Ταξίμ και αλκοόλ

Οι συγκρούσεις στην Κωνσταντινούπολη και σε άλλες πόλεις της Τουρκίας είχαν ως αποτέλεσμα να τραυματιστούν 79 διαδηλωτές- 53 πολίτες και 26 αστυνομικοί- ανακοίνωσε o υπουργός Εσωτερικών Μ. Γιουλέρ στις 2 Ιουνίου 2013. Η Διεθνής Αμνηστία ανακοίνωσε «ότι υπάρχουν δύο νεκροί και τουλάχιστον χίλιοι τραυματίες». Ο Πρωθυπουργός Τ. Ερτογάν χαρακτήρισε «λάθος» την μαζική χρήση των χημικών και είπε ότι η αστυνομία «υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει την πλατεία Ταξίμ».

Οι διαδηλώσεις στην Τουρκία αποτελούν μια σημαντική είδηση σε μια περίοδο που τα πράγματα δεν προμήνυαν κάτι τέτοιο. Ο αντιπρόεδρος του AKP Μ. Σαχίν έδωσε μια αστεία ερμηνεία. Είπε ότι «στόχος τους είναι η δημιουργία χάους με απώτερο σκοπό το στρατιωτικό πραξικόπημα». Ο Τ. Ερτογάν κινδυνολόγησε: «τέτοιες δραστηριότητες δεν είναι καινούργιες. Έγιναν και την εποχή του Μεντερές, αλλά και πριν από το πραξικόπημα του 1980. Το έθνος πρέπει να δει τα παιχνίδια που παίζουν ορισμένοι κύκλοι σε βάρος της χώρας μας. Όλοι πρέπει να γνωρίζουν ότι η Τουρκία είναι μια χώρα όπου λειτουργεί πλήρως το κοινοβουλευτικό σύστημα. Κάθε άλλη μέθοδος πέραν των εκλογών είναι αντιδημοκρατική. Δεν εννοώ ότι η κυβέρνηση είναι ανεξέλεγκτη. Δεν λέω ότι η κυβέρνηση μπορεί να κάνει οτιδήποτε θέλει, αλλά όπως η πλειοψηφία δεν μπορεί να πιέζει την μειοψηφία, η μειοψηφία δεν μπορεί να επιβάλει τη θέλησή της στην πλειοψηφία». Την επομένη ημέρα ο Ερτογάν πήγε πιο πέρα και έδειξε το twitter ως ένοχο!

Οι διαδηλώσεις συνδέονται με το κλίμα που έχει δημιουργηθεί με τις κυβερνητικές αποφάσεις για περιορισμούς στη χρήση του αλκοόλ. Οι νέοι κανονισμοί  προβλέπουν: απαγορεύση στη διαφήμιση αλκοόλ και στην έκδοση νέων αδειών για πώλησή του σε όσες επιχειρήσεις βρίσκονται σε απόσταση 100 μέτρων από τζαμιά ή σχολεία, απαγόρευση τοποθέτησης φιαλών σε βιτρίνες καταστημάτων καθώς και απαγόρευση σε διαφημίσεις κατανάλωσης ποτού στην τηλεόραση.

Ο Τ. Ερντογάν απαντά «δεν έχουμε απαγορεύσει τίποτα. Εάν πρόκειται να πιείτε, να πιείτε στο σπίτι» και υποστηρίζει ότι  ότι εισήγαγε τα μέτρα για λόγους δημόσιας υγείας. Έρευνες δείχνουν ότι περισσότερο από το 80% των τούρκων δεν πίνει αλκοόλ και η κατανάλωση είναι η χαμηλότερη μεταξύ των 34 μελών του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης. (ΟΟΣΑ). Μειώθηκε άλλωστε κατά 17% από το 1980 έως το 2010! ( τα πιο πάνω στοιχεία από ρεπορτάζ στην εφημερίδα το «Έθνος», 1-6-2013)

Εκτιμώ ότι οι διαδηλώσεις στην πλατεία Τακσίμ συνδέονται με το γενικότερο κλίμα στην Τουρκία σε σχέση με ότι περιλαμβάνει η  συντηρητική στροφή της κυβέρνησης Ερτογάν. Οι συντηρητικοί ψηφοφόροι εγκρίνουν τις αποφάσεις της κυβέρνησης αλλά ένα μεγάλο μέρος της κοσμικής κοινωνίας και της διανόησης  διαμαρτύρονται έντονα και τις κινήσεις αυτές. Η πλατεία Τακσίμ ήταν το σύμπτωμα, η συντηρητική στροφή Ερτογάν ήταν η αιτία. Ένα μεγάλο μέρος της κοσμικής Τουρκίας βλέπει με καχυποψία το ΑΚΠ, αλλά αυτή τη φορά η υπόθεση με το ποτό και τους περιορισμούς στην κατανάλωσή του οδήγησε πολλούς τούρκους στην έκρηξη. Η αξιωματική αντιπολίτευση του ΡΤΚ δεν μπορεί να ηγηθεί των διαδηλώσεων και για αυτό οι διαδηλώσεις θεωρούνται πιο πολύ πολιτικοποιημένα αυθόρμητες, με έντονο αντι-ερτογάν προσανατολισμό, παρά υποκινούμενες από το ΡΤΚ και τον  Κιλιντζάρογλου. Ο Ερτογάν δεν θα κάνει πίσω και το κλίμα θα αποκτήσει πιο δημόσια χαρακτηριστικά. Η μάχη ανάμεσα στην κοσμική και τη συντηρητική Τουρκία συχνά είναι συγκεχυμένη, αλλάζει ρόλους, ονόματα, παίκτες, περιεχόμενα. Αυτή τη φορά διαθέτει ένα αλκοολούχο περιτύλιγμα.