Το κλειδί στην οριζόντια διαπραγμάτευση

Οι συζητήσεις ανάμεσα στους δύο συνομιλητές για το κυπριακό (Μαυρομμάτης, Ερτούγ) βρίσκονται σε αποφασιστικό στάδιο, ορισμένα ζητήματα παραμένουν σε εκκρεμότητα. Στόχος είναι να τεθεί η βάση για επανάληψη των συνομιλιών για επίλυση του κυπριακού. Η έως τώρα διαφωνία φαίνεται να βρίσκεται στη μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί στις συνομιλίες. Ειδικότερα η ε/κ πλευρά επιδιώκει «οριζόντια» διαπραγμάτευση, δηλαδή να συζητούνται όλα τα κεφάλαια και ταυτόχρονα, ενώ η τ/κ πλευρά έως τώρα φαίνεται να προτιμά την παραδοσιακή, κεφάλαιο με κεφάλαιο, μέθοδο με κύριο στόχο την συζήτηση κατά προτεραιότητα του κεφαλαίου της διακυβέρνησης. Κρίσιμη παράμετρος στις συζητήσεις παραμένει η στάση του ΟΗΕ και κυρίως της τουρκικής κυβέρνησης ώστε να αρθεί το αδιέξοδο και να καταγραφεί η πρώτη ουσιαστική σύγκλιση σχετικά με την έναρξη της νέας φάσης συνομιλιών. Η τ/κ ηγεσία δεν επιθυμεί κάποια διαφοροποίηση της μεθοδολογίας και αυτό συνιστά μια συντηρητική επιλογή απολύτως συνυφασμένη με την πολιτική κατεύθυνση Έρογλου.

Στην ουσία το θέμα θα το χειριστεί η Άγκυρα και αυτό συζήτησαν εσχάτως οι Νταβούτογλου-Ναμί σε συνάντησή τους στην τουρκική πρωτεύουσα. Η τ/κ ηγεσία έχει ενστάσεις στη συζήτηση του εδαφικού στο πλαίσιο μιας «οριζόντιας» διαπραγμάτευσης με το επιχείρημα ότι αυτό, αν το κεφάλαιο αυτό κλείσει στα πρώτα στάδια, θα επηρεάσει αρνητικά ή και θα προκαλέσει αντιδράσεις στους τ/κ που θα μετοικήσουν από τις περιοχές οι οποίες θα επιστραφούν και θα περιλαμβάνονται στην ε/κ πολιτεία. Το επιχείρημα αυτό δεν αντέχει σε σοβαρή κριτική: οι τ/κ που ζουν στις περιοχές αυτές γνωρίζουν από προηγούμενα σχέδια (π.χ. Ανάν, Γκάλι) τη σχετική πρόνοια, συνεπώς οι «αντιδράσεις» είναι προϊόν μιας κεκτημένης ταχύτητας από τις δεκαετίες που πέρασαν άγονα, ενώ το να γίνει άμεσα κατανοητό το όφελος της λύσης από την πρόταση για το εδαφικό θα αποτελέσει ένα σημαντικό εφαλτήριο εμπέδωσης των ωφελημάτων της λύσης από την ε/κ κοινωνία.

Δεν χωράει αμφιβολία ότι μια συμφωνία-πλαίσιο ή ένα κοινό ανακοινωθέν ανάμεσα στους Μαυρογιάννη-Ερτούγ που θα θέτει τα θεμέλια της διαπραγμάτευσης είναι ωφέλιμο μετά από τις τόσες δυσκολίες που παρουσιάστηκαν στο παρελθόν, τις παρερμηνείες ειδικότερα από την εποχή της ανάληψης της ηγεσίας της ηγεσίας των τ/κ από τον Ν. Έρογλου και της ευθείας αμφισβήτησης συγκλίσεων που συμφώνησε στην προηγούμενη φάση των συνομιλιών ο Μ. Α. Ταλάτ. Τα θεμέλια βρίσκονται στις δύο Συμφωνίες Κορυφής και τα ψηφίσματα του ΟΗΕ: ένα κράτος, μία κυριαχία, μια διεθνής προσωπικότητα, οργανωμένο στο εσωτερικό του σύστημα πάνω στη μορφή της δικοινοτικής/διζωνικής ομοσπονδιακής λύσης που να λειτουργεί μέσα στην ΕΕ με σεβασμό στις θεμελιώδεις αξίες της.