Βήμα Ερτογάν για το “Αρμενικό”

Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Τ. Ερντογάν στις 23 Απριλίου 2014 δήλωσε «τα συλλυπητήρια της Τουρκίας στα εγγόνια των Αρμενίων που σκοτώθηκαν το 1915. Είναι ένα ανθρώπινο καθήκον να καταλάβουμε και να συμμεριστούμε τη βούληση των Αρμενίων να μνημονεύουν τα βάσανα που πέρασαν εκείνη την εποχή. Επιθυμούμε οι Αρμένιοι που έχασαν τη ζωή τους στις συνθήκες των αρχών του 20ου αιώνα να αναπαύονται εν ειρήνη και εκφράζουμε τα συλλυπητήριά μας στα εγγόνια τους».

Οι ΗΠΑ χαρακτήρισαν τη δήλωση Ερτογάν ως «θετικό βήμα προς τη συμφιλίωση». Η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τζεν Ψάκι ανέφερε την επομένη ότι «πρόκειται για ένα θετικό βήμα που δείχνει ότι μπορεί να υπάρχει μια πλήρης και ειλικρινής και δίκαιη αναγνώριση των γεγονότων η οποία ελπίζουμε πως θα κάνει να προχωρήσει η υπόθεση της συμφιλίωσης ανάμεσα στους τούρκους και τους αρμένιους». Αντίθετα, η κυβέρνηση της Αρμενίας δια του προέδρου Σαρκισιάν θεωρεί ότι «η Τουρκία συνεχίζει την πολιτική της πλήρους άρνησης της γενοκτονίας του 1915…»

Οι δηλώσεις Ερτογάν χρειάζεται να τοποθετηθούν σε ένα ευρύτερο κάδρο:

1. Η γενοκτονία των Αρμενίων το 1915 αποτελεί ένα ιστορικό δεδομένο, όλα τα στοιχεία της εποχής το αποδεικνύουν.

2. Η δήλωση Ερτογάν, η πρώτη αυτού του είδους από το 1923, χρονιά ίδρυσης της Τουρκικής Δημοκρατίας αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Ασφαλώς όχι το τελικό -αναγνώριση της γενοκτονίας.

3. Η δημόσια υποστήριξη στη δήλωση Ερτογάν από τις ΗΠΑ είναι χρήσιμη και συμβάλλει στη δημιουργία κατάλληλου περιβάλλοντος για να αντιμετωπισθεί το ζήτημα επί της ουσίας του.

4. Ο πρόεδρος της Αρμενίας βλέπει με πλήρη αρνητικότητα ότι συνιστά ένα βήμα προς τα εμπρός. Δύσκολο να βρεις μιαν εξήγηση. Ίσως οι τελευταίες στροφές στην εξωτερική πολιτική της Γερεβάν να μην βοηθούν όσο θα έπρεπε.

5. Υποστήριξα και παλαιότερα ότι η τουρκική κοινωνία δεν πρέπει να ταυτίζεται με εγκλήματα του οθωμαντικού καθεστώτος, ούτε να αρνείται το διάλογο για τη γενοκτονία. Στο βαθμό που αυτό σταδιακά θα αναπτύσσεται, θα δώσει την οριστική λύση στο ζήτημα και το πολιτικό σύστημα της χώρας θα το αποδεχθεί.

6. Η ΕΕ προσφέρει το πιο κατάλληλο πλαίσιο για να προχωρήσει η Άγκυρα με βάση την εμπειρία και τη συσσωρευμένη γνώση που η ευρωπαϊκή ιστορία διαθέτει.