Η Τουρκία και το σκάκι στο Β. Ιράκ.

Η κρίση στις σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ περνά σε μια νέα φάση εξαιτίας της απόφασης της τουρκικής εθνοσυνέλευσης για στρατιωτική επίθεση κατά των βάσεων κούρδων ανταρτών στο Β. Ιράκ. Το κλίμα είναι εξαιρετικά τεταμένο και ουδείς μπορεί να αγνοήσει ότι το γεωπολιτικό σκάκι στο Β. Ιράκ μπορεί να πάρει νέες κατευθύνσεις. Οι ΗΠΑ πιστεύουν ότι το σημερινό status quo στο συνολικό Ιράκ ικανοποιεί τις επιδιώξεις που έθεσαν όταν πραγματοποίησαν την εισβολή τους στη χώρα του Σ. Χουσείν-εξόντωση Χουσείν, γεωπολιτικός έλεγχος του Ιράκ, επιβολή μιας νέας φιλοδυτικής πολιτικής εξουσίας, νέα ισορροπία στις σχέσεις Σιιτών-Σουννιτών και Κούρδων. Οι στόχοι των ΗΠΑ στην πραγματικότητα δεν έχουν επιτευθχεί γι’ αυτό και βρίσκονται σε μια διαρκή πολεμική ρήξη με τις δικές τους επιλογές.

Αυτή την πραγματικότητα που δημιουγεί η εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ, δεν αποδέχεται η Τουρκία. Η πολιτική ελίτ στην Άγκυρα θεωρεί ότι η περισσότερη αυτόνόμηση των κούρδων στο Β. Ιράκ, ευνοεί τα σχέδια των Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (ΕΚΚ) για να εντείνει τις ένοπλες επιθέσεις του κατά τουρκικών στόχων κυρίως στην Α. Τουρκία.

Έτσι όλα γίνονται πιο πολύπλοκα και στο σύνολό της η τουρκική ηγεσία επιλέγει την εισβολή των στρατευμάτων της στο Β. Ιράκ με στόχο να καταστρέψει τις βάσεις/υποδομές του ΕΚΚ. Η Άγκυρα έχει πραγματοποιήσει μια σειρά από παρόμοιες επιθέσεις στο παρελθόν.Το ότι σήμερα επιλέγει νέα εισβολή σημαίνει ότι δεν είναι σε θέση κατ’ αυτόν τον τρόπο να αλλάξει τα δεδομένα στα τουρκοϊρακινά σύνορα.

Η Τουρκία έχει «παράπονο» ότι οι ΗΠΑ ευνόησαν εξελίξεις που έδρασαν αρνητικά κατά των συμφερόντων της. Σήμερα η κυβέρνηση Ερντογάν επιχειρεί να μετατρέψει το «παράπονο» σε κέρδη για την ίδια ζητώντας ανταλλάγματα σε άλλα επίπεδα. Σήμερα το Κογκρέσσο παγώνει τη διαδικασία του ψηφίσματος για την αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων. Ο Τ. Ερτντογάν συναντιέται στις 23 Οκτωβρίου με το βρετανό πρωθυπουργό Γ. Μπράουν στο Λονδίνο και υπογράφουν κείμενο «Στρατηγικής Συνεργασίας» με σημαντικά κέρδη γύρω από το αίτημα Ερντογάν για άρση της λεγόμενης «απομόνωσης» των τ/κ.

Στο κείμενο προβλέπεται ότι οι δύο χώρες « θα εργασθούν σε διμερές επίπεδο αλλά και εντός του ΟΗΕ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προώθηση απευθείας εμπορικών, οικονομικών, πολιτικών και πολιτιστικών επαφών μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ε.Ε. και των Τουρκοκυπρίων». Γίνεται δε ειδική αναφορά «σε προσφορά βοήθειας στις αρχές/πανεπιστήμια της «ΤΔΒΚ» (σε εισαγωγικά στο κείμενο) στην προσπάθειά τους να εμπλακούν στη διαδικασία της Μπολόνιας». Επίσης προβλέπεται συμφωνία για υποστήριξη «στο δικαίωμα της συμμετοχής των Τουρκοκυπρίων στο Ευρωκοινοβούλιο» και «συνέχιση της εφαρμογής του διμερούς προγράμματος του Ηνωμένου Βασιλείου, που αποβλέπει στη μεγαλύτερη προσέγγιση των Τουρκοκυπρίων με την Ευρώπη και στην προετοιμασία τους για μια μελλοντική διευθέτηση».

Οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκία περνούν μια πολύ κρίσιμη περίοδο. Η σύγκρουση συμφερόντων είναι πρωτοφανής και δεν έχει παρατηρηθεί ξανά στην πρόσφατη ιστορία των αμερικανοτουρκικών σχέσεων μετά την πτώση του ανατολικού μπλοκ. Στις 5 Νοεμβρίου η συνάντηση Μπους- Ερντογάν είναι πιθανόν να γύρει την πλάστιγγα υπέρ μιας χρονικά «περιορισμένης» πολεμικής επιχείρησης της Τουρκίας στο Β. Ιράκ με ταυτόχρονη παροχή ανταλλαγμάτων (οικονομικών, πολιτικών, διπλωματικών) στον Τ. Ερντογάν ώστε να ικανοποιηθεί το αίτημά του να μειώσει τις λεγόμενες τουρκικές «απώλειες» από τις επιλογές των ΗΠΑ στο Ιράκ…