Ένα παράδειγμα ζητά μιμητές…
Σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ στο «Βήμα» οι πρόεδροι της Γερμανίας και της Γαλλίας, Γκάουκ και Ολάντ τιμούν μαζί τους νεκρούς του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, 100 χρόνια μετά την κήρυξή του στη Γαλλία από το Γερμανικό Ράιχ. Οι τελετές γίνονται στην Αλσατία, στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη στο Hartmannsweilerkopf, που χτίστηκε το 1932, κοντά στα γερμανογαλλικά σύνορα, ένα τεράστιο νεκροταφείο, όπου είναι θαμμένοι οι σωροί περίπου 30.000 γάλλων και γερμανών στρατιώτες. Σε αυτόν τον αιματοβαμμένο τόπο, οι δύο πρόεδροι θεμελιώνουν ένα γερμανο-γαλλικό μνημείο συμφιλίωσης.
Ήταν μια εικόνα που σίγουρα θα μείνει στην ιστορία, ο θερμός και μακρόσυρτος εναγκαλισμός ανάμεσα στο Φρανσουά Ολάντ και τον Γιόαχιμ Γκάουκ, στην κρύπτη του νεκροταφείου «Veil Armand», όπως λέγεται στα γαλλικά, στη γη της Αλσατίας, όπου φυλάσσονται οι στάχτες 12.000 στρατιωτών Γάλλων και Γερμανών. Το πένθος είναι κοινό και χέρι με χέρι οι δύο ηγέτες κατέθεσαν κοινό στεφάνι κατά τη διάρκεια της τελετής που ακολούθησε. Μαζί έθεσαν και το θεμέλιο λίθο για ένα κοινό γάλλο-γερμανικό Ιστορικό Μνημείο, στην συμβολική θέση του Hartmannsweilerkopf στα Βόσγια όρη,..όπου 30.000 άνδρες έχασαν τη ζωή τους, γι’ αυτό και την ονόμασαν «ανθρωποφάγο».
Στην ομιλία τους οι δύο ηγέτες αναφέρθηκαν στην ειρήνη, στην ενωμένη Ευρώπη και στον οικουμενικό συμβολισμό της γαλλογερμανικής συμφιλίωσης. Ο πρόεδρος Γκάουκ αποκάλεσε δώρο ότι η Γερμανία και η Γαλλία έχουν συνείδηση των μεταξύ τους φιλικών σχέσεων. Επίσης προειδοποίησε για τους κινδύνους του αναδυόμενου εθνικισμού που «ώθησε εμάς τους Γερμανούς δύο φορές σε παγκόσμιους πολέμους. Η Ευρώπη στην περιοχή της Αλσατίας και του Λότρινγκεν πρόδωσε αυτό που τη συνιστά σε αξίες και σε πολιτισμό» τόνισε ο Γιόαχιμ Γκάουκ.
Ο Φρανσουά Ολάντ υπογράμμισε τον κοινό ρόλο που έχουν να διαδραματίσουν οι δύο χώρες και στις σύγχρονες κρίσεις, υπερασπιζόμενες τις δημοκρατικές αρχές και τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπου αυτά καταπατώνται. Αναφέρθηκε στα δικαιώματα των γυναικών στη Νιγηρία, των χριστιανών στο Ιράκ, στην εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, στον αγώνα κατά των τρομοκρατικών ομάδων στην Αφρική, αλλά και άμεσα στη Μέση Ανατολή για την κατάπαυση πυρός στη Γάζα, όπου η «γάλλο-γερμανική συμφιλίωση θα πρέπει να λειτουργήσει ως παράδειγμα».
Το ρεπορτάζ του «Βήματος» αποτελεί μια ακόμα απόδειξη ότι πάντα θα υπάρχει η ελπίδα για έναν διαφορετικό κόσμο όταν λαοί και ηγεσίες κατανοούν τα αδιέξοδα από τις παλιές πολιτικές και με ιστορικές αποφάσεις οδηγούν τις κοινωνίες τους σε νέες εποχές. Η Ευρωπαϊκή Ήπειρος έγινε το θέατρο πολλών πολέμων με σημαντικότερους τους δύο παγκοσμίους, συνεπώς υπήρξε η πηγή πολλών δεινών τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Η οικοδόμηση της ευρωπαϊκής ενοποίησης αποτελεί την πιο αποτελεσματική ιστορική απάντηση στην τραγωδία του Πρώτου και του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Η αποδόμηση του Μινώταυρου ξεκίνησε από τον κοινό του έλεγχο – Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ). Η Γερμανία δέχθηκε την κοινή διαχείριση της πρώτης ύλης που παράγει την πολεμική μηχανή. Σε αντάλλαγμα η Γαλλία δέχθηκε ένα νέο ευρωπαϊκό ρόλο για τη μεταπολεμική Γερμανία. Αυτό ήταν το πρώτο βήμα. Οι «δύο Ευρώπες» – από το 1945 έως το 1990 – είναι οριστικά παρελθόν με την κορυφαία πράξη διεύρυνσης της Ε.Ε. με δέκα νέα κράτη-μέλη την 1η Μαίου 2004. Το ιστορικό «σχίσμα του Βερολίνου» κατέπεσε γιατί οι ευρωπαϊκοί λαοί αμφισβήτησαν, τόλμησαν, ανέτρεψαν και τελικά καθοδήγησαν τις εξελίξεις με την ψήφο τους, τις διαδηλώσεις τους, την μαζική πολιτική τους πρωτοπορία. Οι «δύο Ευρώπες» είναι παρελθόν γιατί οι τεχνητές διαιρέσεις ήταν προϊόν του συσχετισμού των δυνάμεων ανάμεσα στις δύο υπερδυνάμεις.
Σήμερα η τελετή και ο εναγκαλισμός των Φρανσουά Ολάντ και Γιόαχιμ Γκάουκ δείχνει την μεγάλη πρόοδο που έχει συντελεστεί στην Ευρώπη. Ο Φ. Ολάντ θέλει η «γάλλο-γερμανική συμφιλίωση να λειτουργήσει ως παράδειγμα» και σε άλλες περιοχές του πλανήτη. Όπως δείχνουν τα γεγονότα οι δυσκολίες είναι πολλές και πολλοί βλέπουν το παράδειγμα ανάποδα. Ωστόσο, είναι πολύ σπουδαίο, που υπάρχει το γαλλογερμανικό παράδειγμα, και έτσι σταδιακά η ΕΕ. Η επίκληση του παραδείγματος είναι πάντα ωφέλιμη ακόμα και στις πιο δύσκολες περιόδους. Δείχνει μια κατεύθυνση για όσους πραγματικά ενδιαφέρονται για την ασφάλεια και την πρόοδο των λαών τους.