Για την ταμπακέρα, Ουδέν!

Οι δημόσιες συζητήσεις για το κυπριακό έχουν αποκτήσει ένα εντελώς διαφορετικό επίπεδο από το «παραδοσιακό»: στο τελευταίο ανήκουν λ.χ. η αποχώρηση του στρατού κατοχής, το εδαφικό, η Αμμόχωστος, οι εδαφικές αναπροσαρμογές, οι αποζημιώσεις κλπ Στο «νέα» ανάγνωση, η ατζέντα είναι επιμελώς άλλη. Είναι η κυρίαρχη της συγκυρίας:

1. Σύμφωνα με το «νέα» ανάγνωση του κυπριακού, «η Τουρκία δεν θα εφαρμόσει τη λύση». Το θέμα δεν είναι λ.χ. να βρούμε φόρμουλες που να απαντούν σε αυτό το ερώτημα, αλλά να φτάνουμε απ’ ευθείας στο συμπέρασμα χωρίς να αναζητούμε τις κατάλληλες απαντήσεις. Αλλά αν δεν τηρεί τις συμφωνίες η Τουρκία, τότε γιατί θέλουμε συνομιλίες ή και λύσεις με «σωστό περιεχόμενο»; Δια της εις άτοπον επαγωγής, αφού δεν θα την εφαρμόσει, εμμέσως πλην σαφώς, προτείνουμε «να μείνουμε όπως είμαστε». Να μείνουμε με όλο το πακέτο: με τις συμφωνες του 1960, με τα πλήρη και εφαρμοσμένα επεμβατικά δικαιώματα, την κατοχή με τα παράγωγά της.

2. Η ε/κ κοινωνία διαθέτει ανησυχίες και θέτει ερωτήματα που εδράζονται σε ιστορικούς λόγους, είναι απολύτως λογικό να προβληματίζεται. Οι εύλογες ανησυχίες των ε/κ μπορεί να τύχουν πολιτικής απάντησης όπως λ.χ. η από κοινή διασφάλιση της εξέλιξης ενός πλαισίου λύσης από ΟΗΕ-ΕΕ. Αν αυτό ήταν το θέμα, εύκολα και γρήγορα θα το κερδίζαμε τόσο από τον ΟΗΕ όσο και την ΕΕ. Αλλά δεν πρόκειται περί αυτού. Αντιδραστικές δυνάμεις στην ε/κ κοινότητα, δεν δέχονται να μοιραστούν κάτι με την τ/κ. Με πατριωτική ρητορεία κρύβουν το πραγματικό τους πρόσωπο-πάρτι πάνω στην παρούσα κατάσταση πραγμάτων, στις αναπτύξεις γης, στα ΜΕΔ, στο σύστημα λεηλασίας πάνω στο ποδοσφαιρικό σύστημα. Μπορούμε να αλλάξουμε τα πράγματα; Πάντως, ο Α. Κυπριανού και ο Μ. Ακιντζί, μάς δείχνουν ότι έννοιες όπως συνέπεια και ακεραιότητα, δεν είναι λέξεις- φαντάσματα στο νησί μας. Κατοικούν εδώ.

3. Η διαστροφή της σημασίας των λέξεων, έτσι ώστε η κοινή γνώμη να μην μαθαίνει τι σημαίνει ενημέρωση, κριτική σκέψη, ανάλυση κλπ. Έτσι αρκετά ΜΜΕ, με την άσκηση της στρατευμένης στην υπηρεσία του status quo δημοσιογραφίας, διαστρεβλώνουν ειδήσεις με σκοπό να εγκλωβίζουν τη συζήτηση στην γραμμή της ακινησίας, και, κυρίως, με σκοπό να φανατίσουν. Ο φανατισμός κλείνει αυτιά, κλείνει ερμημικά τη σκέψη και είναι δεκτική στην ανορθολογική δοξασία. Έτσι η επίσκεψη του πυρηνοκίνητου αεροπλανοφόρου «Σαρλ Ντε Γκολ» στη Λεμεσό, επεδείχθη στην κοινή γνώμη ως συμμαχία που, κατά τον Ν. Αναστασιάδη «επιδιώκει να αντιμετωπίσει τις σοβαρές προκλήσεις στην ευρύτερη γεωγραφική μας περιοχή. Η παρουσία αυτού του πανίσχυρου αεροπλανοφόρου, συνεισφέρει στο στόχο επίτευξης μιας μόνιμης παρουσίας του γαλλικού ναυτικού στην Α. Μεσόγειο και αποδεικνύει την αποφασιστικότητα της Γαλλίας να λειτουργήσει ως σταθεροποιητικός παράγοντας στην περιοχή». Αμετροεπής δήλωση. Με προφανή στόχευση. Το ίδιο «πανίσχυρο αεροπλανοφόρο», επεσκέφθη ξανά το λιμάνι της Λεμεσού πριν τέσσερα χρόνια. Όταν το τουρκικό πολεμικό ναυτικό μπλόκαρε το ερευνητικό πλοίο της ΕΝΙ, το αεροπλανοφόρο ταξίδευε στην Σινική Θάλασσα…

