Το ΡΙΚ θα μπορούσε άν…
Καθώς ολοένα και περισσότερο επικεντρώνεται η δημόσια συζήτηση γύρω από το ΡΙΚ, είναι χρήσιμο να θυμήσω ότι το τι οδήγησε στο σημερινό αδιέξοδο συνδέεται με την αδράνεια, στην απουσία θέλησης και σχεδίου στο χρόνο που πέρασε. Σε άρθρο μου στην εφημερίδα «ο Αγών» το 1996 διατύπωσα ένα σχέδιο για το διαφορετικό ΡΙΚ. Τα κύρια σημεία του άρθρου με τον τίτλο «ΡΙΚ: τρεις προτάσεις για την ανασυγκρότηση» έχουν ως εξής:
«Χρειάζονται ριζοσπαστικές λύσεις, αναδιάρθρωση εκ βάθρων, τόλμη. Να μην φοβούνται να αναλάβουν το κόστος από το εγχείρημα της εξυγίανσης και της πραγματικής ανασυγκρότησης. Η δημόσια ραδιοτηλεόραση είναι αναγκαία, αποτελεί ένα απαραίτητο συστατικό υλικό στο νέο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο. Είναι σοβαρό τμήμα της πολυφωνίας, ένα εργαλείο για ευρύτερες πολιτικές ισορροπίες. Εξ αυτού του σημείου, επιβάλλεται η πλήρης αναδιάρθρωσή του, ακριβώς για να παίζει το ΡΙΚ τον ιστορικό του ρόλο. Τρεις είναι οι όροι επί των οποίων η ανασυγκρότηση μπορεί να τεθεί προς συζήτηση.
Α. Το ζήτημα της ηγεσίας του. Όσο αναζητείται η ηγεσία στο ΡΙΚ με κριτήρια «δημοσιοϋπαλληλικά», – χρόνια υπηρεσίας, εκθέσεις κλπ – τότε η βάση θα κινείται διαρκώς και σε νέα αδιέξοδα. Το ΡΙΚ χρειάζεται να αλλάξει του κώδικες που το κρατούν στη στασιμότητα, ώστε αύριο να μπορεί να διοριστεί Γ.Δ. στο ίδρυμα πρόσωπο με άριστη γνώση του αντικειμένου, που θα δουλέψει με μόνο κριτήριο την απόδοση των υπαλλήλων του, που θα έχει πλήρεις εξουσίες, χωρίς τις δεσμεύσεις του δημοσιοϋπαλληλισμού. Αυτή η μάστιγα εάν δεν αλλάξει, τότε ουδείς επιφανής των μίντια θα θελήσει να έρθει ως ηγέτης αύριο στο ΡΙΚ, απλώς για να σπάσει σε 5-6 μήνες τα μούτρα του… Εν ολίγοις, το ΡΙΚ χρειάζεται άνθρωπο με τις πιο πάνω προδιαγραφές.. Η ανασυγκρότηση είναι υπόθεση ενός προσώπου, που σε συνθήκες απόλυτης ελευθερίας κινήσεων, δρα και σχεδιάζει.
Β. Το ΡΙΚ θα μπορούσε με δέσμευση της Βουλής, του Δ.Σ. του ΡΙΚ και των Συντεχνιών του Ιδρύματος… μέσα σε 4-5 χρόνια, να οργανώσει τα του οίκου του με κριτήρια και ιδιωτικό – οικονομικά, να κολυμπήσει στα βαθιά νερά του ανταγωνισμού χωρίς τη διαρκή κρατική ομπρέλα. Αυτό σημαίνει αναδιάρθρωση υπηρεσιών, κατάργηση ξεπερασμένων σχημάτων, οργάνωση νέων τμημάτων στη βάση των σύγχρονων απαιτήσεων (λ. χ. τμήμα «παραγωγής ιδεών»). Το ΡΙΚ να είναι συμμετρικά στελεχωμένο στη βάση ενός σχεδιασμού για τη μικρή αγορά της Κύπρου που μπορεί να μεγαλώσει.
Γ. Ο ρόλος των Συντεχνιών στο ΡΙΚ, είναι καθοριστικός για κάθε περίπτωση. Εάν δεν αντιμετωπίσουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι με τόλμη το μέρος της ευθύνης που τους αναλογεί, τότε πολύ σύντομα θα βρεθούν σε πολύ πιο δύσκολη θέση. Οι συντεχνίες να τολμήσουν τα «αδύνατα», που μπορεί να είναι το πάγωμα μισθών για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, να δεχθούν ορισμένες οδυνηρές λύσεις για να μπορέσουν σε λίγα χρόνια να είναι πρωταγωνιστές και όχι, όπως σήμερα, «υπάλληλοι» των μακροχρόνιων αδυναμιών του ΡΙΚ. Ορισμένα από αυτά τα «οδυνηρά» μέτρα εφαρμόζονται σε ευρωπαϊκές περιπτώσεις, όταν και τα ίδια τα συνδικάτα συμφωνούν σε μεσοπρόθεσμες ρυθμίσεις που θα σώσουν τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα τους. Το ΡΙΚ απέδειξε σε πολλές περιπτώσεις ότι έχει ικανούς δημοσιογράφους, ότι έχει πλούτο ανθρώπων που, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, μπορεί να αλλάξουν τη μοίρα του. Να κάνουν το ΡΙΚ ένα σύγχρονο εργαλείο της πολυφωνίας, της κριτικής δημοσιογραφίας, της πληροφόρησης με κριτήρια που οι «ορισμοί» επιβάλλουν…»
Αυτά το 1996 (το πλήρες άρθρο βρίσκεται στην ιστοσελίδα larkoslarkou.org.cy). Πέρασαν έκτοτε 17 χρόνια. Πολλά άλλαξαν και αυτό που μετρά είναι πως η αδράνεια και η συγκάλυψη των προβλημάτων οδηγεί σε νέα, πιο πολύπλοκα, αδιέξοδα. Έτσι σήμερα όλα βρίσκονται κάτω από την πίεση της οικονομικής κατάρρευσης γιατί όταν ο χρόνος ήταν πιο θετικός για αλλαγές, τις αρνούμασταν γιατί αυτές ήθελαν θάρρος, καθαρή στρατηγική, σαφή πυξίδα για την καλύτερη Κύπρο.