Οι απειλές Ετσεβίτ και η Κύπρος

Οι απειλές Ετσεβίτ για προσάρτιση στη Τουρκία των κατεχομένων εδαφών της Κυπριακής Δημοκρατίας, είναι μια πολύπλοκη σελίδα στην οποία εισέρχεται το Κυπριακό. Η σελίδα αυτή κινείται σε καθαρούς ορίζοντες για τη Κύπρο. Η Ευρωπαϊκή προοπτική τρέχει, και όσες υποψήφιες χώρες ολοκληρώσουν τις διαπραγματεύσεις ένταξης το 2002, θα λάβουν μέρος στις Ευρωεκλογές του 2004. Μια σειρά από αποφάσεις κορυφής (Ελσίνκι, Νίκαια, Γκέτεμποργκ) βεβαιώνουν πως η διεύρυνση υλοποιείται και στην ομάδα των υποψηφίων χωρών, πρώτη είναι η Κύπρος αφού έχει κλείσει 23 από τις 27 φακέλους.

Οι απειλές Ετσεβίτ έχουν ως στόχο την ναρκοθέτηση αυτής της πορείας. Η Κύπρος από το 2004 και μετά θα αποκτήσει νέα, ισχυρά ερείσματα ασφάλειας και ανάπτυξης. Οι συσχετισμοί Κύπρου-Τουρκίας θα αποκτήσουν ένα πολυσύνθετο χαρακτήρα, με σαφείς βελτιώσεις για τη θέση της Κύπρου στο διεθνές σύστημα. Οι απειλές Ετσεβίτ στοχεύουν σε τρία ταμπλό: 1) να δημιουργήσουν στο εσωτερικό μας μέτωπο κλίμα πανικού, ανησυχιών, εσωτερικής φθοράς, αμφιβολιών ως προς τους επιδιωκόμενους στόχους της Κυπριακής Δημοκρατίας. 2) να πιέσουν τις ΗΠΑ και τις Βρυξέλλες για νέα κέρδη στο Κυπριακό. Να κερδίζει ο Γ.Ντενκτάς κάτι πιο χειροπιαστό για να επιστρέψει στο διάλογο, και 3) να ετοιμάσει το έδαφος για ένα μεγάλο πάρε-δώσε με την Ε.Ε. ώστε όταν ενταχθεί η Κύπρος στην Ε.Ε., η ΄Αγκυρα να απαιτήσει ισχυρά ανταλλάγματα. Τις απειλές Ετσεβίτ δεν πρέπει να τις αντιμετωπίζουμε ούτε σε κλίμα πανικού, ούτε σε κλίμα εφησυχασμού.

Η ενταξιακή διαδικασία είναι η πολιτική ομπρέλλα της Κύπρου, στην οποία έχουμε πλεονεκτήματα, έχουμε τη πρωτοβουλία των κινήσεων, υπάρχει και πρέπει να υπάρχει ρεαλιστική αυτοπεποίθηση. Βάση μας είναι το Ελσίνκι, οι αποφάσεις του οποίου είναι πολύ θετικές για τη Κύπρο ιδιαίτερα στα χρόνια 2002-4. Το ΚΙΣΟΣ στα πλαίσια της προσπάθειας του για θετικές πρωτοβουλίες στα μεγάλα ζητήματα που μας περιβάλλουν, διαμόρφωσε πέντε προτάσεις οι οποίες «απαντούν» στις απειλές Ετσεβίτ. Συνεισφέρει, έτσι, το ΚΙΣΟΣ σε ένα ευρύτερο διάλογο των πολιτικών δυνάμεων στη Κύπρο για διαμόρφωση κοινού πλαισίου δράσεων για αντιμετώπιση αυτής και κάθε άλλης απειλής. Οι πέντε προτάσεις είναι:

1. O Πρόεδρος του Κινήματος Γιαννάκης Ομήρου απέστειλε στις 6 Νοεμβρίου επιστολή προς το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα, στο οποίο το Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών συμμετέχει ως πλήρες μέλος.

   Στην επιστολή αυτή το Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών εισηγείται όπως το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα στη προσεχή σύνοδο των ηγετών του στο Λάαγκεν αποδοκιμάσει με αποφασιστικότητα τις τουρκικές απειλές, οι οποίες δημιουργούν περαιτέρω ένταση στο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου.

2. Το Κίνημα μας διατυπώνει επίσης την θέση πως η πλήρως αδιάλλακτη στάση της Άγκυρας στο Κυπριακό πρέπει να αποτυπωθεί με ευκρίνεια στην έκθεση Προόδου της Ε.Ε. για την Εταιρική Σχέση Τουρκίας-Ε.Ε. η οποία θα ολοκληρωθεί στις 23 Νοεμβρίου 2001. Η Άγκυρα αρνήθηκε κάθε ευθύνη της που προκύπτει από το κείμενο της Εταιρικής Σχέσης και «ισχυρή υποστήριξη» των προσπαθειών του ΟΗΕ για επίλυση του Κυπριακού. Κατά συνέπεια υποστηρίζουμε τη σαφή αναφορά σε αποδοκιμασία και καταδίκη της τουρκικής στάση η οποία αρνείται να υλοποιήσει δικές της δεσμεύσεις σε κείμενα της Ε.Ε.
3. Το Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών θεωρεί ότι οι δηλώσεις της τουρκικής ηγεσίας στην Άγκυρα για προσάρτηση των κατεχομένων εδαφών της Κυπριακής Δημοκρατίας στη Τουρκία είναι και μια ευθεία άρνηση των αποφάσεων στο Ελσίνκι. Η Άγκυρα κρατά ότι θετικό από το Ελσίνκι για την ίδια, και επιχειρεί να ακυρώσει την απρόσκοπτη ενταξιακή διαδικασία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτό το γεγονός πρέπει κατά την εισήγηση του Κινήματος Σοσιαλδημοκρατών να ληφθεί υπόψη στα κείμενα της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε. στο Λάαγκεν με επαναβεβαίωση των προηγούμενων αποφάσεων στο Ελσίνκι.
4. Το Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών θεωρεί ότι ο απειλές Ετσεβίτ στρέφονται ευθέως κατά της Τουρκοκυπριακής κοινότητας η οποία σε μεγάλο βαθμό, στηρίζει πολλές ελπίδες στο γράμμα και το πνεύμα των αποφάσεων της Ε.Ε. στο Ελσίνκι.
5. Το Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών υποστηρίζει μια πιο άμεση και πολύπλευρη συμμετοχή της Ε.Ε. στις διαδικασίες για επίλυση του Κυπριακού. Έτσι η Ε.Ε. αναβαθμίζει το διεθνή ρόλο της και ενισχύει τις προσπάθειες για ειρήνη, σταθερότητα, και σχέσεις καλή γειτονίας στην ασταθή ζώνη της Ανατολικής Μεσογείου.