Το σταυρόλεξο στο Αιγαίο.
Στο Αιγαίο η αυξημένη επιθετικότητα από την πλευρά της Τουρκίας δημιουργεί απορίες ως προς τους στόχους της και βεβαίως θέτει το ερώτημα «γιατί τώρα». Η Τουρκία, κατά την κρίση μου, αισθάνεται ότι έχει εν μέρει «αποδεσμευτεί» από τη διαδικασία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης όπως συμφωνήθηκε το 1999 στο Ελσίνκι από την κυβέρνηση Σημίτη και υπό την εποπτεία της ΕΕ. Η ίδια η Αθήνα με πρωθυπουργό τον Κ. Καραμανλή αρνήθηκε το πλαίσιο αυτό, αφού τον Δεκέμβριο του 2004 έθεσε η ίδια στο περιθώριο τη λύση της Χάγης.
Σήμερα τα δεδομένα γίνονται πιο ρευστά και η Ελλάδα πληρώνει κόστος από την τότε επιλογή της. Η Τουρκία δεν έχει επαρκείς λόγους να επανέλθει στη διαδικασία του 1999-2004 την οποία η ίδια η Ελλάδα έθεσε στο περιθώριο. Τώρα σε ένα πιο ρευστό περιβάλλον επιχειρεί να στριμώξει την Αθήνα σε διμερείς συνομιλίες χωρίς την εποπτεία της ΕΕ. Αυτό προκύπτει με δυο τρόπους: πρώτα από τα έργα (επιθετικές κινήσεις της τουρκικής αεροπορίας στο Αγαθονήσι και τους Φούρνους) και μετά με δηλώσεις. Ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ Μ. Οζούγκιεργκιν στις 16 Ιουλίου τοποθετήθηκε επί του θέματος ως εξής: «Το πρόβλημα αυτό, μπορεί να επιλυθεί αν οι δύο χώρες θεωρήσουν τον εαυτό τους μελλοντικούς συνέταιρους και αποδεχθούν ότι πορεύονται προς ένα συνεταιρισμό εντός ΕΕ. Μπορούμε να συζητήσουμε τα μεταξύ μας προβλήματα. Εάν υπάρξουν θέματα που δεν θα συμφωνήσουμε, αυτά μπορούν να παραπεμφθούν σε τρίτες πλευρές…εάν εξετάσετε τη δομή του διεθνούς δικαίου και τις σχετικές με το Αιγαίο διατάξεις του, τότε θα αντιληφθείτε ότι το πρόβλημα μπορεί να επιλυθεί μόνο αν εξεταστεί στο σύνολό του…»
Προσωπικά εκτιμώ ότι η Αθήνα δεν έχει άλλο τρόπο να προχωρήσει παρά να επιχειρήσει την «επιστροφή» της στο δρόμο της Χάγης. Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι ο παλαιός Κ. Καραμανλής υπήρξε ο αρχιτέκτονας της λύσης του ζητήματος της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο με προσφυγή στη Χάγη, κάτι που υιοθέτησαν όλοι οι επόμενοι πρωθυπουργοί και που εγκατέλειψε ο νεότερος Καραμανλής τον Δεκέμβριο του 2004. Δεν είναι μια εύκολη υπόθεση η επιστροφή στη Χάγη γιατί οι διαδικασίες στην ΕΕ χρειάζονται χρόνο και πολλή προσπάθεια για να «ξαναστηθούν», κάτι που γίνεται ακόμα πιο πολύπλοκο εάν δούμε και τη δυσκαμψία και τους συσχετισμούς δύναμης ανάμεσα στους «27». Είναι όμως η πιο σωστή κίνηση, έστω και εάν επιχειρηθεί υπό δυσμενέστερες προϋποθέσεις. Αυτή η πρωτοβουλία μπορεί να «ελέγξει» ένα μέρος από τη σημερινή ρευστότητα και να δημιουργήσει μια θετική κινητικότητα. Ασφαλώς αυτά δεν γίνονται με παρακλήσεις, αλλά απαιτούν ισχυρή θέληση για να διερευνήσεις τις προθέσεις στην ΕΕ και την Τουρκία και να θέσεις τα πράγματα σε άλλη βάση.