Τρόμος πάνω απο την Ευρώπη
Δεν γνωρίζω αν η τρομοκρατική επίθεση στις Βρυξέλλες στις 22 Μαρτίου ισοδυναμεί με την 11η Σεπτεμβρίου της Ευρώπης. Βέβαιον είναι ότι θα αλλάξει την Ευρώπη και θα οδηγήσει σε μια σειρά από νέα μέτρα για την αντιμετώπιση του τυφλού ισλαμικού φανατισμού. Δεν γίνεται αλλιώς: οι κοινωνίες οφείλουν να λάβουν πιο αποτελεσματικά μέτρα στη μάχη κατά της τρομοκρατίας.
Είναι χωρίς αμφιβολία το πιο σημαντικό παγκόσμιο πρόβλημα. Ακριβώς επειδή εκτείνεται σε πολλά μέρη του πλανήτη, χρειάζεται παγκόσμια και περιφερειακή συνεργασία για την αντιμετώπισή της. Προφανώς έχουν γίνει βήματα αλλά όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι η χρειάζεται να γίνουν πολλά ακόμα: οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι ξεκίνησαν από τις Βρυξέλλες, συνεπώς οι αστυνομικές αρχές δεν έχουν έναν αντίπαλο κλεισμένο στα εσωτερικά σύνορα ενός κράτους. Είναι ένας επικίνδυνος, τυφλός δολοφόνος που αντιμετωπίζεται με περισσότερη ανταλλαγή εμπειρίας και γνώσης ανάμεσα στις αστυνομικές αρχές των κρατών-μελών της ΕΕ. Η υστέρηση σε αυτόν τον τομέα έχει τραγικές συνέπειες, όπως δείχνουν τα στοιχεία από τις τρομοκρατικές επιθέσεις στις 22 Μαρτίου, συνεπώς αν δεν γίνει ένα ολοκληρωμένο πακέτο συνεργασίας σε αυτό, όλα τα άλλα θα παραμένουν ατελέσφορες ενέργειες.
Η πολιτική ατζέντα στην Ευρώπη θα αλλάξει καθώς το ζήτημα της τρομοκρατίας σε συνδυασμό με το προσφυγικό θα κυριαρχήσουν το επόμενο χρονικό διάστημα. Οι δυνάμεις με μετριοπαθείς θέσεις στο προσφυγικό θα χάσουν περισσότερες δυνάμεις και οι δυνάμεις με πιο επιθετική ρητορική θα κερδίσουν έδαφος. Η οπισθοχώρηση της επιρροής της Α. Μέρκελ σε αυτό το διάστημα, όπως έδειξαν τα αποτελέσματα σε τρία ομοσπονδιακά κρατίδια της Γερμανίας, δεν είναι καλό σημάδι για το σύνολο της προσπάθειας για ευρωπαϊκές λύσεις στο διπλό ζήτημα τρομοκρατία-προσφυγικό. Κάθε οπισθοχώρηση των δυνάμεων που ενδιαφέρονται για την αντιμετώπιση της κρίσης μέσα και μαζί με την ΕΕ, αποτελεί πλήγμα για τη ρεαλιστική σχολή και ταυτόχρονα νίκη των δυνάμεων του εθνικού απομονωτισμού και της αποσύνθεσης της ΕΕ εν ονόματι μιας λύσης που σημαίνει επιστροφή στο «αλβανικό μοντέλο»-μια βέβαιη συνταγή για περιπέτειες στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα, μέσα από ολοένα και περισσότερη κοινωνική και οικονομική απόγνωση κάθε έθνους χωριστά.
Η ΕΕ, εκ των πραγμάτων, θα αποδεχθεί την προσωρινή αλλαγή σε ορισμένες πρόνοιες της συνθήκης Σέγκεν, γεγονός που φαίνεται αναπότρεπτο υπό τις παρούσες συνθήκες. Το αίτημα της ασφάλειας αποκτά πλέον ένα πιο επιτακτικό περιεχόμενο και πάνω σε αυτό όλα τα κράτη θα διαθέσουν περισσότερους πόρους και δυνάμεις για να κερδίσουν τη μάχη κατά της τρομοκρατίας. Η μάχη κατά της τρομοκρατίας και η υπεράσπιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων αναζητά μια νέα ισορροπία, ικανή να δώσει λύσεις επί του εδάφους στην αντιμετώπιση της τυφλής βίας. Η κατάσταση δεν σηκώνει αναβολές καθώς το διακύβευμα συνδέεται με τον σκληρό πυρήνα της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Η νέα ισορροπία χρειάζεται να είναι ικανή να έχει την αποδοχή από πλειοψηφίες που συνθέτουν το ευρωπαϊκό μωσαϊκό και να προωθούν λύσεις μέσα από την οπτική της «περισσότερης ΕΕ». Αν ο γάλλος πρωθυπουργός Μανουέλ Βαλς διαπιστώνει μετά την επίθεση στις Βρυξέλλες «επείγουσα ανάγκη προστασίας των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ», τότε τα πράγματα είναι πιο σοβαρά, καθώς δείχνει πόσο έχουν καθυστερήσει τα κράτη-μέλη να κάνουν τα αυτονόητα, και μάλιστα να τα λέει αυτά πρωθυπουργός μεγάλης χώρας που έχει ήδη δεχθεί πολύ μεγάλα πλήγματα από την τρομοκρατία.
Δυνάμεις του μετριοπαθούς ισλάμ οφείλουν να κάνουν κάτι περισσότερο στο χώρο επιρροής τους. Διαθέτουν πόρους και μέσα για να περιορίσουν τη τυφλή τρομοκρατία, κυρίως να μιλήσουν με τη γλώσσα που κατανοεί καλύτερα ένας μουσουλμάνος. Το ισλάμ πρέπει να βρίσκεται κάθε μέρα απέναντι στους οπαδούς του δόγματος των τζιχαντιστών και να εργαστεί με περισσότερη ζέση για να αναδείξει με έναν πιο συστηματικό σε πολλούς μουσουλμάνους το απαίσιο πρόσωπο αυτής της θρησκευτικής φράξιας που αρνείται την αξία της ανθρώπινης ζωής και ταυτίζει την θρησκευτική πίστη με τον θάνατο και τη μαζική δολοφονία. Μαζί με αυτό, στο επίπεδο που τους αναλογεί, θρησκευτικές ηγέτες που ασπάζονται διαφορετικά δόγματα, είναι καιρός να αφήσουν στην άκρη θεολογικές διαφορές που έρχονται από την ιστορική τους διαδρομή αιώνων και να δώσουν βάρος στο σήμερα και στις πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων. Αυτό που κάνει συχνά ο Πάπας Φραγκίσκος είναι καλό, αλλά προφανώς χρειάζεται να λάβουν μέρος σε αυτή τη μάχη περισσότεροι θρησκευτικοί ηγέτες με περισσότερη αίσθηση της πραγματικότητας.