Τρεις δηλώσεις και στο βάθος ΕΕ!
Στις 23 Ιουνίου διαβάζω: «ο ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν να παρατείνουν τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας για άλλους έξι μήνες να συνεχίσουν να εργάζονται για την εφαρμογή της Συμφωνίας των Παρισίων για την αλλαγή του κλίματος, και τα κριτήρια για τη διαδικασία για τη μετεγκατάσταση των δύο οργανισμών της ΕΕ, που εδρεύουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, που ενημέρωσε τον Τύπο μετά το πέρας της 2ης ημέρας τη Συνόδου Κορυφής.
Ειδικότερα, ο Ντ. Τουσκ αποκάλυψε οι 27 ενημερώθηκαν και από την Πρωθυπουργό της Βρετανίας για την επικείμενη πρότασή της για τα δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ στη Βρετανία. Οι 28 αποφάσισαν ότι η Ευρώπη είναι και θα παραμείνει ανοικτή για τις επιχειρήσεις, αλλά συμφωνήσαν ότι η Ευρώπη πρέπει να προστατεύσει καλύτερα τους πολίτες από τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, για παράδειγμα εισάγοντας περισσότερη αμοιβαιότητα στις διεθνείς συμφωνίες. Ειπλέον οι ηγέτες συζήτησαν τη Λιβύη και την κεντρική μεσογειακή διαδρομή, όπου η κατάσταση παραμένει κρίσιμη όσον αφορά τις άτυπες αφίξεις μεταναστών, δεσμευόμενοι να τερματίσουν τη συγκεκριμένη κατάσταση. Οι ηγέτες συμφώνησαν ότι όλοι θα εργαστούν σκληρότερα τις προσεχείς εβδομάδες», (ΚΥΠΕ, 23/6).
Σχόλιο 1: Στα Συμπεράσματα του Συμβουλίου δεν υπάρχει καμμιά αναφορά στο κυπριακό, παρά το γεγονός ότι η Σύνοδος έγινε πέντε μόλις ημέρες πριν τη Γενεύη 2 για τη συνολική επίλυση. Η απουσία αυτή δείχνει μη ικανοποιητική προετοιμασία και ασφαλώς έλλειψη κατανόησης της βαρύτητας που έχει μια τέτοια προσθήκη. Από τέτοιες, μικρές παραγράφους ενσωματωμένες σε Συμπεράσματα Ευρωπαϊκών Συμβουλίων οικοδομήθηκε σταδιακά η ένταξη.
Στις 24 Ιουνίου διαβάζω: «Η ΕΕ πρέπει να παίξει στο πλαίσιο του ΟΗΕ ένα σημαντικό ρόλο για μια δίκαιη λύση στο Κυπριακό», δήλωσε μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής των Βρυξελλών, ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Α. Τσίπρας. Ο Πρωθυπουργός είπε στους 27 ηγέτες ότι «οι επικείμενες συνομιλίες στην Ελβετία θα μπορούσαν να θέσουν τις βάσεις για μια δίκαιη λύση του Κυπριακού, αν υπάρξει πρόοδος στο ζήτημα της ασφάλειας και των εγγυήσεων». Ο ίδιος εξήγησε ότι «η Ελλάδα θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να υπάρξει πρόοδος στο κεφάλαιο της ασφάλειας και των εγγυήσεων, όπου και εμπλέκεται». Ο Πρωθυπουργός κατέστησε σαφές κατά την ομιλία του ότι «η ίδια η ΕΕ και όχι η Κύπρος δοκιμάζεται σε αυτές τις διαπραγματεύσεις…ότι η ΕΕ οφείλει να στηρίξει το δίκαιο αίτημα Ελλάδας και Κύπρου για κατάργηση του αναχρονιστικού καθεστώτος της ασφάλειας και των εγγυήσεων, αλλά και της αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων. Η συνεργασία της ΕΕ με τον ΟΗΕ είναι καθοριστικής σημασίας για την εξεύρεση λύση.
