ανακατατάξεις η πλειοψηφία των τ/κ πιστεύει στο ευρωπαϊκό εγχείρημα, εγκρίνει πλειοψηφικά την ΕΕ, έχει θετική εικόνα και την εξηγεί.
2. «Το 35% αναφέρει ότι για αυτούς ΕΕ σημαίνει ελευθερία να ταξιδεύει κανείς, να σπουδάζει και να εργάζεται όπου θέλει στην ΕΕ, το 29% απαντά ότι σημαίνει «ειρήνη» και το 24% «οικονομική ευμάρεια». Οι αριθμοί αυτοί είναι πολύ σημαντικοί καθώς διασυνδέονται απολύτως με την ουσία στο κυπριακό. Στην ανάλυση μιας σημαντικής μερίδας τ/κ η ΕΕ είναι ταυτόσημη με την «ειρήνη» και την «οικονομική ευημερία», την «ελευθερία να ταξιδεύει, να σπουδάζει και να εργάζεται όπου θέλει στην ΕΕ».
3. «Το 53% δηλώνει ότι εμπιστεύεται την ΕΕ και το 40% δηλώνει ότι δεν την εμπιστεύεται, ποσοστά αμετάβλητα από το 2017, ενώ το 94% δηλώνει προσκολλημένο στο χωριό ή την πόλη του, το 91% στην κοινότητα, το 48% στην ΕΕ και το 39% στην Ευρώπη γενικά». Είναι εξαιρετικά σημαντικό στοιχείο πως το 53% των τ/κ εμπιστεύεται την ΕΕ, ενώ το 48% δηλώνει «προσκολλημένο στην ΕΕ και το 39% στην Ευρώπη γενικά». Οι πιο πάνω αριθμοί αυτοί δείχνουν ότι η πλειοψηφία στην τ/κ κοινότητα θέλει να είναι μέρος στο ευρωπαϊκό εγχείρημα γιατί το ταυτίζει με την ειρήνη και την οικονομική ευημερία. «Ψηφίζουν» αυτό που δεν έχουν σήμερα εξαιτίας του άλυτου κυπριακού: τα ταξίδια στο εξωτερικό γίνονται (κυρίως) μέσω Τουρκίας, ενώ ζητούν απρόσκοπτη μετάβαση στο εξωτερικό για σπουδές και ελεύθερη διακίνηση για ανεύρεση ή άσκηση εργασίας.
4. Οι αριθμοί και οι τάσεις στην τ/κ κοινότητα έχουν μεγαλύτερη αξία καθώς για μια σειρά από λόγους δεν έχει υπάρχει ένα φιλοευρωπαϊκό, πολιτικό σχήμα που να προωθεί αυτές τις ευρωπαϊκές ιδέες. Στην πράξη η ΕΕ ως θεσμός μιλά απ’ ευθείας σε τμήματα της τ/κ κοινής γνώμης. Συνεπώς, τα στοιχεία στο «Ευρωβαρόμετρο», δείχνουν πόσο σημαντική είναι η ΕΕ και ασφαλώς πόσο κρίσιμος μπορεί να είναι ο ρόλος της στην προσπάθεια για την αναζήτηση λύσης στο κυπριακό. Οι προσεγγίσεις, οι αγωνίες, τα στοιχεία είναι εκεί, και εάν κάποιος θέλει πραγματικά να λύσει το κυπριακό, μπορεί να τα αξιοποιήσει, να τους δώσει την αναγκαία ώθηση επί του εδάφους.
5. Οι θεμελιώδεις ελευθερίες και οι αξίες πάνω στις οποίες έχει οικοδομηθεί η ΕΕ (ελευθερία διακίνησης, εργασία, σπουδές, ανάπτυξη), όπως δείχνει «το Ευρωβαρόμετρο», βρίσκουν σημαντικό έδαφος ανάμεσα στους κύπριους πολίτες. Δείχνουν το δρόμο για την επίλυση.
Λάρκος Λάρκου