Ρέϊνα ως καταλύτης εξελίξεων

Η επίθεση από το Ισλαμικό κράτος στην Κ/πολη την Πρωτοχρονιά δείχνει πόσο μεγάλος και πόσο απρόβλεπτος παραμένει ο κίνδυνος της τρομοκρατίας. Οι 39 νεκροί αποτελούν την τελευταία από μια μεγάλη αλυσίδα από πολύνεκρες επιθέσεις -Παρίσι, Νίκαια, Βερολίνο, Κ/πολη- οι οποίες φέρουν την ίδια σφραγίδα. Τον παραλογισμό μιας οργάνωσης που σπέρνει το θάνατο, εν ονόματι του Αλλάχ, παρά το ότι το γεγονός ότι του πρώτα του  επίθετα σύμφωνα με τις παραδόσεις είναι «φιλεύσπαχνος» και «ελεήμων».

Είναι αναντίλεκτο το γεγονός ότι αυτή η επίθεση αποτελεί μιθα ευθεία επίθεση στην καρδιά της πολιτικής και οικονομικής ζωής της Τουρκίας. Η συστηματικότητα των επιθέσεων έχει θέσει τη χώρα αυτή στην πρώτη κατηγορία των στόχων του ISIL για λόγους που συνδέονται με τη γεωγραφική της θέση, τη γειτνίαση με τα τεκταινόμενα στο λεγόμενο «χαλιφάτο» του Αλ Μπαγδάτι, και τη συμμετοχή της στη μάχη κατά των δυνάμεων του ISIL σε τμήματα της Συρίας και του Ιράκ.

Οι σχέσεις της Τουρκίας με τη Ρωσία βελτιώνονται ραγδαίως και αυτό συνιστά μια διαφορετική ισορροπία συμφερόντων στην περιοχή. Ωστόσο, η οικονομία της Τουρκίας υφίσταται ισχυρά πλήγματα, ήδη η τουριστική βιομηχανία πληρώνει το τίμημα από τα τρομοκρατικά πλήγματα. Σύμφωνα με ρεπορτάζ στο ΚΥΠΕ στις 3 Ιανουαρίου «τεράστιο πλήγμα στον τουρισμό της Τουρκίας κατάφεραν οι αλλεπάλληλες τρομοκρατικές επιθέσεις, υποστηρίζει η ολλανδική εφημερίδα Financieele Dagblad. Σε ρεπορτάζ που φιλοξενεί η εφημερίδα υπό τον τίτλο «Η τρομοκρατία διώχνει τους τουρίστες από την Τουρκία», επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με το τουρκικό Υπουργείο Τουρισμού, ο αριθμός των τουριστών που επισκέφθηκαν την Τουρκία το πρώτο εξάμηνο του 2016 παρουσιάζει μείωση κατά 30% συγκριτικά με το 2015. Ίδιο είναι περίπου και το ποσοστό των Ολλανδών τουριστών που εγκατέλειψαν την Τουρκία κατά το ίδιο χρονικό διάστημα. Πρόκειται κυρίως για επισκέπτες των πόλεων».

Ασφαλώς είναι σημαντικό για τις αστυνομικές δυνάμεις στην Τουρκία να συλλάβουν τους ή το δράστη της πολύνεκρης επίθεσης στο νυχτερινό κλαμπ «Ρέινα». Αλλά αυτό συνιστά ένα βήμα, δεν λύνει το ζήτημα της στρατηγικής γύρω από την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας σε μια αχανή χώρα όπως είναι η Τουρκία. Μείζον παραμένει το ζήτημα του πολέμου στη Συρία, κάτι, το οποίο, οδηγεί στο φαύλο κύκλο της αιματοχυσίας παρά τις συνεχείς συμφωνίες για εκεχειρίες σε διάφορες πρωτεύουσες της Ευρώπης και τώρα στο Καζακστάν. Στη δική μου γνώμη, αυτό που μπορεί να αλλάξει το ρου των πραγμάτων είναι η αναζωογόνηση της διαδικασίας ειρήνευσης με τους κούρδους και η τοποθέτηση του ζητήματος στις ράγιες που ήταν το καλοκαίρι του 2014. Το τότε ναυάγιο της ειρηνευτικής διαδικασίας  είχε δύο αιτίες: τη θέληση της τουρκικής κυβέρνησης να ξεπεράσει το μέτρο σε σχέση με τους όρους επιστροφής των κούρδων μαχητών του ΕΚΚ στην ειρηνική ζωή και από την άλλη την ηγεσία του ΕΚΚ στο Β. Ιράκ που ζύγισε στραβά το μακροπρόθεσμο συμφέρον των κούρδων. Μπορεί τώρα να ανανεωθεί η προσπάθεια ειρήνευσης; Πολύ δύσκολο να το προβλέψει κανείς, αν και ολοφάνερα, μια τέτοια περίπτωση, θα βοηθήσει και τις δύο πλευρές να βρουν λύσεις στο σημερινό αδιέξοδο. Ο Α. Οτσαλάν βοήθησε σοβαρά την προηγούμενη προσπάθεια, αλλά τώρα δεν γνωρίζει κανείς τι πραγματικά σκέφτεται. Παραμένει υπολογίσιμος ως ιστορική φιγούρα, και, αν θέλει, η τουρκική κυβέρνηση μπορεί να μάθει τις σκέψεις του και να αξιοποιήσει την, έστω, φθίνουσα επιρροή του. Η Τουρκία χρειάζεται μιαν απόφαση-καταλύτη που θα αλλάξει το ρου των πραγμάτων. Το 2017 προσφέρει δυνατότητες.

Λάρκος Λάρκου