Toυρκία: To Ισλάμ εκδικείται…

Με την φράση “μην ξεγελιόμαστε, δεν υπάρχει δημοκρατία στην Τουρκία” ο Ρ.Κουτάν ηγέτης του Ισλαμικού κόμματος της Αρετής είπε όλη την αλήθεια για την απαγόρευση δράσης στο κόμμα του. Έτσι, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Τουρκίας (24 Ιουνίου) έθεσε το ισλαμικό κίνημα εκτός νόμου ύστερα από αίτηση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας. Οι στρατηγοί απλά επιδοκίμασαν την εξέλιξη αυτή αφού δημοσίως (25/6) έκαναν αναφορά σε “κόμμα-εστία δραστηριοτήτων, που στρέφονται εναντίον του λαϊκού χαρακτήρα του κράτους”. Οι Στρατηγοί εμφανίζονται εκ νέου ως οι υπερασπιστές του Κεμαλισμού (η λαϊκότητα του κράτους είναι ένα από τα έξι βέλη του), γι΄αυτό για τρίτη φορά τίθεται εκτός νόμου το πολιτικό Ισλάμ με πατριάρχη τον Ν.Ερμπακάν.

Είναι χαρακτηριστικό πως για πρώτη φορά διατυπώθηκαν, -έστω και χλιαρά- αντιδράσεις στο διεθνές επίπεδο απέναντι στην εξέλιξη αυτή. Η Ε.Ε. ανακοινώνει “ανησυχίες”, οι ΗΠΑ δηλώνουν πως “έρχεται σε αντίθεση με τους διεθνείς κανόνες της δημοκρατίας”, ενώ η εκπρόσωπος της Ε.Ε. στην Άγκυρα μιλά για “ατυχές γεγονός”. Είναι άξιον ιδιαίτερης σημειώσεως πως το Συνταγματικό Δικαστήριο επέδειξε πρωτοφανή ζήλο. Ενώ υπάρχει θέμα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων γύρω από το Κόμμα της Αρετής, και, έτσι, οι Τούρκοι δικαστές θα μπορούσαν να περιμένουν την Ευρωπαϊκή ετυμηγορία, έκλεισαν τη θύρα κατά τρόπο εντυπωσιακό. Εάν το ΕΔΑΔ πάρει θέση εναντίον του Τουρκικού Σ.Δ. (πράγμα απολύτως φυσιολογικό για την Ευρωπαϊκή έννομη πραγματικότητα), ασφαλώς θα δημιουργηθεί μια νέα περίπτωση καταδίκης της Τουρκικής συνταγματικής πρακτικής υπό το χαρακτηριστικό χειροκρότημα του Ν.Ερμπακάν.! Το πολιτικό ισλάμ θα βρει καταφύγιο στον Ευρωπαϊκό πολιτικό πολιτισμό, την ίδια στιγμή που οι “Ευρωπαϊστές” στρατηγοί θα καταδικάζονται για αντιευρωπαϊκές αποφάσεις!

Το φαινόμενο του Ισλαμικού Κινήματος στη σύγχρονη Τουρκία έχει ποικίλες διακυμάνσεις, είναι πολύπλοκο και αντιφατικό, αλλά πάνω απ΄όλα είναι βαθιά κοινωνικό. Μέσα από τα κείμενα του Ισλαμικού νόμου και των παραδόσεων που τα διαπερνούν, έχει οικοδομηθεί μια ισχυρή διαπλοκή αγάπης και μίσους ανάμεσα στη φτώχια και τον πλούτο. Η Τουρκική ελίτ κάτω από το πρόσχημα του Ισλαμικού κινδύνου θέτει τις αδύναμες, τις φτωχές κοινωνικές τάξεις σε πολιτικό αποκλεισμό. Ποινικοποιεί την κοινωνική αθλιότητα, τις βάρβαρες συνθήκες διαβίωσης των απόκληρων στα γκέττο γύρο από τις μεγάλες πόλεις, και στην Κ.και Α.Τουρκία. Τα κοινωνικά αυτά στρώματα στις ώριμες Ευρωπαϊκές κοινωνίες βρήκαν το δρόμο τους στις συνδικαλιστικές ενώσεις, στα εργατικά κόμματα, στις προοδευτικές σοσιαλιστικές ιδέες. Στη Τουρκία όπου όλα αυτά τα θέματα είναι ταμπού, είναι επισήμως απαγορευμένα, τα επόμενα βήματα είναι ανάποδα. Οι κοινωνικά αποκλεισμένοι βρίσκουν στέγη στη μοναδική -υπό τις περιστάσεις- διέξοδο τους. Στο αναχρονιστικό κίνημα ενός θρησκευτικού δογματισμού, το οποίο υπόσχεται περισσότερη φροντίδα στους φτωχούς -αλληλοβοήθεια, κοινωνική στήριξη σύμφωνα με τις εντολές του Κορανίου-

Αυτή είναι η κοινωνιστική διάσταση του Ισλαμικού Κινήματος, η οποία εξηγεί σε μεγάλο βαθμό τους εκλογικούς του αριθμούς (21% το 1995, Πρωθυπουργός ο Ν.Ερμπακάν).

Η άλλη διάσταση της ισχυρής παρουσίας του δένεται με τη φθορά του υπαρκτού πολιτικού συστήματος στο οποίο κυριαρχούν τα σκάνδαλα, το ρουσφέτι, και ο πληθωρισμός. Πολιτικοί που υποτάσσονται στη διαφθορά (Τσιλέρ), στη γελιοποίηση των λέξεων (Ετσεβίτ), και όλοι μαζί στη διαπλοκή με το στρατιωτικό κατεστημένο, δίνουν τροφή, δίνουν ζωτικό χώρο στο πολιτικό Ισλάμ.

Είναι γι΄αυτό που σε κάθε δημοσκόπηση, το Ισλαμικό Κόμμα με ποικίλα ονόματα (Ευημερία, Αρετή), έχει αντοχές και διατηρεί την κοινωνική του βάση.

Η απαγόρευση της δράσης του από το Συνταγματικό Δικαστήριο θα του προσθέσει νέες ψήφους, το κόμμα των κυνηγημένων θα κερδίσει επιπλέον γοητεία. Εάν, και το ΕΔΑΔ αποφασίσει πως το Σ.Δ. παράνομα αποφάσισε στις 24 Ιουνίου ασφαλώς πολλά θα αλλάξουν χαρακτήρα και προσανατολισμό. Η τιμωρία Ερμπακάν (5ετής στέρηση του δικαιώματος να ασκεί πολιτική) λήγει το 2003, κατά συνέπεια εάν συμπέσουν Ερμπακάν και ΕΔΑΔ σε μια καινούρια εξέλιξη, τότε το Ισλαμικό Κίνημα θα κάνει μια νέα, εντυπωσιακή, επιστροφή στο παρελθόν. Οι δημοσκοπήσεις το ευνοούν, και η φτώχεια το οξυγονώνει. Οι Δικαστές δεν μπορούν περισσότερο. Οι Στρατηγοί;