Θεωρώ ότι τα μέτρα οπου ανακοίνωσε ο πρόεδρος Αναστασιάδης στις 19 Απριλίου για αναθέρμανση της οικονομίας κινούνται προς τη θετική κατεύθυνση και απαντούν σε μερικά ζητήματα της άμεσης αναγκαιότητας για αναπτυξιακές δραστηριότητες μέσα στο νέο κλίμα. Στο κεφάλαιο «Μέτρα για τις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού» ξεχωρίζω την πρόβλεψη για τη δυνατότητα επιμήκυνσης των δανείων, τις προσπάθειες […]

Με ορισμένες βελτιώσεις σχετικές με τη μορφή που θα λάβουν οι αποκοπές των απολαβών, η διασφάλιστη Ταμείου Προνοίας και οι  αποζημιώσεις πλεοναζόντων μαζί με 490 αποχωρήσεις, φαίνεται πως κλείνει μια συμφωνία γύρω από τις Κυπριακές Αερογραμμές στις 12 Απριλίου.  Οι δύο συντεχνίες ζήτησαν βελτιώσεις. Η ΣΥΝΥΚΑ θεωρούσε «πως θέματα όπως η διασφάλιση του Ταμείου Προνοίας, οι αποζημιώσεις και […]

Η είδηση είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Σύμφωνα με στοιχεία από το ΚΥΠΕ «σχεδόν 400 αιτήσεις κατατέθηκαν στη λεγόμενη επιτροπή ακίνητης περιουσίας του ψευδοκράτους, μέσα στους πρώτους τρεις μήνες του 2013. Όπως μεταδίδεται από τα κατεχόμενα, μέσα σε επτά χρόνια υποβλήθηκαν στην «επιτροπή» 4.759 αιτήσεις, ενώ το ύψος των αποζημιώσεων ανέρχεται μέχρι στιγμής στα 105εκ. στερλίνες. Τους πρώτους τρεις μήνες του 2013 ο αριθμός των αιτήσεων που υποβλήθηκαν στην «επιτροπή» έφθασε τις 399. Ο λεγόμενος πρόεδρος της «επιτροπής» Γκιουνγκιόρ Γκιουνκάν υποστήριξε σε δηλώσεις του ότι παρά τις προσπάθειες παρεμπόδισης των Ε/κ να καταφεύγουν στη λεγόμενη επιτροπή, ο αριθμός των αιτήσεων αυξάνεται.Υποστήριξε επίσης ότι οι αιτήσεις θα αυξηθούν κι άλλο λόγω της κατάστασης της οικονομίας και των μέτρων λιτότητας που λαμβάνονται στην Κυπριακή Δημοκρατία». Η εξέλιξη αυτή προφανώς θα πάρει νέες διαστάσεις μετά την υπογραφή του μνημονίου και τη γενικότερη κατάσταση στις περιοχές που είναι υπό τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η οικονομική κρίση, η ανεργία, η υποαπασχόληση, ο κίνδυνος να μην ελεγχθεί επαρκώς ο κίνδυνος νέων απολύσεων, η πίεση στους μισθούς και τα εισοδήματα, είναι πιθανό να οδηγήσουν πολύ περισσότερους ε/κ στην «Επιτροπή Αποζημιώσεων» στο ψευδοκράτος. Οι αριθμοί όπως 400 ή 4.759 δεν δείχνουν όλη την αλήθεια γιατί σε αρκετές περιπτώσεις είναι συγγενικά πρόσωπα που αιτούνται σε ομαδική βάση. Συνεπώς ένα σημαντικό ρεύμα ε/κ έχει επιλέξει το δρόμο της αποζημίωσης και αυτό είναι πολύ σημαντικό σε σχέση με τις διαδικασίες επίλυσης. Είτε κάποιοι δεν πιστεύουν ότι υπάρχουν πιθανότητες λύσης, είτε έχουν απογοητευτεί από χειρισμούς ή επιλογές της ηγεσίας, στην πράξη επέλεξαν να βρουν μια λύση με διαφορετικά χαρακτηριστικά, γεγονός που περιπλέκει τα πράγματα και καθιστά τις επόμενες συζητήσεις στις διακοινοτικές συνομιλίες πιο δύσκολες. Οι εκκλήσεις δεν λύνουν κανένα πρόβλημα καθώς, όπως λένε οι αριθμοί, ο καθένας επιλέγει το δικό του δρόμο και αυτό καθιστά τη συλλογική διαδικασία πιο ευάλωτη ή και με λιγότερη πολιτική βαρύτητα. Όπως είναι σήμερα τα δεδομένα κάθε ημέρα μετρά, συνεπώς η αναζήτηση πολιτικής και εφ’ όλης της ύλης λύση στο κυπριακό αποκτά μια επείγουσα αναγκαιότητα. Ασφαλώς προέχει η σταθεροποίηση της οικονομίας, αλλά σε κάποιο χρονικό στάδιο, λ.χ μέσα στον Ιούνιο θα μπορούσε να αρχίσει μια διερευνητική προσπάθεια που θα θέσει τις βάσεις και θα ετοιμάσει συγκλίσεις και εκκρεμότητες προς διαπραγμάτευση. Οι συζητήσεις για να ετοιμαστεί το έδαφος μπορεί να αρχίσουν σε πιο χαμηλό επίπεδο, πιο ενωρίς και η προετοιμασία να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για να θέσει επί τάπητος εναλλακτικές προτάσεις προς συζήτηση.