Απαντώντας σε ερώτηση του ΚΥΠΕ για τις θέσεις που εξέφρασαν οι ομόλογοί του είπε ότι «ποτέ δεν είχαμε περισσότερους συμμάχους. Η διαπραγμάτευση είναι μεν στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών, αλλά τα κράτη μέλη ξεχωριστά έχουν θέση και γνώση» (ΚΥΠΕ, 24/6/17).
Σχόλιο 2: Ο Πρωθυπουργός δήλωσε ότι «η ίδια η ΕΕ και όχι η Κύπρος δοκιμάζεται σε αυτές τις διαπραγματεύσεις». Η πραγματικότητα είναι κάπως διαφορετική. Στην κυπριακή περίπτωση κρίνεται η ικανότητα της Λευκωσίας και της Αθήνας να αξιοποιήσουν το κοινοτικό πλαίσιο ώστε η ΕΕ να καταστεί ο καταλύτης της λύσης. Μπορούν; Αυτό είναι το θέμα και όχι, όπως συχνά συνηθίζουμε, να πετάμε το μπαλάκι έξω από το γήπεδο. Η ΕΕ έχει, ασφαλώς, τη δική ευθύνη να παίξει μπάλα στο πιο υψηλό επίπεδο ώστε να γυρίσει ο τροχός. Ήδη ο Γιούνκερ ανακοίνωσε στην Διάσκεψη της Γενεύης 1, οικονομική στήριξη της λύσης ύψους 3.2 δις ευρώ. Μπορεί επίσης να παίξει πραγματικό ρόλο σε μια νέα συνθήκη ασφαλείας σε μια επανενωμένη κύπρο. Έχει εισηγήσεις ο Α. Τσίπρας επ’ αυτού;
Διαβάζω στις 19 Ιουνίου: «Την ΕΕ εντάσσει στο κεφάλαιο της Ασφάλειας ο Τούρκος Πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ, ο οποίος βρίσκεται στην Αθήνα και πραγματοποιεί επαφές. Σε κοινή δημοσιογραφική διάσκεψη με τον Έλληνα ομόλογό του Αλέξη Τσίπρα, ο κ. Γιλντιρίμ, αναφερόμενος στο Κυπριακό ανέφερε ότι η ΕΕ θα πρέπει να παρέχει τις αναγκαίες εγγυήσεις για να καταστεί βιώσιμη η λύση. Το Κυπριακό είπε ο κ. Γιλντιρίμ ήταν ένα από τα σημαντικά θέματα στην ατζέντα των συζητήσεων με τον κ. Τσίπρα», («Πολίτης», 19 Ιουνίου 2017).
Σχόλιο 3. Παρά την διάψευση που ακολούθησε ότι οι αναφορές Γιλντιρίμ δεν αφορούσαν την ΕΕ, αλλά τις ευρωτουρκικές σχέσεις και πως αυτές επηρεάζουν το κυπριακό, παραμένει, ωστόσο, το σημαντικό: η ΕΕ με τον ένα ή τον άλλο τρόπο παραμένει στο επίκεντρο τόσο της διαδικασίας επίλυσης, όσο και της εκ παραλλήλου ευρωτουρκικής σχέσης. Η Άγκυρα κρατούσε μια αντιφατική στάση απέναντι στα όσα συνδέουν την ΕΕ με την Κύπρο. Σήμερα διαφοροποιεί, έστω, σε ένα βαθμό τη στάση της και αυτό προκύπτει τόσο από την δυναμική που προκαλεί η πραγματικότητα με την πλήρη συμμετοχή της νήσου στο ευρωπαϊκό μπλοκ, όσο και τη δική της ανάγκη να βελτιώσει τις σχέσεις της με την ΕΕ γιατί αυτό υπαγορεύουν τα δικά της μακροπρόθεσμα συμφέροντα.
Λάρκος Λάρκου