Ο Ακιντζί σε πρώτο πρόσωπο

Είναι ηλίου φαεινότερο ότι η εκλογή Ακιντζί στην ηγεσία των τ/κ άλλαξε τα δεδομένα στο κυπριακό. Από τον Έρογλου στον Ακιντζί, από την ακινησία στην πρόοδο. Ποιες απόψεις εκφράζει ο Μ. Ακιντζί; Αυτό είναι ένα δύσκολο ερώτημα για πολλούς ε/κ, καθώς μπήκε στο προσκήνιο της ιστορίας κατά τρόπο απρόσμενο, γι΄αυτό ακόμα και σήμερα προκαλεί συζητήσεις.

Ο Μ. Ακιντζί εκφράζει το πιο προοδευτικό ρεύμα μέσα στην τ/κ κοινωνία. Για χρόνια αυτό το ρεύμα παρέμενε στο αριθμητικό περιθώριο (συχνά σε μονοψήφιο αριθμό) και οι προηγούμενες δοκιμές του στην κεντρική πολιτική σκηνή δεν είχαν το αναμενόμενο αποτέλεσμα. Το παλαιότερο πλαίσιο γι’ αυτόν ήταν ιδιαιτέρως σκληρό: ντενκτασικό κατεστημένο, νεποτισμός και φαυλοκρατία, επιρροή του κατοχικού στρατού, καθοριστικός ρόλος του τούρκου πρέσβη. Ο Μ. Ακιντζί κατέγραψε μέσα σε αυτό το περιβάλλον μια παρακαταθήκη υψηλού επιπέδου. Ως «δήμαρχος» της κατεχόμενης Λευκωσίας εργάστηκε σκληρά μαζί με το Δήμαρχο Λευκωσίας Λ. Δημητριάδη για να κάνουν την πρωτεύουσα μια βιώσιμη σε υποδομές πόλη. Ο Ρ. Ντενκτάς, όπως απεκάλυψε ο ίδιος σε ομιλία του στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, πίεζε για να σταματήσει η συνεργασία Δημητριάδη-Ακιντζί. Ο Ακιντζί έκλεινε τα αυτιά του. Το μυστικό της τότε επιτυχίας το αποκάλυψε ο ίδιος στην ίδια ομιλία: θα πετύχουμε στο κυπριακό μόνο εφόσον οι ε/κ και οι τ/κ κτίζουμε κοινά συμφέροντα, όπως το αποχευτικό της Λευκωσίας, τα οποία κανένας δεν θα μπορεί να μπλοκάρει γιατί στηρίζονται στο αμοιβαίο όφελος! Ο Μ. Ακιντζί στις 26 Απριλίου 20125 εξέφρασε με τον καθαρό τρόπο το αίτημα της πλειοψηφίας των τ/κ για επίλυση, έξοδο από το περιθώριο, συμμετοχή στο σύγχρονο κόσμο, ώστε η τ/κ κοινότητα να γίνει τμήμα της ΕΕ, χωρίς την εξάρτηση από την τουρκική υποψηφιότητα.

Ιδεολογικά ο Μ. Ακιντζί ανήκει στο χώρο της σοσιαλδημοκρατίας. Ο Μπαρίς Μπουρτζού εκπρόσωπος του τ/κ ηγέτη λέει στην εφημερίδα «Πολίτης» στις 3 Αυγούστου: « Ο κ. Ακιντζί είναι ένας πολύ τίμιος, δημιουργικός πολιτικός που δουλεύει σκληρά. Έκανε πολλά θετικά για τους τ/κ όταν ήταν δήμαρχος και είναι αυτός που ξεκίνησε πρώτος τη συνεργασία μεταξύ της ε/κ και της τ/κ πλευράς. Είναι σοσιαλδημοκράτης. Δεν υπάρχει αμφιβολία για την ιδεολογική του θέση». Ο Μ. Μπουρτζού θυμάται τον Κ. Σημίτη για να δείξει την ιδεολογική ταυτότητα του Ακιντζί: «Είναι ειλικρινής με αυτό που πιστεύει για να πείσει τους άλλους. Όμως και όταν δεν πείθονται, επιμένει σε αυτό που πιστεύει. Όταν είχα πάει στο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, είχα μια μικρή συνάντηση με τον Σημίτη και τον Παπανδρέου και ο Σημίτης μου είπε πως η αποστολή ενός προοδευτικού κόμματος δεν είναι να ακολουθεί την κοινή γνώμη, αλλά να δημιουργεί την κοινή γνώμη. Ο Ακιντζί δεν είναι κόμμα, αλλά ξέρει τι κάνει. Κάνει το καλύτερο που μπορεί για να πείσει την κοινή γνώμη και πάντα σέβεται την απόφασή της».

