Ένας Υπουργός, Πιό ισχυρή Ευρωζώνη

Σύμφωνα με ανταπόκριση του ΑΠΕ από τις Βρυξέλλες στις 28 Μαρτίου ο Υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, σε ομιλία του στο Κολέγιο της Ευρώπης στην πόλη Μπριζ του Βελγίου, τάχθηκε «υπέρ ενός Ευρωπαίου Επιτρόπου με αυξημένες αρμοδιότητες στα θέματα των εθνικών προϋπολογισμών αλλά και υπέρ της αναθεώρησης της Συνθήκης της ΕΕ το συντομότερο δυνατόν μετά τις ευρωεκλογές».

Σύμφωνα με τον Β. Σόιμπλε ο Επίτροπος Ανταγωνισμού Χοακίν Αλμούνια, «έχει τη δυνατότητα να εγείρει αντιρρήσεις εφόσον θεωρεί ότι ένα μέτρο που λαμβάνεται από κάποια κυβέρνηση κράτους μέλους παραβιάζει τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων της ΕΕ, χωρίς αυτό να θεωρείται παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας μιας χώρας. Η ιδέα για έναν Επίτροπο, ο οποίος θα μπορεί να απορρίψει τα σχέδια του προϋπολογισμού μιας χώρας δεν είναι τόσο διαφορετική. Πρέπει να τηρούμε τους κανόνες που έχουμε συμφωνήσει. . .είμαστε όλοι υποχρεωμένοι να επιμένουμε να εφαρμόζονται τα συμφωνηθέντα».

Αν και ο Σόιμπλε αναφέρεται σε μερικά αυτονόητα («να εφαρμόζονται τα συμφωνηθέντα»), εντούτοις η παρέμβασή του εγείρει ένα μείζον ζήτημα θεσμικής οργάνωσης της ΕΕ. Ειδικότερα ο Επίτροπος Όλι Ρεν ασχολείται με τα ζητήματα της οικονομίας, ο Ι. Νταισεμπλουμ είναι πρόεδρος του Eurogroup, ο Επίτροπος Χ. Αλμούνια για τον Ανταγωνισμό, ο Επίτροπος Μ. Μπαρνιέ Επίτροπος για την Εσωτερική Αγορά και τις Υπηρεσίες. Ποιος τελικά διευθύνει την ορχήστρα; Η δομή είναι πολύπλοκη, δυσκίνητη, απογοητεύει η έλλειψη καθαρής βούλησης για να αλλάξουν τα πράγματα. Αλλαγή στη δική μου άποψη σημαίνει ένας Υπουργός Οικονομικών για την Ευρωζώνη και όχι τρεις ή τέσσερεις. Ένα μόνο πρόσωπο που θα μετέχει στην Επιτροπή, θα ηγείται της ευρωζώνης και θα ελέγχει τους εθνικούς προϋπολογισμούς σύμφωνα με τα κειμενα που έχουν συμφωνηθεί. Αν και θεωρώ τη λύση αυτή «αυτονόητα» σημαντική, το ζήτημα είναι ότι δεν προχωρά γιατί η δομή της ΕΕ παραμένει δυσκίνητη, τα κράτη-μέλη κοιτάζουν περισσότερο να έχουν ένα δικό τους εκπρόσωπο εδώ ή εκεί, αντί να αναθεωρήσουν τις πολύπλοκες διαδικασίες προς όφελος του ευρωπαίου πολίτη και της ανάπτυξης της ευρωπαϊκής οικονομίας. Αν τα κράτη είναι απρόθυμα να προτείνουν αυτές τις λύσεις, είναι φυσιολογικό να υπάρχουν αντιδράσεις, καθυστερήσεις, πολύπλοκες γραφειοκρατικές ρυθμίσεις. Χρειάζεται σχέδιο και πρωτοβουλίες από όσες δυνάμεις πιστεύουν στην ευρωπαϊκή ενοποίηση, χρειάζεται να κάνουν περισσότερα όσοι θέλουν και μπορούν να δώσουν σάρκα και οστά στην «περισσότερη ΕΕ» μέσα από την αποφασιστική ενίσχυση της διακυβέρνησης στις χώρες- μέλη της ευρωζώνης. Επί του θέματος αυτού ο Β. Σόιμπλε στην ίδια ομιλία του «ζήτησε την αναθεώρηση της Συνθήκης της ΕΕ το συντομότερο δυνατόν, αυτό θα μπορούσε να γίνει μετά τις ευρωεκλογές. Αν η συνθήκη αλλάξει προς την ενίσχυση της διακυβέρνησης στην ευρωζώνη, θα χρειαστεί μια «γέφυρα» για τις χώρες εκτός της ζώνης του ευρώ. Γιατί να μην δημιουργηθεί ένα Ευρωκοινοβούλιο για τα κράτη μέλη της ευρωζώνης; διερωτήθηκε ο Σόιμπλε».

Οι απόψεις αυτές, αν δεν γίνονται για να εντυπωσιάζουν το ακροατήριο, καταλήγουν να είναι αντιπαραγωγικές. Αν αυτό είναι το ζήτημα, και πράγματι αυτό είναι το ζητούμενο, όσοι ενδιαφέρονται να οργανώσουν την πολιτική ενοποίηση πάνω σε πιο στέρεες βάσεις, οφείλουν να πάρουν πρωτοβουλίες μέσα στο θεσμικό πλαίσιο της ΕΕ και να δείξουν ένα δρόμο. Σήμερα η κοινή γνώμη αμφιβάλλει, η κρίση ενδυνάμωσε τα ερωτήματα και οι Ευρωεκλογές στις 25 Μαίου έχουν πολύ σημαντικούς αντιπάλους-αποχή, κόμματα του ακροδεξιού αντιευρωπαϊκού πόλου, πολιτικές του «όχι σε όλα» με κρυμμένη ευρωσκεπτικιστική διάθεση. Αυτά τα ρεύματα δεν τα αντιμετωπίζεις με διάφορες ομιλίες αλλά με σαφείς πρωτοβουλίες με κατεύθυνση την αλλαγή της Συνθήκης της ΕΕ για την ενίσχυση της διακυβέρνησης στην ευρωζώνη.