Ένα “πακέτο” για τη δαφάνεια

Η συζήτηση σχετικά με τη διαφάνεια και τη χρηστή διοίκηση αφορά πολλές χώρες-μέλη της ΕΕ. Κάθε χώρα ρυθμίζει κατά διαφορετικό τρόπο τα ζητήματα αλλά αυτό δεν απαγορεύει σε κανένα κράτος τη δυνατότητα να δανίζεται ιδέες ή εισηγήσεις που έχουν εφαρμοστεί και έχουν επιτύχει σε κάποια άλλη. Η κοινή γνώμη είναι ώριμη να ακούσει ιδέες και να εγκρίνει πολιτικές αποφάσεις σε όλα τα επίπεδα.

Για παράδειγμα η ιταλική κυβέρνηση ανακοίνωσε δημόσια ότι «η χρηματοδότηση προς τα ιταλικά πολιτικά κόμματα πρόκειται να καταργηθεί βαθμιαία, με μείωση των επιχορηγήσεων από το επόμενο έτος μέχρι το 2017». Σύμφωνα με ρεπορτάζ στο αθηναϊκό «Βήμα» ο πρωθυπουργός Ενρίκο Λέτα δήλωσε ότι «παράλληλα, τα κόμματα θα υποχρεωθούν να αναθέσουν τον έλεγχο των ισολογισμών τους σε ανεξάρτητες λογιστικές εταιρίες, με τον τρόπο αυτό πρόκειται ασφαλώς να ξεπεραστεί η αδιαφάνεια και η κακοδιαχείρηση των περασμένων ετών. Όσοι πολίτες το επιθυμούν θα μπορούν να διαθέτουν το δυο τοις χιλίοις των εισοδημάτων τους για την στήριξη των κομμάτων». Ο υπουργός αρμόδιος για τις Θεσμικές Αλλαγές Γκαετάνο Κουαλιαριέλο, ανέφερε -επίσης μέσω του Twitter- ότι «μετά την σημαντική αυτή κίνηση σειρά έχει, τώρα, η μείωση του αριθμού βουλευτών και γερουσιαστών».

Η κυπριακή περίπτωση επίσης είναι σημαντική καθώς στον τομέα αυτό η νήσος παραμένει χωρίς θεσμικό ή νομοθετικό πλαίσιο γεγονός που έχει οδηγήσει το Συμβούλιο της Ευρώπης να κάνει σχετικές εισηγήσεις προς τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Το όλο πακέτο έχει ιδιαίτερη σημασία: διαφάνεια στις εισφορές στα κομματικά ταμεία, κατάργηση κάθε έννοιας αφορολόγητου στους βουλευτές ή άλλους αξιωματούχους της κρατικής μηχανής, τερματισμός της παράδοσης για παροχή σύνταξης σε βουλευτές ή υπουργούς καθώς η συμμετοχή σε ένα υπουργικό σχήμα ή η εκλογή σε μια βουλετική έδρα δεν είναι επάγγελμα, άλλωστε κανένας δεν διορίζεται ή δεν εκλέγεται ως ανεπάγγελτος. Όλοι έχουν κάποιο επάγγελμα και εξ αυτού σχηματίζουν συνταξιοδοτικά δικαιώματα.

Η συζήτηση σχετικά με τον περιορισμό στη χρήση κρατικών αυτοκινήτων από ανώτερους δημόσιους υπάλληλους έχει ολοκληρωθεί στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Η δυστοκία στην τελική απόφαση δεν είναι κατανοητή: η κοινή γνώμη θα επιβραβεύσει τον πραγματικό περιορισμό σε μια πρακτική που δεν συνάδει με την έννοια του σεβασμού στο δημόσιο χρήμα. Κατά καιρούς συζητείται αλλά χωρίς κάποια κατάληξη το θέμα που συνδέεται με την παροχή κρατικής κατοικίας με συμβολικό ενοίκιο σε μεγάλους παράγοντες της πολιτικής και οικονομικής ζωής της νήσου -κυρίως στην περιοχή γύρω από το Προεδρικό Μέγαρο. Μια πρακτική που άρχισε εδώ και πολλές δεκαετίες και, δυστυχώς, έχει δημιουργήσει μια παράδοση. Αλλά οι «παραδόσεις» είναι για να αλλάζουν και οφείλει η κυβέρνηση να πάρει τη σχετική πρωτοβουλία καθώς είναι πέρα από αδιανόητο να παρέχεται κατά τρόπο αδιαφανή και αδιανόητο μια πολύ αξιόλογη κρατική περιουσία.

Τι σημαίνουν οι πάνω αλλαγές; Πρώτο, περισσότερη διαφάνεια, χρηστή διοίκηση, περισσότερος σεβασμός στο δημόσιο χρήμα, περισσότερη αξιοπιστία στη συνεννόηση κράτους και πολίτη. Δεύτερο, άνοδος της αξιοπιστίας των πολιτικών κομμάτων, κάτι που η σημερινή εποχή δείχνει να το έχουν όλοι ανάγκη και κυρίως το πολιτικό σύστημα στο σύνολό του. Τρίτο, συμβολή στη μεγάλη προσπάθεια για επιστροφή της πολιτικής στις πιο μεγάλες αξίες της -συμμετοχή, διαβούλεση, διεκδίκηση, εκσυγχρονισμός.