Οι ειδήσεις μιλούν από μόνες τους. Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Τ. Ερτογάν μεταβαίνει στις ΗΠΑ  για συνάντηση με τον Μ. Ομπάμα στον Λευκό Οίκο στις 16 Μαΐου. Ο  αμερικανός ΥΠΕΞ Τζον Κέρι μετέβη στην Κωνσταντινούπολη στις 7 Απριλίου για συνομιλίες με την τουρκική κυβέρνηση. Θέματα στην ατζέντα οι σχέσεις Τουρκίας- Ισραήλ, η κατάσταση στη Συρία, η ειρηνευτική […]

Ο διορισμός τριμελούς ανακριτικής επιτροπής με εντολή να ερευνήσει τις πολιτικές και αστικές ευθύνες για το πώς έφτασε η Κύπρος στο ναδίρ, είναι μια σωστή κίνηση, έστω και αν έρχεται ως μια εκ των υστέρων επισκόπηση της πορείας που οδήγησε στη χρεοκοπία. Η κοινή γνώμη αναζητά απαντήσεις σε κρίσιμης σημασίας ερωτήματα. Δεν είμαι βέβαιος ότι θα δούμε μια καθαρά απάντηση στα προβλήματα, πρώτο, γιατί αρκετά είναι πολιτικής φύσεως και υπόκεινται σε πολιτική κριτική, και δεύτερο, το καταρρέον σύστημα έχει διακομματική υποστηριξη και πολύ δύσκολα επιτρέπει την αμφισβήτησή του. Στην επικαιρότητα κυριαρχούν λίστες γύρω από χαριστικά δάνεια σε οργανώσεις και πολιτικά πρόσωπα και άλλες λίστες γύρω από εκροές καταθέσεων απο τις τράπεζες λίγο πριν την απόφαση για κούρεμα. Η ανακριτική επιτροπή έχει πολύ βαρύ έργο να εκπληρώσει γιατί γύρω από τα ζητήματα με τις λίστες για τα χαριστικά δάνεια διαπλέκεται ένα σημαντικό μέρος από το κλειστό σύστημα συμφερόντων που κυριαρχεί για δεκαετίες στην πολιτική και οικονομική ζωή της Κύπρου. Ένα σύστημα σχεδόν διακομματικό, με  πλοκάμια σε ισχυρά κέντρα αποφάσεων που, για δεκαετίες, χωρίς πραγματικό διοικητικό ή αστικό έλεγχο, επιβάλλει την επιρροή του στο σύνολο της πολιτικής και οικονομικής ζωής της νήσου. Θυμίζω ότι παρόμοιες λίστες για διαγραφές χαριστικών δανείων έχουν δει το φως της δημοσιότητας και στο πρόσφατο παρελθόν. Σε τρεις μέρες το θέμα ξεχάστηκε και ουδέν αποτέλεσμα προέκυψε, γιατί ισχυρές δυνάμεις συμμαχούν και αφήνουν τα πράγματα χωρίς πρόοδο και διερεύνηση. Αυτό το κλειστό σύστημα συμφερόντων έχει οικοδομηθεί πάνω στην πρακτική που συνδέεται με τη νομή της εξουσίας. Εδώ και δεκαετίες κύριο χαρακτηριστικό του τρόπου άσκησης της εξουσίας ήταν