“Κωδικός” Πούτιν στο Κυπριακό.

Οι δηλώσεις έγιναν στην Άγκυρα στις 6 Αυγούστου και στο πάνελ ήταν οι πρωθυπουργοί Τουρκίας και Ρωσίας Τ. Ερτογάν και Β. Πούτιν. Ο ρώσος πρωθυπουργός ο Β. Πούτιν μάλλον αιφνιδίασε ομιλώντας με «απρόβλεπτες» λεπτομέρειες για το κυπριακό:

«Γνωρίζετε βέβαια τη θέση της Ρωσικής Ομοσπονδίας για το κυπριακό πρόβλημα. Τασσόμαστε υπέρ της δίκαιης επίλυσης του ζητήματος, τόσο του τουρκικού όσο και του ελληνικού τμήματος του νησιού. Υποστηρίζουμε τις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας και τα σχέδια του ΟΗΕ, υποστηρίζουμε επίσης και το σχέδιο Ανάν. Θα επιδιώξουμε και στο μέλλον την οικοδόμηση των σχέσεων και με τις δύο πλευρές, τα δύο τμήματα της Κύπρου. Το έχουμε πει επανειλημμένα και το θεωρούμε σωστό βήμα, που λειτουργεί προς όφελος της διευθέτησης».

Είναι προφανές ότι ο Πούτιν προωθεί τα ρωσικά συμφέροντα και αυτό σημαίνει στενότερη συνεργασία με τον νέο, πιο σημαντικό εμπορικό του εταίρο, την Τουρκία. Συνεπώς παίρνει θέσεις που διευκολύνουν τον οικονομικό του προσανατολισμό. Μια συνήθης πρακτική στις διεθνείς σχέσεις, μια πρακτική που θέτει ως συνήθως το κρατικό/οικονομικό συμφέρον πάνω από οτιδήποτε άλλο. Αυτή η συνήθης πρακτική, στην περίπτωση Πούτιν, υπήρξε μάλλον ηχηρή: συνάντησε με σαφήνεια τις τουρκικές «ιδιαιτερότητες» στο κυπριακό και άνοιξε παράθυρο στο μέλλον «για την οικοδόμηση των σχέσεων και με τις δύο πλευρές, τα δύο τμήματα της Κύπρου». Αυτή η πρόθεση δείχνει ότι οι «παραδόσεις» στη διεθνή πολιτική αλλάζουν, τα οικονομικά συμφέροντα οδηγούν σε αναπροσαρμογή θέσεων και η μόνη σταθερή αρχή στις διεθνείς σχέσεις παραμένει η θέση «πρώτα το εθνικό συμφέρον». Η Ρωσία αναπροσαρμόζει τις πρακτικές της και θέτει τη σχέση της με την Τουρκία στο πιο υψηλό σημείο του βάθρου. Από εκεί και πέρα διευθετεί σχέσεις σε άλλο επίπεδο με άλλες χώρες, δεν βάζει διλήμματα ή αποκλεισμούς και προωθεί ταυτόχρονα όσα εκτιμά ότι είναι τα συμφέροντά της σε διάφορα επίπεδα.

Η καλά επιλεγμένη φράση που ετοίμασε η ρωσική διπλωματία και χρησιμοποίησε ο Πούτιν για το κυπριακό, δεν προέκυψε από το πουθενά. Είναι πιθανό η τουρκική διπλωματία να το ζήτησε και ο Πούτιν να το αποδέχθηκε ώστε να ειπωθεί στο πιο υψηλό επίπεδο η φράση «υποστηρίζουμε τις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας και τα σχέδια του ΟΗΕ, υποστηρίζουμε επίσης και το σχέδιο Ανάν. Θα επιδιώξουμε και στο μέλλον την οικοδόμηση των σχέσεων και με τις δύο πλευρές, τα δύο τμήματα της Κύπρου».

Οι αναφορές αυτές είναι ετεροχρονισμένες, δεν έχουν εμφανή στόχευση αφού οι δύο ηγέτες στην Κύπρο-Χριστόφιας και Ταλάτ- έχουν ήδη συμφωνήσει και συζητούν πάνω σε άλλα κείμενα αφήνοντας πίσω τους το σχέδιο Ανάν ως προϊόν μιας άλλης συγκυρίας. Είναι πιθανόν η επιλογή της φράσης από τον Πούτιν να ερμηνεύεται ως σήμα ότι μάλλον ανήκει στην ιστορία η προσέγγιση της Μόσχας σε προηγούμενες φάσεις του κυπριακού όπως λχ. η ισχυρή ταύτισή της με τις επιλογές Τ. Παπαδόπουλου το 2004 στο ΣΑ του ΟΗΕ. Εάν αυτό είναι πιθανό, σημαίνει ότι η τουρκική διπλωματία προσπαθεί να θέσει τις σχέσεις Τουρκίας-Ρωσίας-Κύπρου πάνω σε μια διαφορετική βάση, αφού η φράση «οικοδόμηση των σχέσεων και με τις δύο πλευρές, τα δύο τμήματα της Κύπρου» αφορά ευθέως την ανάπτυξη σχέσεων της Ρωσίας με το ψευδοκράτος (όπως το ανάλογο της Ταϊβάν) σε περίπτωση που αποτύχει και αυτή η προσπάθεια για επίλυση του κυπριακού.