Ο Μ. Ακιντζί διαθέτει υψηλή δημοτικότητα ανάμεσα στους ε/κ. Έλαβε 58% σε μέτρηση της ε/κ κοινής γνώμης, ένα ποσοστό πολύ κοντά στον αριθμό που πέτυχε στην εκλογική διαδικασία ανάμεσα στους τ/κ- 60%. Το ποσοστό αυτό θα διαφοροποιηθεί, καθώς ορισμένες επιλογές του ως ηγέτη των τ/κ είναι λανθασμένες, όπως λ.χ. η επίσκεψή του στα Κόκκινα στις 9 Αυγούστου, ενώ αν οι συζητήσεις φτάσουν σε πρόταση για λύση, όλα θα μπουν σε μια διαφορετική βάση. Πολλοί ε/κ θεωρούν ότι ένας καλός τ/κ πολιτικός «πρέπει» να σκέφτεται όπως ένας ε/κ. Πρόκειται περί αυταπάτης. Η διαδρομή της τ/κ κοινότητας έλαβε διαφορετικές κατευθύνσεις σε σχέση με την ε/κ, με διαφορετική εξέλιξη, σταθμούς, βιώματα, εμπειρίες, προτεραιότητες. Αυτή η διαδρομή «διευθέτησε» τα πρόσωπα που θα έπαιζαν μέσα στο χρόνο πρωταγωνιστικό ρόλο και καθόρισαν τις έννοιες προοδευτικό-συντηρητικό στην τ/κ πολιτική εξέλιξη. Για τον Έρογλου λ.χ. ήταν αρκετό να φαίνεται ότι κάνει διαπραγματεύσεις, την ίδια στιγμή που η κόρη του γύριζε χωριά της Μεσαορίας προπαγανδίζοντας τη μη μετακίνηση τ/κ, άρα την μη επιστροφή ε/κ προσφύγων στα χωριά τους. Για τον Μ. Ακιντζί ήταν αρκετός ο χρόνος των τριών μηνών για να συμβάλει αποφασιστικά στην ανάδειξη των Συμφωνιών Κορυφής 1977 και 1979 ως τη βάση για την επιδίωξη λύσης και στην αλλαγή μερικών, αλλά ουσιαστικών παραμέτρων της διαπραγμάτευσης όπως σημεία που συνδέονται με το περιουσιακό, σημεία που εκφράζουν μια πιο καθαρή λειτουργία των τριών βασικών ελευθεριών μέσα στο ευρωπαϊκό περιβάλλον, και σημεία γύρω από τις εγγυήσεις- ούτε το 1960, ούτε το τίποτα- «συζητάμε κάτι ενδιάμεσο» δήλωσε στις 3 Αυγούστου στη «Χουριέτ» η Εμινέ Τσολάκ «ΥΠΕΞ» των τ/κ.

Ο Μ. Ακιντζί, ως ηγέτης της τ/κ κοινότητας, τόλμησε να εκφράσει, σε ορισμένες περιπτώσεις, μια «παγκύπρια» ματιά στα θέματα που συνδέονται με τις ευαισθησίες των ε/κ σε σχέση με την τουρκική εισβολή το 1974. Στην επινίκια ομιλία του στις 26 Απριλίου μίλησε για το παρελθόν («οι τ/κ υποφέραμε το 1964, οι ε/κ το 1974»), κάνοντας λόγο για την ανάγκη συνολικής επίλυσης. Οι θέσεις του συνιστούν ότι πιο σύγχρονο ακούστηκε από την τ/κ πολιτική ηγεσία, εδώ και 41 χρόνια. Ο λόγος του «κατεβάζει» το πλαίσιο της ιστορικής ρήξης ε/κ και τ/κ σε πλαίσια ικανά, από τη μια να διατηρούν την ισχύ του ανάμεσα στους τ/κ, και, από την άλλη, ικανά να του δίνουν ένα τόνο «κατανόησης» ανάμεσα σε μια μεγάλη μερίδα ε/κ. Έτσι συμβάλλει στην οργάνωση ενός κοινού τοπίου για περισσότερες συγκλίσεις ανάμεσα στην τ/κ και την ε/κ κοινωνία.