η κατάληψη του κράτους από το εκάστοτε κυβερνητικό κόμμα, η απλόχερη διανομή λαφύρων «στους δικούς μας» (προσλήψεις, μεταθέσεις, προαγωγές), της ταύτισης κράτους-κόμματος, τις διεκδικήσεις διαφόρων ομάδων από το κόμμα-κράτος, τους εκλογικούς μηχανισμούς που βασίζονται στην ικανοποίηση αιτημάτων με στόχο την ενίσχυση των κάθε φορά κομμάτων εξουσίας. Το συντεχνιακό φαινόμενο κυριάρχησε: κράτος, κόμματα, συντεχνίες αντί να διαχωρίζονται και να ενισχύουν την αυτονομία τους, μπλέκτηκαν σε μια ατέλειωτη συνεργασία για να προωθούν επιμέρους συντεχνιακά αιτήματα, αυξήσεις, χαριστικές παροχές, επιδοτήσεις, επιδόματα, χαλαρώσεις, διαγραφές δανείων. Είναι χαρακτηριστικό το ότι αυτη η συμμαχία των συντηρητικών δυνάμεων εμπόδισε τις προσπάθειες για λύση στο κυπριακό καθώς θεωρούσε ότι κάθε αλλαγή θα συνιστούσε απειλή σε παγιωμένες πρακτικές και ισορροπίες συμφερόντων στο ελληνοκυπριακό πελατειακό σύστημα. Το πάθος με το οποίο το σύστημα αυτό αντιτάχθηκε στις προσπάθειες του ΟΗΕ για λύση στο κυπριακό, δεν συνιστούσε μια κάποια αντίληψη για το μέλλον της Κύπρου, αλλά μια αμυντική στάση με στόχο να διατηρήσει τα προνόμιά της στο 60% της Κύπρου, μερικά από τα οποία, κάτω από την πίεση που προέρχεται από τη χρεοκοπία της οικονομίας, βλέπουν το φως της δημοσιότητας σήμερα. Αυτή η αμυντική στάση εξηγεί ως ένα βαθμό, γιατί, για παράδειγμα, η επιχειρηματική κοινότητα προτιμούσε τα κεκτημένα της στην Πάφο ή στην Αγία Νάπα, απέφευγε να μελετήσει το γεωγραφικό χάρτη και έτσι να αποκτήσει δυναμισμό και ευκαιρίες σε όλη την Κύπρο και σε όλη την ευρύτερη περιοχή.  Αυτή η αδυναμία ρεαλιστικής εκτίμησης του ευρωπαϊκού και παγκόσμιου περιβάλλοντος κράτησε την Κύπρο δέσμια της ακινησίας που επέβαλαν οι συντηρητικές δυνάμεις κάθε απόχρωσης.

Πώς ενεργεί μια κοινωνία που αδυνατεί να δώσει λύσεις στα κρίσιμα ζητήματα που βρίσκονται ενώπιόν της; Η απάντηση είναι πολύ κυπριακή: αποφεύγει να τα αντιμετωπίσει, αναζητά διαρκώς Plan B και έτσι πιστεύει ότι δια της μετάθεσης στο χρόνο θα επιλυθούν! Αυτός είναι ο λόγος που παρακολουθούμε ένα κομματικό σύστημα να καταφέρνει να επιβιώνει μέσα από ποικίλα […]