TAP για φυσικό αέριο!

Σημαντικά νέα πάνω σε ευρύτερες, ευρωπαϊκές διαστάσεις περιλαμβάνει η επιλογή από την αζέρικη κοινοπραξία Σαχ Ντενίζ του αγωγού ΤΑΡ, για να μεταφέρει φυσικό αέριο του Αζερμπαϊτζάν από την Κασπία προς την Ευρώπη. Ο αγωγός θα ξεκινά από το Αζερμπαϊτζάν, θα διέρχεται από την Τουρκία,  θα περνά από τη βόρεια Ελλάδα, την κεντρική Αλβανία, θα διασχίζει την Αδριατική θάλασσα με κατάληξη την Ιταλία. Το σχέδιο Nabucco φαίνεται να μην προκρίνεται ως η καλύτερη λύση, το οποίο θα περνούσε από την Βουλγαρία, την Τουρκία, την Ρουμανία και με κατάληξη την Κεντρική Ευρώπη. Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Α. Σαμαράς εκτίμησε ότι «η κατασκευή του αγωγού θέτει την Ελλάδα στο χάρτη του ενεργειακού εφοδιασμού ολόκληρης της Ευρώπης και ενισχύει τη γεωπολιτική της σημασία στα Βαλκάνια και στην Ευρώπη». Ο αντιπρόεδρος της ελληνικής κυβέρνησης και Υπουργός Εξωτερικών Ε.  Βενιζέλος θεωρεί ότι «η επιλογή του αγωγού ΤΑΡ για τη μεταφορά του αζέρικου αερίου από την Κασπία προς την Ευρώπη είναι ένας πρόσθετος παράγοντας σταθερότητας και ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή». Το αμερικάνικό ΥΠΕΞ  με σχετική ανακοίνωσή του θεωρεί την επιλογή του TAP «ως άλλο ένα σημαντικό βήμα στη διαδικασία της προώθησης της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης και της προώθησης του ανταγωνισμού στην προμήθεια ενεργειακών πόρων» (27/6).

Σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα  «Ζαμάν» (26 Ιουνίου 2013) «η από πολλού χρόνου αναμενόμενη απόφαση λήφθηκε. Ανάμεσα στον από 1.300 χιλ. Nabucco και τον από 792 χιλ. TAP η επιλογή είναι TAP. Η αζερική πλευρά προτιμούσε τον αγωγό Nabucco αλλά η βρετανική BP επέμενε στον TAP». Η «Ζαμάν» γράφει επίσης ότι «according to the plans, the pipeline will carry a total of 16 billion cubic meters of gas per year, keeping 6 billion cubic meters in Turkey while transporting 10 billion cubic meters to European markets. The TAP consortium comprises Swedish AXPO and Norwegian Statoil, with each holding 42.5 percent of the shares, and German EON with a 15-percent share. The pipelines are projected to begin construction in 2014 and be completed by 2018».

Οι εταιρίες έχοντας τα δικά τους κριτήρια έδωσαν την τελική λύση και οι κυβερνήσεις ακολουθούν Αυτή η εξέλιξη συνιστά πιο πρακτική λύση σε σχέση με προηγούμενες εργασίες για μεταφορά φυσικού αερίου στις ευρωπαϊκές αγορές. Η ολοκλήρωση του έργου το 2018 δίνει στην αζερική αγορά ισχυρή ώθηση καθώς θα γίνει η πρώτη επόμενη μεγάλη επένδυση στον τομέα της ενέργειας μετά την ρωσική.  Το δίκτυο μεταφοράς από Αζερμπαϊτζάν-Τουρκία-Ελλάδα-Αλβανία-Ιταλία υποχρεώνει τις χώρες σε μια συνεργασία ιδιαιτέρως σημαντική καθώς από την ταχύτητα ολοκλήρωσής του θα εξαρτηθεί η  αποτελεσματική ενίσχυση της εθνικής και ευρωπαϊκής αγοράς που σχεδιάζουν για χρόνια λύσεις και τρόπους για να φτάσει το φυσικό αέριο στον δυτικό προορισμό του.

Χρειάζεται ειδική μελέτη ή και έρευνα σχετικά με την πιθανότητα η λειτουργία του ΤΑΡ να επηρεάζει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο την διαχείρηση του προγράμματος μεταφοράς στην Ευρώπη του κυπριακού φυσικού αερίου. Τα νέα δεδομένα είναι οριστικά και εξ’ αυτού η Λευκωσία μπορεί να κάνει τις εκτιμήσεις της. Το ίδιο ασφαλώς θα κάνει και το Ισραήλ, καθώς έχει ήδη αποφασίσει να κάνει εξαγωγή του 40% των δικών του κοιτασμάτων. Στην Ελλάδα ο υπουργός Περιβάλλοντος Γ. Μανιάτης δήλωσε «ο TAP θα συνδεθεί «με τις προσπάθειες της Ελλάδας για την αξιοποίηση των ελληνικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων». Προφανώς κάθε χώρα θα έχει τις δικές της προτεραιότητες, ενώ  η συζήτηση ανάμεσα σε Κύπρο-Ισραήλ και Ελλάδα παραμένει σταθερά σε υψηλά επίπεδα.

Σε κάθε περίπτωση μετρά ουσιαστικά η οριστική απόφαση για τον TAP,  η γρήγορη υλοποίηση του προγράμματος (2018), η διασύνδεση του αζερικού φυσικού αερίου με την Ευρώπη, η δέσμευση αριθμού χωρών για συνεργασία με στόχο την πλήρη αξιοποίηση του νέου πλεονεκτήματος για τις ευρωπαϊκές οικονομίες.