Κυπριακό: Αλλαγή με τρεις κινήσεις!
Η απουσία οποιασδήποτε πρωτοβουλίας στο κυπριακό εγκυμονεί θανάσινους κινδύνους για το ίδιο της μέλλον της διαδικασίας, συνεπώς θανάσιμους κινδύνους για όλη την Κύπρο. Η θέση του ΟΗΕ έγινε γνωστή στις 3 Αυγούστου: «η ανάσταση της διαδικασίας για το Κυπριακό, που έληξε στο Κραν Μοντάνα, δεν μπορεί να γίνει από τα Ηνωμένα Έθνη αλλά μέσω μιας συμφωνίας των δυο πλευρών, και εάν αυτές συμφωνήσουν, τότε ο ΓΓ των ΗΕ είναι εκεί., αν ποτέ υπάρξει μια νέα προσπάθεια, και εάν κάποιος προσπαθήσει ξανά».
Κανονικά αυτή η θέση του ΟΗΕ θα έπρεπε να σημάνει κάποιον συναγερμό για να δούμε πως εξελίσσονται τα πράγματα επί του εδάφους. Παρά ταύτα, δεν βλέπω κάποια εγρήγορση μπροστά στο στρατηγικό κενό στο οποίο οδηγείται η Κύπρος. Η χαλαρότητα ως πολιτική αξία παραμένει πρώτη στην ημερήσια διάταξη.
Δεν γνωρίζω εάν κάτι μπορεί να αλλάξει ουσιωδώς αυτή την περίοδο. Γνωρίζω όμως ότι επιβάλλεται να γίνει κάτι και ο αντιπρόσωπος του ΓΓ του ΟΗΕ το προσδιόρισε με αρκετή σαφήνεια: «μέσω μιας συμφωνίας των δυο πλευρών, και εάν αυτές συμφωνήσουν τότε ο ΓΓ των ΗΕ είναι εκεί».
Θεωρώ ότι «πλαίσιο Γκουτέρες» όπως αυτό σχηματίστηκε στις 6 Ιουλίου και ανεγνώσθη στους μετέχοντες στη Διάσκεψη του Κρανς Μοντάνα αποτελεί τη μόνη εφικτή βάση για να βγούμε από τα αδιέξοδα και να μην οδηγηθούμε σε οριστικό και πλήρες κενό. Ο νέος ΓΓ του ΟΗΕ δεν εφεύρε τον τροχό, καθώς, όπως ήταν φυσικό, αξιοποίησε το υλικό που επεξεργάστηκε ο ειδικός του σύμβουλος, συνεπώς το πλαίσιο Γκουτέρες υπήρξε το επιστέγασμα της συνεχούς προσπάθειας του ΟΗΕ για κατάληξη σε ομοσπονδιακή λύση.
Με βάση αυτή τη διαπίστωση, ο ΓΓ του ΟΗΕ κατέθεσε ένα πλαίσιο στρατηγικής συμφωνίας σε όλα τα εκκρεμούντα ζητήματα, περιλαμβανομένης της ασφάλειας και των εγγυήσεων, του περιουσιακού και της διακυβέρνησης.
Τι πρέπει να γίνει; Στη δική μου κρίση, συνιστά μιαν επείγουσα πολιτική αναγκαιότητα ο πρόεδρος Αναστασιάδης να επιχειρήσει χωρίς καθυστέρηση ορισμένες κινήσεις:
Πρώτη, να αναθερμάνει τη συνεννόησή του με τον τ/κ ηγέτη Μ. Ακιντζί, προκειμένου να συμφωνήσουν στην από κοινού υποβολή αιτήματος στον ΟΗΕ για επανέναρξη της διαδικασίας.
Δεύτερη, το πλαίσιο Γκουτέρες δεν μπορεί να αξιοποιηθεί παρά μόνο με επιστροφή στις συνομιλίες, κατά συνέπεια είναι κρίσιμης σημασίας υπόθεση ο πρόεδρος Αναστασιάδης να απευθύνει γραπτό μήνυμα στον ΓΓ του ΟΗΕ ότι αποδέχεται το πλαίσιο της 6ης Ιουλίου, και, να δηλώνει την ετοιμότητά του να εργαστεί με βάση αυτό για την επιτυχή ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης.
Τρίτη, με άμεσες επαφές να ενεργοποιήσει την ΕΕ, τον πρόεδρο Γιούνκερ και την «υπουργό» εξωτερικών και αντιπρόεδρο της ΕΕ Φεντερίκα Μογκερίνι, προς την ίδια κατεύθυνση.
Η κοινή γνώμη πάντα επηρεάζει διαθέσεις και πολιτικές στο κυπριακό. Έτσι και σήμερα. Η κυρίαρχη ατζέντα ανάμεσα στην ε/κ κοινωνία παραμένει θολή, και έτσι δεν μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγικές λύσεις. Η καλλιέργεια της εντύπωσης ότι με καταγγελίες ή με πλειοδοσία σε ανεδαφικές εισηγήσεις θα αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα οδηγεί στον κατακερματισμό κάθε προοπτικής για συνολική λύση. Αυτό πρέπει να αποτραπεί, καθώς θα έχει απρόβλεπτες συνέπειες για το μέλλον της Κύπρου. Μέσα σε ένα διεθνές περιβάλλον αστάθειας, όπως αυτό εξελίσσεται με τις πολεμικές συγκρούσεις στη γειτονιά μας, η Κύπρος δεν πρέπει να γίνει το δεύτερο, εκτός ελέγχου, «μεσανατολικό».
Λάρκος Λάρκου