Πλήρες αδιέξοδο στο σκοπιονό
Για πρώτη φορά ο Μ. Νίμιτς μίλησε με σαφήνεια επί του θέματος των Σκοπίων. Έτσι σύμφωνα με ρεπορτάζ στο αθηναϊκό ΒΗΜΑ δήλωσε τα εξής στις 11 Σεπτεμβρίου μετά τη συνάντηση που είχε στα Σκόπια με τον Πρωθυπουργό της ΠΓΔΜ Ν. Γκρούεφσκι: «Εκανα μία πρόταση για μία ονομασία η οποία πρέπει να περιλαμβάνει τον όρο Μακεδονία διότι η χώρα βρίσκεται στην περιοχή της Μακεδονίας, όμως δεν είναι ολόκληρη η Μακεδονία. Η Μακεδονία είναι μεγάλη περιοχή η οποία οριοθετήθηκε πριν από 100 χρόνια. Το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας ανήκει στην Ελλάδα, συνεπώς πρέπει να υπάρχει ένας προσδιορισμός ώστε να γίνεται σαφής διάκριση. Υπό το πρίσμα αυτό πρότεινα έναν προσδιορισμό. Η ελληνική πλευρά έχει θέση σχετικά με το πού πρέπει να τεθεί ο προσδιορισμός, ενώ η εδώ κυβέρνηση έχει διαφορετική άποψη επ’ αυτού. Πρόκειται για μια ουσιαστική διαφορά. Το θετικό είναι ότι συζητάμε με τα δύο μέρη για ένα όνομα το οποίο θα περιλαμβάνει τον όρο Μακεδονία, όμως υπάρχει διαφορά σχετικά με το που πρέπει να τεθεί ο προσδιορισμός». Οσον αφορά στο εύρος χρήσης του ονόματος, ο Μ. Νίμιτς ανέφερε ότι «η ελληνική πλευρά επιμένει στη θέση πως η ονομασία που θα μπορούσε να συμφωνηθεί πρέπει να ισχύει παντού: τόσο για διεθνή όσο και για εσωτερική και για κάθε επίσημη χρήση. Με τη θέση αυτή διαφωνεί η ΠΓΔΜ».
Ο Μάθιου Νίμιτς ανέφερε επίσης ότι «εξακολουθούν να υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών για το ζήτημα της ονομασίας. Ελαβα τις παρατηρήσεις των δύο μερών για την πρόταση του Απριλίου. Η Αθήνα έθεσε δύο ζητήματα σχετικά με την πρόταση, ενώ εδώ στα Σκόπια είχα μία αναλυτική συζήτηση και ενημερώθηκα για τη θέση της χώρας, η οποία δεν έχει αλλάξει. Εξακολουθούν να υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές, σημαντικές διαφορές μεταξύ των δύο μερών. Λύση, μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει. Συζητούμε μερικές πτυχές μιας λύσης και οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν».
Σύμφωνα με τις δηλώσεις Νίμιτς το ζήτημα δεν έχει σοβαρές πιθανότητες να επιλυθεί προς ζημίαν και των δύο πλευρών. Όλες οι υποθέσεις εργασίας για θετικό αποτέλεσμα φαίνεται ότι δεν βρίσκουν δρόμο προς μια συμβιβαστική, αμοιβαία αποδεκτή, λύση. Τρεις τρόποι μπορεί να προκαλέσουν κάποιο διεθνές ενδιαφέρον:1. Κατάθεση της εντολής από τον Νίμιτς στον ΓΓ του ΟΗΕ, 2, Απ’ ευθείας συνομιλίες Σαμαρά-Γκρούεφσκι, και 3, Κοινή δήλωση Νίμιτς –Φούλε για το μέλλον της διαπραγμάτευσης. Δεν βλέπω κάποιο από τα τρία στοιχεία να προχωρά, γεγονός που σημαίνει καθήλωση του διαλόγου σε παράλληλους μονολόγους. Με τα δεδομένα αυτά θα ενισχυθεί η προσπάθειας της ηγεσίας των Σκοπίων για αναγνώριση και από άλλα κράτη ως σκέτη «Δημοκρατία της Μακεδονίας» όπως δεκάδες κράτη-μέλη του ΟΗΕ έχουν ήδη πράξει. Δυστυχώς για τα ελληνικά συμφέροντα ο χρόνος λειτουργεί υπέρ της εμπέδωσης του χειρότερου δυνατού σεναρίου -της διεύρυνσης του αριθμού χωρών που αναγνωρίζουν τα Σκόπια με την συνταγματική τους ονομασία. Στην πολιτική στόχευση Γκρούεφσκι είναι η συγκομιδή τέτοιου αριθμού χωρών που θα του επιτρέψει να τύχει αναγνώρισης από τη ΓΣ του ΟΗΕ. Αν και υπολείπεται ένας μικρός αριθμός χωρών, ο χρόνος θα του επιτρέψει νέες προσπάθειες στο γήπεδο της Νέας Υόρκης.
Δεν φτάνει να θυμάται κανείς την ακατανόητη απόρριψη από την Αθήνα του περίφημου πακέτου Πινέιρο το 1992, που έδινε μια σωστή λύση στο ζήτημα, αυτό που μετρά είναι πως αν χάνεις το μομέντουμ μιας λύσης, αυτή καθίσταται δυσχερέστερη και, κυρίως, εντάσσεται μέσα σε απρόβλεπτη χρονική και πολιτική εξέλιξη. Υπό τις σημερινές συνθήκες το αδιέξοδο φαίνεται η επικρατέστερη «λύση», η συνεργασία ΝΔ-ΠΑΣΟΚ δεν δημιουργεί πρόσθετες συνθήκες επίλυσης, ούτε βεβαίως και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση των Σκοπίων στα διεθνή φόρα-κυρίως η προσπάθεια για ένταξη στο ΝΑΤΟ και η ενίσχυση της συνεργασίας της με την ΕΕ. Ο Μ. Νίμιτς δηλώνει ότι οι «διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν». Αυτό σημαίνει διαπραγματευτικό αδιέξοδο όπως συμβαίνει για 20 χρόνια.