4. Συχνά η συζήτηση γίνεται με όρους που παραπέμπουν σε γέροντες και οσίους. Αντί ενός επιχειρήματος, η απάντηση πάει στη σφαίρα της «εικασίας». Γιατί το λες; Ποιος κινεί τα νήματα; Γιατί το λες τώρα; Έτσι επιχειρείται να αποσυντονιστεί η δημόσια συζήτηση, καθ’ ότι έτσι διαλύεται η βάση για να οικοδομηθεί κάτι προς διερεύνηση. Το ρόλο της διάλυσης της δημόσιας συζήτησης, έπαιζε για μεγάλο διάστημα ο Ν. Κουτσού και οι «Νέοι Ορίζοντες». Σήμερα έχουμε πιο επιδέξιους συνεχιστές του έργου του, καθ’ ότι διαθέτουν επικοινωνιακή ομάδα. Αυτός είναι ο λόγος που, συχνά, δεν αναπτύσσεται μια δημόσια σφαίρα στην οποίαν τα επιχειρήματα να έχουν τον πρωτο λόγο.

5. Στην πολιτική διεκδίκηση αναπτύσσονται, κατά κανόνα, δύο τρόποι: η «κεντρική», που διασυνδέεται με την ηγεσία, τις διαπραγματεύσεις κλπ και η «χαμηλή» που δεν ρυθμίζει το σκηνικό, αλλά το υποβοηθά. Για παράδειγμα, υπάρχει ο δρόμος για την επικοινωνία με τους τ/κ, που μπορεί να βελτιώσει πράγματα στο επίπεδο της «χαμηλής» πολιτικής. Αντί να την οριοθετήσουμε, ώστε να αποδίδει συγκεκριμένο όφελος, και, βεβαίως, να την αξιοποιήσουμε, έχουμε την ικανότητα να την αχρηστεύουμε με ψευδή επιχειρήματα ότι δήθεν η μετάβαση στην κατεχόμενη Κύπρο συνιστά αναγνώριση της «τδβκ». Μετά από εκατομμύρια διελεύσεων, όλοι γνωρίζουν ότι δεν αναγνωρίστηκε τίποτε. Το ψευδές του επιχειρήματος δεν σημαίνει τίποτε. Με την ίδια ευκολία επαναλαμβάνεται.

6. Στην ημερησια ατζέντα πρωταγωνιστούν οι προσχηματικές συζητήσεις. Η παράταξη της ακινησίας, αλλάζει τη βάση της συζήτησης γιατί γνωρίζει ότι δεν έχει ούτε ένα επιχείρημα το οποίο να στέκει στο δημόσιο διάλογο υπέρ της συντήρησης της παρούσας κατάστασης πραγμάτων. Ούτε ένα. Η παράταξη της ακινησίας αγνοεί στοιχειώδη υλικά για τις πολιτικές της Τουρκίας επί Κεμαλιστών και επί Ερτογάν. Χρησιμοποιεί επίθετα και χαρακτηρισμούς. Όλα αφορούν μιαν αγωνιώδη προσπάθεια της να συσκοτίζει, έτσι για να μην μιλήσει για την «ταμπακέρα», να μην πει τι πραγματικά θέλει. Άλλωστε, γνωρίζει ότι κανένας δημοσιογράφος δεν θα τολμήσει να θέσει το ερώτημα…

Οι προϋποθέσεις μιας άλλης εξέλιξης, οικοδομούνται. Από την ωριμότητα της ηγεσίας. Από την αξιοποίηση της ανάπτυξης της λύσης μέσα στην ΕΕ. Από ρυθμίσεις μέσα στο ίδιο το κείμενο της συνθήκης όπως η δημιουργία μηχανισμού εφαρμογής/επιτήρησης από ΟΗΕ-ΕΕ. Από πρόνοιες μέσα στο κείμενο που να προβλέπουν κυρώσεις σε όποιο μέρος δεν τηρήσει τις συμφωνίες. Μηχανισμοί υπάρχουν. Αυτός ο πλανήτης, αυτούς διαθέτει.

Λάρκος Λάρκου