“Τρίτος τομέας” επειγόντως!!

Αυτή η σκέψη αξίζει πολλά και η αυτούσια αναμετάδοσή της μπορεί να της δώσει ορισμένα νέα πλεονεκτήματα-κυρίως οι έχοντες την περισσότερη δυνατότητα να την αξιοποιήσουν το συντομότερο δυνατό! Ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γ. Μπουτάρης γράφει στις 29 Ιουλίου για τον «Τρίτο Τομέα» στο ηλεκτρονικό περιοδικό «Μεταρρύθμιση»:

«Δεν έκαναν άλλες χώρες το ίδιο λάθος. Το Ισραήλ μετά την σύστασή του διατήρησε τον ανάλογο Τρίτο Τομέα. Στο Ισραήλ τα πανεπιστήμια, τα ερευνητικά κέντρα, τα μουσεία, τα νοσοκομεία, τα κέντρα πρόνοιας, ανήκουν στον Τρίτο Τομέα. Οι οργανισμοί του Τρίτου Τομέα παραγάγουν βασικά δημόσια αγαθά, παιδεία, υγεία, έρευνα, έχοντας ως κύριο χρηματοδότη τους το κράτος και βασιζόμενα για ένα 10-20% των δαπανών τους σε ιδιωτικές χορηγίες. Αυτό το μοντέλο με όλα τα προβλήματά του, έχει αποδώσει αποτελεσματικότητα, χρηστή διαχείριση και ικανότητα ανάληψης πρωτοποριακής δράσης σε ισραηλινά ιδρύματα και οργανισμούς.

Τι προτείνω; Τη μετατροπή ερευνητικών κέντρων, νοσοκομείων, μουσείων, θεάτρων και άλλων τέτοιων οργανισμών σε μη-κερδοσκοπικά ΝΠΙΔ. Τον διορισμό των μελών των διοικητικών τους συμβουλίων από τα υπεύθυνα υπουργεία και κυρίως την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Την υποχρέωση αυτών των Δ.Σ. να διορίζουν τις διοικήσεις αυτών των οργανισμών μέσα από διεθνείς, ανοιχτούς διαγωνισμούς. Τη διατήρηση του Δημοσίου ως του κύριου χρηματοδότη αυτών των οργανισμών, αλλά και την καταστατική δέσμευση να αναζητήσουν συμπληρωματική χρηματοδότηση από ιδιώτες χορηγούς. Την άσκηση διαχειριστικού ελέγχου ex post, και όχι ex ante, από το Ελεγκτικό Συνέδριο ή όποιον άλλο αξιόπιστο μηχανισμό…

Το προσωπικό αυτών των οργανισμών δεν θα είναι δημόσιοι υπάλληλοι, και θα λειτουργούν σε περιβάλλον διοικητικής ευελιξίας και προσωπικής ανέλιξης. Θα δημιουργηθεί μια δυναμική αγορά στελεχών -επιμελητών μουσείων, οικονομικών διευθυντών, στελεχών υπεύθυνων για την άντληση χορηγιών, στελεχών υπεύθυνων για τις εμπορικές εκμεταλλεύσεις πατεντών ερευνητικών ιδρυμάτων- που θα μετακινούνται ανάλογα με τις ευκαιρίες που τους δίνονται.

Ο αναγεννημένος «Τρίτος Τομέας» θα αποτελείται και από φορείς η χρηματοδότηση των οποίων θα προέρχεται από ιδιώτες χορηγούς. Η πρότασή μου βασίζεται στην υιοθέτηση γενναίων φοροαπαλλαγών σε δωρεές προς τα ιδρύματα του Τρίτου Τομέα: στα ιδρύματα που θα μεταφερθούν στον Τρίτο Τομέα από το κράτος, στην Εκκλησία και τα ιδρύματά της και στα μη-κερδοσκοπικά ιδρύματα που έχουν ιδρυθεί από ιδιώτες και την Κοινωνία των Πολιτών. Η απόδοση τέτοιων φοροαπαλλαγών καθιστά αναγκαία την ίδρυση μιας ισχυρής ελεγκτικής αρχής, με πιθανό μοντέλο το Βρετανικό England and Wales Charity Commission, που θα βεβαιώνει ότι οι οργανισμοί του Τρίτου Τομέα δεν χρησιμοποιούνται ως μέσο φοροδιαφυγής από τους ιδρυτές και διαχειριστές τους».

Η πρόταση Μπουτάρη αποτελεί μια εξαίρετη ιδέα για να αλλάξουν τα πράγματα στον «Τρίτο Τομέα». (Και) ο κυπριακός «Τρίτος Τομέας» αντιμετωπίζει διλήμματα και ιδιαίτερες δυσκολίες καθώς η κρίση πιέζει τα πάντα. Η Κύπρος χρειάζεται μικρές αλλαγές που θα αντιμετωπίσουν τις άμεσες επιπτώσεις από την κρίση, κυρίως όμως χρειάζεται μεγάλες αποφάσεις που θα αλλάζουν το παραγωγικό και διοικητικό της μοντέλο και που θα θέτουν σε νέες βάσεις παλαιού τύπου προβλήματα. Η πρόταση Μπουτάρη για «μετατροπή ερευνητικών κέντρων, νοσοκομείων, μουσείων, θεάτρων και άλλων τέτοιων οργανισμών σε μη-κερδοσκοπικά ΝΠΙΔ» χρειάζεται να μελετηθεί επαρκώς στη Λευκωσία γιατί σε μεγάλο βαθμό (ερευνητικά κέντρα, μουσεία, θέατρα, μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί) μπορούν να αποκτήσουν νέα δομή, νέα κατεύθυνση, ευελιξία και αποτελεσματικότητα με συνδυασμένες κινήσεις δημόσιου και ιδιωτικού χαρακτήρα. Κατά έναν ακομα λόγο η πρόταση είναι σημαντική: ο Γ. Μπουτάρης αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα Δημάρχου, με διοικητικές ικανότητες και διεθνείς εμπειρίες. Με τη δράση του υλοποιεί ένα πακέτο από καινοτόμες ιδέες για την πόλη του και προτείνει δράσεις για όσους μπορούν και θέλουν να δουν τα πράγματα με έναν διαφορετικό τρόπο.