Αγωγός με πολιτική σημασία
Ο νέος χάρτης είναι πολιτικός: ο πετρελαιαγωγός Μπακού – Τζειχάν μπαίνει σε λειτουργία στις 25 Μαϊου 2005. Θα μεταφέρει πετρέλαιο από την Κασπία στη Μεσόγειο από τις 15 Αυγούστου 25. Τα στοιχεία που συνοδεύουν την ολοκλήρωση της κατασκευής του είναι εντυπωσιακά: μήκος 1.176 χιλιόμετρα, κόστος 3.2 δις δολάρια, τρεις μήνες θέλει για να φτάσει το πετρέλαιο στην Τζειχάν (Ν.Α. Τουρκία). Μόνο για να γεμίσει ο αγωγός απαιτούνται 10 εκ. βαρέλια πετρελαίου (ΑΠΕ, 25/5/05). Η ολοκλήρωση αυτού του αγωγού επηρεάζει αισθητά τις γεωπολιτικές ισορροπίες στην περιοχή.
1)Εμφανώς η Τουρκία παίρνει τη μερίδα του λέοντος από αυτές τις αλλαγές, είναι στο κέντρο της, προστατεύει το μεγαλύτερο μέρος του αγωγού , της ανήκει το Τζειχάν. Ακουμπά ως γεωπολιτική αξία τη Μέση Ανατολή. Άρα η Τουρκία «αφαιρεί» πόντους από την γεωπολιτική αξία της πετρελαιοφόρας Μ. Ανατολή, και κατά πλειοψηφία οι πόντοι προστίθενται σε αυτήν.
2) Η Ρωσία είναι μάλλον χαμένη από την εξέλιξη αυτή. Ο αγωγός παρακάμπτει το οικόπεδο της, αλλά κυρίως χάνει την παραδοσιακή δυνατότητα της να ρυθμίσει πράγματα στην νότια γειτονιά της.
3) Αυταρχικοί ηγέτες στην περιοχή θα ενισχύσουν τις δυνατότητες επιρροής στις χώρες τους. Ο Γ. Αλίεφ (Αζερμπαϊτζάν) και ο Ν. Ναζαρμπάγεφ (Καζακστάν) θα παίξουν σε μια στρατηγική συμμαχία με τις ΗΠΑ και λόγω Β.Ρ. θα πιέσουν περαιτέρω τις αντιπολιτευόμενες δυνάμεις.
4) Στο γεωπολιτικό σκάκι ΗΠΑ – Ρωσίας, η Ουάσιγκτον έκανε ένα βήμα ενίσχυσης της απέναντι στον Β. Πούτιν. Αυτό θα «ισοφαριστεί»: η συνεργασία Πούτιν – Μπους απαιτεί μια νέα ισορροπία και η Μόσχα θα κερδίσει σε άλλο επίπεδο – ελευθερία κινήσεων στην Τσετσενία, κοινή σκληρή στάση απέναντι στα αυτονομιστικά κινήματα που «δυσκολεύουν»το βοναπαρτικό στυλ του Β. Πούτιν…
5) Η Τουρκία θα παίξει το ενεργειακό της χαρτί στις μεγάλες χώρες της Ε.Ε. – Γερμανία, Γαλλιά, Μ. Βρετανία, (κυρίως στην πρώτη). Αυτή η οπτική αρέσει στους τούρκους διαμορφωτές της εξωτερικής της πολιτικής: οι μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό της Τουρκίας προχωρούν βραδέως, αλλά το πετρέλαιο τρέχει με πιο πιεστικούς ρυθμούς. Τα κριτήρια της Κοπεγχάγης να γίνουν λίγο «πιο χαλαρά». Η Τουρκία είναι «ειδική περίπτωση» επειδή το Τζειχάν θα κάνει πιο «ανατολική» την οικονομική ανάπτυξη ισχυρών κρατών στην Ε.Ε…